Frouke (29) viel 45 kilo af. Ze dacht dat ze zich dan beter zou voelen. In plaats daarvan belandde ze in een zware depressie. Haar zusje Nienke wilde dit niet zien en stak haar kop in het zand. Toen ze wel door had hoe slecht het met Frouke ging, had ze geen idee hoe ze haar kon helpen.
Frouke heeft 1,5 jaar rondgelopen met zwarte gedachtes voordat ze hulp zocht. Frouke: 'Ik ben altijd heel zwaar geweest en ik werd op school veel gepest. Toen ik merkte dat ik niet meer kon springen en mezelf kon zijn, besloot ik af te vallen. Ik wilde gezonder zijn. Daarnaast hoopte ik dat ik me beter zou voelen, maar dat viel heel erg tegen. Ik viel 45 kilo af en kwam in een diep dal terecht. Ik kon niet instorten. Onze thuissituatie was uitdagend en ik nam al jaren volwassen taken op me. Dus ik deed alsof er niets aan de hand was, net zoals ik al die jaren op school had gedaan. Dat had niet veel langer moeten duren. Ik sloot me op een gegeven moment af voor alles en iedereen. Mijn energie was op.'
Een vriendin van Frouke zag dit en gaf aan dat ze met haar wilde praten. 'Mijn vriendin vroeg: "Waarom wil je nog leven?". Ik zag toen in dat ik hier was voor jou, mijn zusje. Ik kon jou niet alleen laten en ik vond dat ik daarom eerlijk tegen je moest zijn over hoe het met me ging. Dat vond ik moeilijk. Ik had namelijk nog nooit mijn kwetsbaarheid laten zien. Ook schaamde ik me. Ik dacht dat ik niet goed genoeg was, terwijl ik altijd zó mijn best had gedaan. Toch deed ik het wel. Ik vertelde je dat ik de diagnose ‘zware depressie’ had en dat ik een jaar in therapie moest.'
Ontkenning
Nienke had de depressie van haar zus totaal niet aan zien komen. 'Jij was altijd mijn grote sterke zus die alles regelde en voor iedereen zorgde. Mijn veilige haven en tweede moeder. Ik wilde het daarom gewoon niet geloven, want als jij niet meer mijn rots in de branding kon zijn, wat moest ik dan? In die tijd vertoonde ik vluchtgedrag. Ik ging de wereld ontdekken, zette me af tegen thuis en vermeed contact met jou. Als je met me wilde praten, deed ik kattig tegen je.'
Frouke: 'Ja, je hebt mijn depressie in die tijd echt niet gezien of misschien ontkend. Gelukkig is dat nu anders. Ik denk dat je vooral niet goed wist wat je er mee moest. Jij had in die tijd je eigen struggles. Ook jij bleek psychische klachten te hebben.'
Gek
Nienke kampt al van kleins af aan met paniekaanvallen, maar ontwikkelde ook depressieve klachten. 'Toen ik ouder werd en bij een psycholoog liep, leerde ik hierover praten. Ik merkte dat ik jou juist nodig had. We hadden dezelfde voorgeschiedenis en struggles. Ik realiseerde me dat ik niet gek was. Zelfs mijn grote sterke zus kon zo hard vallen. Dit kan dus iedereen overkomen.'
Toch duurde het daarna nog een tijd voordat Nienke echt besefte wat voor zware depressie haar zus heeft gehad. 'Dat besefmoment was zo’n 1,5 jaar geleden, denk ik hè? We waren toen heel close. Ik weet nog dat ik tegen mijn vriend zei: "Nou ik weet niet wat er met Frouke aan de hand is. Ze is zó negatief." Maar je had gewoon een terugval, niet meer en niet minder. Ik had dit daarvoor alleen nog nooit zo gezien, omdat jij je afsloot en ik er altijd voor wegrende.”
Luisteren
Nienke wilde haar zus graag helpen, maar had geen idee hoe. Nienke: 'Ik durfde je niet te confronteren. Ik was bang je te kwetsen. Daarom besloot ik er maar gewoon voor je te zijn, bijvoorbeeld door met je te eten en naar je te luisteren.'
Frouke: 'Ik denk dat je op zo’n moment ook niet meer kon doen, dan er voor me zijn en naar me luisteren. Je kan het namelijk niet oplossen voor een ander. Als je dat wel probeert, raakt diegene alleen maar gefrustreerd. Niemand snapt wat er op zo’n moment in mijn hoofd gebeurt. Dus het was juist fijn dat ik mijn verhaal bij je kwijt kon, even kon janken en spuien.'
Nienke: 'Ik weet nu dat het vooral belangrijk is dat je laat zien dat je om iemand geeft. Bijvoorbeeld door écht te luisteren, maar ook wij maken elke dag nog stapjes in het praten over onze klachten, toch? Ik vind het bijvoorbeeld zelf ook nog steeds moeilijk om anderen te belasten met mijn psychische klachten. Zelfs bij jou. Daarom checken we regelmatig bij elkaar hoe de dag of de week is geweest. Door steeds weer te horen dat ik er altijd over mag praten, lukt het me om het net een stapje eerder aan te geven dan de keer ervoor.'
Niet oordelen
Frouke benadrukt hoe belangrijk het is dat mensen begrip tonen. 'Ik heb vaak genoeg gehoord: "Waarom doe je zo moeilijk, vertel nou eens wat er aan de hand is?" of "Het is toch gelukt? Je hebt toch een mooi leven en je bent slank?" Mensen hebben geen idee wat dat soort opmerkingen met je kunnen doen. Het zorgde er bij mij bijvoorbeeld voor dat ik weer een stap terugging in het bespreekbaar maken. Ik had dan net een stukje blootgegeven door toe te geven dat ik iets lastig vond of even niet lekker ging. En dat werd dan meteen de kop ingedrukt met een "maar"…. Als je dus niet écht luistert, zorgt dat ervoor dat de ander zich weer afsluit.'
Nienke: 'Ik zou het ook fijn vinden als er met andere ogen wordt gekeken naar mensen met psychische klachten. Dat ze zeggen: "Wat vervelend, ik hoop dat je straks weer net zo van het leven mag genieten als ik." In plaats van dat er onbegrip is. Want je kunt er niets aan doen, je hersenen werken gewoon net even anders dan die van anderen.'
Frouke: 'Kamp je zelf met psychische klachten en vind je het moeilijk om hierover te beginnen? Schrijf dan eens een brief. Dan kan je het gesprek wat makkelijker aangaan, omdat je niet helemaal vanaf het begin hoeft te vertellen.'
Wil je net als Frouke en Nienke ook het gesprek aangaan? Kijk op heyhetisoke.nl voor meer voorbeelden en tips!
Lees hier meer inspirerende levensechte verhalen:
Heb jij ook een verhaal dat je op wendyonline.nl zou willen delen? Stuur dan een mail naar naomi@wendymultimedia.nl