Lale Gül won afgelopen woensdagavond de NS Publieksprijs met haar boek Ik ga leven. Met haar 24-jarige leeftijd is ze de jongste winnaar van deze prijs ooit. Volgens Lale is het winnen van de democratische prijs een grote eer. Ik ga leven schets de tweestrijd tussen het islamtische geloof en Lale’s eigen kijk op het leven. Jarenlang was ze trouw aan alle regels die het geloof en haar ouders haar gaven. Maar als Lale steeds ouder wordt, krijgt ze twijfels. Die twijfels worden zo groot dat ze besluit zich te ontbinden van de Islam. Door het uitbrengen van haar bestseller brak ze niet alleen met haar geloof, maar ook met haar familie, die niet kunnen accepteren dat Lale zich ontbind van de Islam.
‘Ik weet eigenlijk nog niet hoe het met mij gaat. Er is natuurlijk heel veel gebeurd sinds mijn boek is uitgekomen. Het is een bestseller geworden, en dat had ik nooit durven dromen. Maar ik had geen idee dat dit boek zoveel reacties te weeg zou brengen. Ik krijg foto’s van vuurwapens doorgestuurd, omdat die mensen het niet eens zijn met mijn kijk op het Islamitische geloof. Die mensen zijn gekwetst, en ze doen er nu alles aan om mij ook te kwetsen. Natuurlijk is dat gelukt. Maar inmiddels heb ik geleerd om mijn emoties uit te schakelen. Ik moet ook wel. Gelukkig zijn er ook lezers die heel lovend over het boek spreken, en mensen die over dezelfde dingen struikelen als dat ik doe en heb gedaan. En dat is aan de ene kant heel fijn, maar aan de andere kant zorgwekkend. Als ik met vriendinnen over dit onderwerp in gesprek ging, snapten ze het niet. Die erkenning heb ik nooit gehad. Nu krijg ik dat wel, en dat voelt heel bijzonder.’
Twee persoonlijkheden
‘Voor mijn gevoel heb ik altijd twee verschillende persoonlijkheden gehad. Thuis was ik het nette en brave meisje met een hoofddoek om. Ik luisterde naar alles wat aan mij werd verteld, en deed precies wat er werd gevraagd. Maar daarbuiten was ik mezelf. Ik kon lachen met iedereen en grapjes maken over seks. Dat was thuis echt alle perken te buiten. Ik had vrienden waarmee ik in de zomer naar het strand ging in mijn bikini. Ik droeg make-up wat ik op de terugweg naar huis er weer snel afhaalde. Die twee persoonlijkheden stonden lijnrecht tegenover elkaar, met mij in het midden. Het liefste wilde ik trouw zijn aan het geloof en aan mijn familie, maar ik had zo’n groot verlangen naar de vrijheid die ik daarbuiten kreeg. Die tweestrijd en dat dubbelleven was heel zwaar.’
Verliefd op een Nederlandse jongen
‘Op mijn 18e leerde ik een hele bijzondere jongen kennen. Zijn naam was Freek en hij was precies het type jongen waar ik niet mee om zou mogen gaan van mijn geloof. Freek was een echte Nederlander. En toch werd ik verliefd op hem. Hij was intelligent en enorm vrijdenkend, je kon bijna zeggen dat hij een soort feminist was. Ik schrok zo erg van mijn gevoelens voor hem. Ik dacht dat ik naar de hel zou gaan en dat ik mijn familie zou verliezen. Maar die verliefdheid was er wel. Op een gegeven moment ging ik het voor mijzelf goedpraten. God begreep het vast wel. En pas toen ik mijn eigen gevoelens kon accepteren, liet ik Freek toe. We gingen daten en ik ontmoette zijn ouders. Op een gegeven moment hebben we zelfs seks gehad. Ik realiseerde hoe fijn dat was en dat ik het helemaal niet zou willen missen.’
Het verlangen naar romantiek
‘Freek en ik hebben drie jaar een relatie gehad, tot ik het mijn ouders heb verteld. Ze waren het er niet mee eens, en ik moest kiezen tussen mijn familie en Freek. Ik heb voor mijn familie gekozen. Vlak nadat het uit is gegaan met Freek, wilden mijn ouders dat ik ging trouwen. Er kwamen kandidaten langs en bij elke man voelde ik niks. Ik kon het niet. Ik kon niet trouwen met iemand waar ik geen gevoelens voor had. Verbonden zijn in een huwelijk zoals het huwelijk van mijn ouders, was één van mijn grootste nachtmerries. Ik hou van mijn ouders, maar mijn ouders niet van elkaar. Er is totaal geen genegenheid in hun relatie. Ze geven elkaar geen kus voor het weggaan, en een aanraking gebeurt alleen per ongeluk. De relatie tussen mijn ouders is functioneel, terwijl liefde zoiets moois is. Het is het hoofdthema van alles wat er bestaat. Romantiek hoort daar ook bij. Ik wilde naar iemand verlangen en diegene kunnen missen als hij nog geen 5 minuten weg was. Maar als dat gevoel er niet is, zou ik nooit met diegene kunnen trouwen. Door mijn relatie met Freek heb ik gerealiseerd hoe mooi de liefde is. Ik zou die kriebels in mijn buik en dat grote verlangen naar iemand nooit willen missen. Was dat nou echt wat God zou willen? Je binden in een huwelijk waarin je niet verliefd bent? Ik begon zo te twijfelen over het Islamitische geloof.’
De eerste zinnen
‘Mijn twijfels werden alleen maar sterker. In de Koran staat bijvoorbeeld dat je je als vrouw moet bedekken, zodat een man geen gevoelens voor jou krijgt. Maar waarom? Waarom zou jij je schoonheden moeten bedekken zodat een man niet door jou verleid wordt? Op een gegeven moment had ik zoveel vragen, dat mijn hoofd op ontploffen stond. Ik begon het van mij af te schrijven in een dagboek, zin voor zin. En dat hielp enorm. Ik heb alleen nooit geweten dat die zinnen het begin zouden zijn van mijn boek.
Op de universiteit kreeg ik een opdracht waarin ik een geschreven stuk moest aanleveren. Dat geschreven stuk werd een deel uit mijn dagboek. Mijn leraar gaf mij niet alleen een 10, maar ook de motivatie om hier verder aan te schrijven. Dat deed ik. Ik schreef uren vol, en dat voelde voor mij als therapie. Ondanks de mooie woorden van mijn leraar, heb ik heel lang getwijfeld om de stukken op te sturen naar een uitgeverij. Ik kende niemand die tegen de Islam in ging. Maar ondanks dat, wist ik precies wat de gevolgen zouden zijn als ik het wel zou doen. Met dit boek deel ik niet alleen mijn twijfels over het geloof, maar ik deel mijn hele privéleven. Het leven waarin ik struikelde over de regels van mijn ouders en het leven waarin ik alleen maar naar vrijheid verlangde. Als mijn kijk op dat leven naar buiten komt, stort alles in. De band tussen mij en mijn familie zou breken en de connectie die ik heb met mijn Islamitische vriendinnen zou verdwijnen. En toch deed ik het. Ik heb mijn boek uitgebracht omdat ik dit niet kon verzwijgen. De regels binnen de Islam hebben al te veel beperkingen opgelegd, en dat moest klaar zijn.’
Toekomst
‘Inmiddels zijn we een aantal weken verder na de lancering van mijn boek. Ik heb mijn hart gevolgd en verteld aan mijn ouders dat ik niet geloof in de Koran en de Islamitische beweegredenen. Ze zijn ziedend, en niet alleen mijn ouders. Mijn hele familie is klaar met mij, en ik woon dan ook niet meer thuis. Volgens vele is het de schuld van mijn ouders dat ik zo ben geworden, en dat verdienen ze niet. Mijn ouders kunnen er niks aan doen dat ik niet geloof. Of het ooit nog goed komt tussen mij en mijn familie weet ik niet. Voor nu is er in ieder geval geen contact.
Ik hoop dat ik dit allemaal achter mij kan laten. Ik wil gaan genieten van mijn leven, samen met de mensen die ik lief heb. Schrijven blijft mijn passie, en ik hoop dat ik nog talloze bestsellers mag maken. De titel van mijn boek zegt het eigenlijk heel mooi, ik ga leven. Ik ben er trots op dat ik voor mezelf heb gekozen, en dat wil ik iedereen meegeven. Kies voor je eigen geluk, wat de situatie ook is. Geniet van je leven en doe waar jij gelukkig van wordt. Ik heb het ook gedaan, en het voelt alsof ik eindelijk vrijheid heb gekregen. En dat voelt heel fijn.’
Via deze link kan je het boek Ik ga leven van Lale Gül bestellen.
