Het wordt steeds duidelijker hoe belangrijk het is om met de huidige veranderingen goed voor onszelf te zorgen. Brein- en WENDY-expert Charlotte Labee geeft daarom uitleg over de effecten van disbalans in ons brein. 

Tijd voor verandering

De aantallen burn-outs lijken met de dag toe te nemen, schrikbarende cijfers van ruim 50% van de werkende Nederlanders die met een onderliggende burn-out rondlopen. Door de onrust in de wereld laaien mentale ziektebeelden meer en meer op. Wanneer we meer kennis over ons eigen brein zouden hebben en meer naar de biologische behoeften zouden kijken, zou een burn-out helemaal niet nodig zijn. Met de juiste preventie kom je niet zomaar in een burn-out terecht. Maar dit alles start bij kennis over onze eigen hersenen, uiteindelijk zijn het onze hersenen die aansturen op een burn-out. Daarmee is een burn-out ook een signaal van die gouden tool, ons brein, die ons wat duidelijk wil maken: de maatschappelijke en moderne eisen van de wereld waarin we nu leven zorgt voor meer en meer mentale disbalans. Tijd voor verandering!

Wat gebeurt er in onze hersenen tijdens een burn-out?

Om preventief anders met onze hersenen om te gaan en daarmee dus de kans op een burn-out verkleinen kunnen we de percentages aanzienlijk gaan verkleinen welke nu in de media genoemd worden. Dit start bij jouwzelf, jouw patronen, de aandacht die je besteed aan je brein en het functioneren ervan.

Een burn-out is het gevolg van een grote disbalans in het brein, waarvan je niet van de ene op de andere dag hersteld bent. Je wilt een burn-out daarom liever voorkomen dan genezen en hiervoor is dus de kennis over ons eigen brein heel belangrijk.  Want wat gebeurt er eigenlijk precies in het brein bij een burn-out?

De amygdala vergroot

De amygdala is het hersengebied dat ook wel bekend staat als het angstcentrum in het brein. Dit amandelvormige hersendeel wordt geactiveerd bij stress, (werk)druk, spanning of dreigend gevaar en helpt om angsten en emoties te verwerken. Uit onderzoek blijkt dat mensen met veel beroepsmatige stress, maar ook prive stress een aanzienlijk grotere amygdala hebben dan gemiddeld. Deze mensen lopen dan ook een hoger risico op een burn-out.

Het is overigens niet bepaalt dat een burn-out alleen maar van stress op de werkvloer kan komen, een brein kan ook enorm in disbalans raken wanneer prive processen niet op orde zijn. Het aanwijzen van een werkgever als schuldige, daar geloof ik dan ook niet in. Als je interne processen namelijk in balans zijn, dan is een burn-out niet mogelijk.

Het vergroten van de amygdala is in principe een natuurlijke reactie van de hersenen. Net zoals een spier na een training, probeert het brein zich tegen een stressvolle prikkel te wapenen door te groeien. Zo kan het in de toekomst beter omgaan met dit soort situaties.

Hoewel dit mechanisme prima werkt bij incidentele stress zoals de mensheid vroeger vooral ervaarde, zijn de hersenen minder goed berekend op de chronische stress waaraan de huidige maatschappij ons elke dag weer blootstelt.

Wetenschappers hebben aangetoond dat een overactieve amygdala de balans in onze hersenen  kan verstoren. Daar waar de amygdala zelf groeit, verzwakken vaak de verbindingen tussen de amygdala en andere delen van het brein. Hierdoor wordt het steeds lastiger om angsten en emoties te reguleren en uit de disbalans zich uiteindelijk in een burn-out. Denk bijvoorbeeld aan de hippocampus, verantwoordelijk voor ons geheugen, die vlak naast de amygdala te vinden is in onze hersenen. Deze zal stukken minder functioneren wanneer de amygdala groter wordt.

Dat is meteen ook het signaal die vele mensen met een bun-out krijgen: geheugenverlies en informatie niet meer kunnen verwerken en opslaan. Maar ook onze prefrontale cortex verdunt, dit brein onderdeel wordt ook wel gezien als de CEO van onze hersenen. Dit breingedeelte is betrokken bij veel emotionele en cognitieve functies. Hierdoor gaat een burn-out vaak ten koste van zaken zoals het denk- en leervermogen, concentratievermogen, probleemoplossend vermogen, geheugen en het vermogen om beslissingen te nemen.

Opgelopen schade door een burn-out in onze hersenen

De balans in je hersenen is niet alleen het gevolg van de groei of juist krimp van bepaalde hersendelen. Het brein is complex en ook de verbindingen tussen verschillende gebieden in de hersenen hebben een grote invloed op het functioneren ervan. Bij mensen met een burn-out hebben deze hersenverbindingen soms ernstige schade opgelopen.

Onderzoek laat zien dat de verbindingen tussen de amygdala en cortex cingularis anterior (een deel van de prefrontale cortex) bij onderzoeksdeelnemers met een burn-out aangetast kunnen zijn. Hierdoor blijkt het voor deze mensen lastiger om negatieve emoties te verwerken en beheersen.

Dit is waarom chronische stress vaak een vicieuze cirkel in gang zet. Een overbelast brein is al overgevoelig voor stressvolle situaties. Doordat de negatieve emoties die hieruit voortvloeien ook nog eens lastig te beheersen zijn, blijven ze zich maar opstapelen. Hierdoor ontstaat er als het ware een lawine van gevoelens, waaraan het lastig is ontsnappen. Dat uit zich niet alleen op het werk, maar ook in de privésfeer.

Om een burn-out te voorkomen, kun je starten met een aantal handige tips, door te zorgen dat je brein in balans is door de juiste voeding, beweging, slaap, je sociale omgeving en het verlagen van je stressniveau. Over 2 weken zal ik in het vervolg blog meer tips met je delen hoe je met een burn-out om kunt gaan en wat je concreet kunt doen.

Over Charlotte

Charlotte Labee is Brain Balance expert, trainer en spreker over de werking van ons menselijk brein. Zij schreef 2 boeken; Bestseller Brain Balance en Brain Food. Ook is zij oprichter van het eerste hersen inspiratie en kennisplatform ter wereld: Yourbrainbalance.com. Brain Balance staat centraal voor de holistische kijk op de werking van ons brein. Daar hebben veel verschillende factoren invloed op, denk aan de volgende peilers; de ontwikkeling van het kinderbrein, slaap, Brain Food, beweging, ontspanning, stress, breinkennis. Al deze peilers bij elkaar vormen Brain Balance. Na verschillende tegenslagen in het leven is zij zich gaan verdiepen in de neurowetenschappen en orthomoleculaire geneeskunde, wat zij bereikbaar maakt met Brain Balance voor iedereen die geïnteresseerd is in de werking van zijn of haar eigen brein.

https://www.instagram.com/p/CFMaHVjDjEP/

Wil je meer weten over de werking van ons brein? Hier lees je nog meer artikelen van onze breinexpert Charlotte Labee.