Hoogsensitieve vaders blijken goed te kunnen opvoeden. Ze hebben bijvoorbeeld veel meer inlevingsvermogen dan vaders die niet hoogsensitief zijn. Hoogsensitieve vaders voelen zelf weinig waardering. Hoog tijd om daar verandering in aan te brengen volgens Expert Hoogsensitiviteit en Wendy-expert Esther Bergsma. Ze legt uit waarom hoogsensitieve vaders dit zo ervaren.
Een op de vijf mannen is hoogsensitief. Dat verbaast je misschien. Hoe vaak hoor je een man zeggen dat hij hoogsensitief is? Waarschijnlijk veel minder vaak dan dat een vrouw dat benoemt. Dat komt niet omdat minder mannen hoogsensitief zijn. Al het onderzoek wijst erop dat evenveel mannen als vrouwen de eigenschap hebben.
Taboe
Veel mannen ervaren echter een taboe op hun gevoeligheid. In veel culturen wordt gevoeligheid bij mannen gezien als zwakte, zijn de rolmodellen sterk en stoer en worden tranen belachelijk gemaakt. Die denkbeelden hoeven niet per se uitgesproken worden. Vaak zit het zo ingebakken dat jongens al jong aanvoelen dat ze hun sensitieve kanten het beste niet te veel kunnen laten zien. Zo krijgen hoogsensitieve jongens het gevoel dat ze de enige zijn.
Eigen opvoeding
Een deel van de worsteling die je als hoogsensitieve vader ervaart is dus wellicht ontstaan uit de impliciete beelden die je mee hebt gekregen in je opvoeding. Vaak is het zelf krijgen van kinderen een moment waarop je je meer bewust wordt van de normen en waarden die jij hebt meegekregen. Voor sommige mannen zijn die normen zo ingebakken, dat ze die ook weer bewust of onbewust meegeven aan hun eigen zonen. Ze willen hem – met de beste bedoelingen – behoeden voor pesterijen, maar daarmee krijgt deze jongen ook weer een negatief gevoel bij zijn gevoeligheid.
Bevrijding
Voor andere mannen is het een opluchting te zien dat ze andere keuzes kunnen maken. Tegelijkertijd met een ondersteunende opvoeding voor hun eigen kinderen, waarin sensitiviteit er mag zijn, bevrijden ze zichzelf van het juk dat ze al die tijd gedragen hebben. Ze krijgen meer oog voor hun talenten als hoogsensitieve man.
Topvaders
De talenten die je als hoogsensitief persoon vaak hebt zijn onder andere; inlevingsvermogen, verantwoordelijkheidsgevoel, kalmte, weloverwogenheid, analytische creativiteit en oog voor de groep. Ook in de opvoeding zijn dit belangrijke kwaliteiten. Uit onderzoek van Elaine Aron blijkt dat hoogsensitieve vaders daarop hoog scoren.
Onderzoek
Uit onderzoek van Elaine en Art Aron (2019) naar de opvoedervaringen van hoogsensitieve ouders blijkt dat zowel de moeders als de vaders zich beter konden afstemmen op de behoeftes van het kind. Ze scoorden aanmerkelijk hoger op stellingen als: ‘Ik weet wat mijn kind nodig heeft, zelfs voordat hij het laat weten’, ‘Ik blijf kalm bij mijn kind wat er ook gebeurt’, ‘Een van mijn sterkere kanten is de creativiteit die ik meebreng in het opvoeden’.
Afstemmen
Aanvoelen van de behoeftes van je kind en daarop afstemmen is één van de belangrijkste kwaliteiten in een goede opvoeding. Het hoort bij een zogenoemde authoritative opvoedstijl. Uit onderzoek van Lionetti (2019) blijkt dat deze stijl bij hoogsensitieve kinderen positief effect heeft op de sociale competentie. Bij niet-hoogsensitieve kinderen zie je dat effect niet. Hoogsensitieve kinderen ontwikkelen hun sociale competentie dus beter door ouders die zich goed kunnen afstemmen op hun behoeftes.
Overweldigend
In hetzelfde onderzoek geven hoogsensitieve moeders aan dat zij de opvoeding vaak als zeer overweldigend ervaren. Hoogsensitieve vaders ervaren die gevoelens niet vaker dan niet-hoogsensitieve vaders. Wellicht dat vaders wat minder vaak hele dagen thuis zijn met de kinderen, misschien dat ze vaker tijd voor zichzelf nemen of dat ze zorgen makkelijker los laten. Wat de reden voor deze uitkomst is, is onduidelijk.
Lastig
Uit ervaringsverhalen lijkt het misschien ontstane beeld dat hoogsensitieve vaders fluitend de opvoeding doen, zeker niet te kloppen. Vaak herkennen ze inderdaad de positieve kant van goed afgestemd zijn. Maar aan de andere kant vertellen ze ook over de zorgen die ze zich maken over hun kinderen. Hun hoogsensitieve brein slaat soms op hol met allerlei doemscenario’s. Ze vertellen over het gebrek aan rust in hun huis, waardoor ze soms te prikkelbaar reageren. Vooral vertellen ze over het gevoel van eenzaamheid, omdat er weinig mensen zijn met wie ze hun ervaringen kunnen delen. Andere mannen roepen ‘maak je niet zo druk’, familie kijkt raar op van tranen en niet altijd durven ze zich bloot te geven aan de eigen partner.
Masker
Ondanks hun enorme meerwaarde voor de opvoeding durven veel hoogsensitieve vaders dan ook niet uit te komen voor hun hoogsensitiviteit. Dat is een gemiste kans. Zowel voor henzelf, omdat ze dan meer zelfacceptatie zullen ervaren. Als voor de maatschappij, die een reëler beeld krijgt van de verschillende typen vaders. En hoogsensitieve vaders de waardering zou kunnen geven die ze verdienen!
Over Esther Bergsma
Esther Bergsma is expert Hoogsensitiviteit, sociaal-wetenschappelijk onderzoeker, spreker en auteur van Hoogsensitieve kinderen en Het hoogsensitieve brein.Tot later. Zij richtte het online platform Hoogsensitief.NL op voor meer (h)erkenning voor HSP, vol blogs, tips, verhalen en trainingen. Nog meer over hoogsensitiviteit weten? Neem dan een kijkje op dit YouTube kanaal en Instagram-account.
Lees meer artikelen over hoogsensitiviteit:
Hoogsensitief? Dit is waarom jij meer rust nodig hebt dan anderen
