Schokkende cijfers van het CNV: uit een recent onderzoek blijkt dat veel vrouwen de overgang parten speelt op hun werk. 1 op de 10 krijgt een burn-out door die combinatie en 30% zit tegen een burn-out aan. 9% meldt zich regelmatig kortdurend ziek. Aangezien de helft van de beroepsbevolking bestaat uit vrouwen uit die leeftijdscategorie is, valt hier nog heel wat te winnen. Lees hoe je jezelf staande houdt op je werk als je in de overgang bent.

Miljoenen vrouwen lijden momenteel in stilte, zegt Anneke Westerlaken van het CNV. ‘In veel vitale sectoren zoals zorg, onderwijs en de welzijnssector gaat het zelfs om de overgrote meerderheid van alle werknemers. Zaken die met menstruatie, zwangerschap, bevallen en de overgang te maken hebben, zijn in Nederland nog steeds omgeven door mystiek. Terwijl de harde cijfers voor zich spreken: het ziekteverzuim onder vrouwen in de overgang is hoog. De overgang is het laatste taboe. Het wordt tijd dat de effecten van de overgang op het werk bespreekbaar worden.’

Psychische klachten

De problematiek onder vrouwen in de overgang is groot. 84% van de vrouwen heeft psychische of lichamelijke klachten. Opvliegers (73%), slapeloosheid (70%) en vermoeidheid (67%) gaan aan kop, gevolgd door stemmingswisselingen (55%) en hoofdpijn (30%).

Tips om een burn-out te voorkomen in de overgang

We delen 7 tips van overgangsexpert Saron Petronilia die helpen om op je werk goed te kunnen blijven presteren.

Tip 1: Informeer jezelf over de overgang

‘Je verandert. Niet alleen je hormonen, maar ook je lichaam en je geest transformeren. Als je een hersenscan zou maken van je brein voor en na de overgang zie je behoorlijke veranderingen. Het is belangrijk dat je dit proces serieus neemt en jezelf helpt er gemakkelijk doorheen te komen. En dat begint bij kennis en inzicht.’

Tip 2: Ga stress te lijf

‘Stress verergert alle overgangssymptomen. Van vergeetachtigheid, concentratieproblemen, slecht slapen tot en met opvliegers en nachtzweren. Onder invloed van je afnemende geslachtshormonen ben je tijdens de overgang gevoeliger voor stress. Zaken waarvoor je voorheen je hand niet zou omdraaien, kunnen je nu aanvliegen. In deze tijd met de maatregelen rondom Covid-19 heb je op de keper beschouwd te maken driedubbele druk.

• Je bent in verandering. Iets dat op zichzelf al spanning en zorgen met zich meebrengt.
• Je leeft in een veranderende tijd. Je moet meer dan je gewend bent, thuiswerken met thuiswerkende partner en opgroeiende kinderen om je heen.
• Je hormonen laten je in de steek. Je kunt slechter tegen stress dan ooit tevoren.’

Tip 3: Plan tijd voor jezelf in je agenda

‘Er zijn veranderingen nodig om fluitend door de overgang te kunnen gaan. Welke veranderingen dat zijn, ontdek je door tijd voor jezelf te nemen. Ga in gesprek met jezelf. Hoe voel je je? Wat heb je nodig? Wat wil je niet meer? Waar wil je meer van? En communiceer die inzichten met je omgeving. Misschien doe je dat al middels onbedwingbare uitbarstingen?

Tijd voor jezelf nemen zal onwennig voelen. Je bent immers gewend om anderen ter wille te zijn: je baas, je partner, je kinderen, je ouders tot en met je buurvrouw. Gelukkig helpen je afnemende zorghormonen je bij deze wending in je gedrag.’

Tip 4: Maak duidelijk onderscheid tussen werk- en privétijd

‘Nu je vaker thuis bent, is het slim om de tijd dat je werkt duidelijk af te bakenen. Stress kanaliseer je deels met structuur.

Ook de plek waar je werkt, is belangrijk. Is dat een plek die helemaal ten dienste staat van je taken? Of zit je tussen het wasrek en de verwarmingsketel? In het hoekje van je slaapkamer? Onder het fornuis? Let erop dat je werkplek je positieve energie geeft.

Zorg ook dat je gekleed bent op werken. En dus niet in je huiskloffie. Werkkleding helpt je in werkmodus te komen.’

Tip 5: Wapen je tegen temperatuurswisselingen

‘Tijdens de overgang (en daarna) ben je gevoeliger voor temperatuurswisselingen dan voorheen. De bandbreedte van je ‘thermostaat’ wordt en blijft kleiner. Dat zorgt voor opvliegers en nachtzweten (dat zijn opvliegers terwijl je slaapt).

Kleed jezelf dus in stoffen die ademen en in laagjes. Zorg ervoor dat je bij een raam zit (slaapt) dat je open of dicht kunt doen. Dat jij de controle hebt over de kamertemperatuur. Een ventilator of waaier heb je ook onder handbereik. En blijf vooral goed en ontspannen doorademen.’

Tip 6: Schrijf zoveel mogelijk op

‘Vermoeidheid, vergeetachtigheid en concentratieproblemen kunnen je behoorlijk wat stress en onzekerheid opleveren. Als je alles probeert te onthouden zoals je dat van jezelf gewend bent, gaat het mis. Onthoud dat je brein ook in verandering is (ga monotasken!).

Schrijf taken en afspraken gelijk op zodra je die hebt gemaakt, bijvoorbeeld op een notitieblokje. Beter nog in een app op je computer of in je telefoon omdat je daarin ook de opdracht kunt geven je tijdig te herinneren aan je taken en afspraken.’

Tip 7: Doe alles om 8 uur per nacht te slapen

‘Om weerbaar te zijn tegen stress heb je je slaap keihard nodig. Maak slapen tot prioriteit. Met een vermoeid hoofd en lijf kun je nu eenmaal veel minder druk aan dan als je fit bent. Je kunt niet goed nadenken, niet alert reageren op anderen, je prestaties rennen achteruit, je maakt je zorgen, je zelfvertrouwen krijgt een knauw, je zit in een neerwaartse spiraal. Dat komt je gevoel van rust en controle bepaald niet te goede. Pas alles wat je weet over beter slapen toe. Spijker je kennis op dit gebied bij. Bijvoorbeeld met mijn boek Alles over werken tijdens de overgang, die meer dan 100 tips bevat.’

Online opvliegerspoli op 4 maart

Wil je meer weten over klachten die door de overgang kunnen komen? Ziekenhuis Gelderse Vallei organiseert op donderdag 4 maart een gratis online opvliegerpoli in samenwerking met medisch specialisten en ervaringsdeskundigen. Tijdens de online opvliegerpoli geven medisch specialisten van het ziekenhuis en ervaringsdeskundigen tips over hoe je deze vervelende klachten te lijf kan gaan met voeding, bewegen en slaap. Ze leggen op een heldere manier uit hoe processen in je lichaam werken. Deelnemers kunnen via de chat vragen stellen. Aanmelden kan via deze link.

Lees ook deze artikelen die je kunnen helpen:

Dit effect heeft een burn-out op het libido

15 self-care tips om emotioneel in balans te blijven

Een oefening van mindfulnesscoach Maryvonne van @demindfulnesschool om rust te vinden in je hoofd