Intuïtief eten, kan dat echt? Het klinkt als een utopie om alles te eten waar je zin in hebt en op deze manier gezond te worden én te blijven. Kan dat echt? Ik geef je direct het antwoord: ja! Daar zijn we namelijk voor gemaakt. Maar, daarbij geef ik ook gelijk de side note dat het niet makkelijk is. Om echt intuïtief te gaan eten is het namelijk van belang dat jij je lichaam én je patronen goed leert kennen.
Heb je weleens een dieet gevolgd? Hoe was dat voor je? 95% van de diëten hebben geen (blijvend) positief effect. Dat komt tevens door het idee dat een dieet vaak maar één drijfveer heeft en dat is op gewicht blijven. Dit is sowieso niet in lijn met het ayurvedische denken, waarin we juist het bestaan van verschillende lichaamstypes en -vormen omarmen en vieren. Jij hebt dit waarschijnlijk al lang door en bent hopelijk niet continu meer bezig om in een standaard figuur te passen. Dat zien we helaas nog steeds in de media en wordt door ons vaak als ‘het ideaal’ beschouwd.
Naast diëten om gewicht te verliezen hebben we vaak ook allerlei voedingsregels die we onszelf opleggen. Deze zijn dan niet per se om op gewicht te blijven, maar wel om gezond te blijven en zo goed mogelijk in je energie te zitten. Tenminste, dat wordt je verteld en heb je voor waar aangenomen. Herken je bijvoorbeeld deze? Ik eet niets meer na 19:00 uur, ‘s avonds vermijd ik zo veel mogelijk suikers en koolhydraten, ik doe drie dagen per week aan intermittent fasting en wanneer ik teveel heb gegeten moet ik dat compenseren door intensiever te sporten.
Intuïtief eten
En natuurlijk zit er een logica in deze regels. Maar juist het woord ‘regel’ is direct het probleem. Een regel geldt namelijk in het algemeen, maar zeker niet voor iedereen en helemaal niet op elk moment. Daarbij is de kans groot dat de regel juist een groot onderwerp wordt. Stel je mag van jezelf geen suiker eten, hoe vaak per dag denk je dan juist aan een lekker koekje of een stukje chocola? De regels kunnen heel ondersteunend werken, maar hebben als valkuil dat jij je afsluit voor wat je lichaam je aangeeft.
Een persoonlijk voorbeeld: Ik had in het begin van mijn zwangerschap alleen maar zin in kippensoep. Ik heb het niet gegeten omdat ik al 15 jaar geen vlees eet, wat eigenlijk een morele regel voor me is. Het feit dat ik vervolgens getest werd op bloedarmoede heeft me wederom doen beseffen dat je lichaam wijs is, en dat het niet altijd goed is om te onderdrukken wat je lichaam je vertelt. Die onderdrukking heeft er juist toe geleid dat we minder op onze intuïtie durven vertrouwen en vaak verder uit balans raken.
Dat betekent niet dat je alle principes opzij moet zetten, maar door de signalen van je lichaam serieus te nemen kun je in ieder geval een bewuste keuze maken en eventuele alternatieven zoeken. Wat is intuïtief eten? Met intuïtief eten laat je alle regels achter je. Je leert te vertrouwen op de wijsheid van je lichaam. Dit kan, echt, ook voor jou. Klinkt dat niet heerlijk, alles eten waar je zin in hebt en toch gezond blijven? Je bent hiervoor gemaakt! Je lichaam kan je precies vertellen, en doet dat waarschijnlijk al, wat ze nodig heeft en in welke hoeveelheid. Intuïtief eten is een eenvoudig idee. Het betekent dat je vrede sluit met alle soorten voedsel.
Signalen van je lichaam
In tegenstelling tot traditionele diëten die bepaalde voedingsmiddelen beperken of verbieden, vereist intuïtief eten dat je stopt met het beschouwen van voedsel als ‘goed’ of ‘slecht’. Je stopt met het denken in calorieën en macro- en micronutriënten. In plaats daarvan luister je naar je lichaam en eet je wat goed voelt voor jou. Door het verbod op bepaalde voeding eraf te halen zorg je er indirect voor dat het een minder belangrijke plek in je leven krijgt. Je eet gewoon dat stukje chocola wanneer je er zin in hebt en gaat verder met je dag. Zonder schuldgevoel of focus. En misschien eet je morgen helemaal geen chocola en de dag erna wel weer.
Door zo relaxt met eten om te kunnen gaan, vermijd je die extreme cravings waarin je ineens die hele reep chocola opeet waarna je een uur van jezelf moet rennen. Maar, intuïtief eten betekent niet dat je alles eet! Intuïtief eten vereist dat je gebruik maakt van het natuurlijke vermogen van je lichaam om je te vertellen wanneer je honger hebt, om welke soorten voedingsmiddelen en smaken het vraagt, en wanneer je verzadigd bent. En hier ligt direct de moeilijkheid. Want in hoeverre zijn we echt in staat om dit aan te voelen, helemaal als je misschien al tientallen jaren eet vanuit externe signalen in plaats van de interne signalen van je lichaam. Intuïtief eten vereist dat je jouw relatie met voeding heelt.
5 stappen om te starten met intuïtief eten
Intuïtief eten is alles behalve een dieet. Als je tijd en ruimte vrijmaakt voor onderstaande stappen zul je daar de rest van je leven baat bij hebben (en niet alleen op voedingsniveau). Wel vereist het een flinke dosis van nieuwsgierigheid, de wens om jezelf te leren kennen en een persoonlijke transformatie door te gaan plus het loslaten van allerlei patronen en copingmechanismen. En daarvoor moet je vaak diep gaan.
- Welke regels heb jij voor jezelf ingesteld?
Welke regels heb jij voor jezelf ingesteld? Welke regels heb jij jezelf opgelegd en hoe werken ze voor je? Wat doen deze regels mentaal voor je? Hoe werken ze fysiek en emotioneel voor je? Krijg je er stress van of geven ze je houvast? Hoe beïnvloeden deze regels je sociale leven? Ga je soms situaties uit de weg wanneer je weet dat het lastig gaat zijn je aan de regels te houden? Hoe flexibel ben je? Hoe streng ben je voor jezelf? Welke rol nemen deze regels in jouw leven in en ben je bereid om deze los te laten?
- Maak opnieuw kennis met je fysieke honger- en verzadigingsgevoel.
Misschien is het op dit moment niet eens echt duidelijk voor je hoe je je voelt als je daadwerkelijk honger hebt. Het fysieke hongergevoel, en dat kan heel subtiel zijn dus je hoeft jezelf echt niet uit te hongeren, is eigenlijk het enige signaal van je spijsvertering dat het klaar is om opnieuw voedsel te verteren. Hoe voel jij dat je fysiek honger hebt? Op welke momenten van de dag voel je dat? Op welke momenten van de dag eet je eigenlijk zonder deze signalen te voelen? Wat zijn de hoeveelheden die je eet? Hoe voel je je na een maaltijd of een snack? Licht en opgeladen of zwaar en futloos? Kun je goed voelen wanneer je genoeg hebt gehad?
- Neem jouw relatie met voeding onder de loep.
Je eet waarschijnlijk ook weleens zonder dat hongergevoel. Waarom doe je dat? Neem een paar weken de tijd om voor jezelf te ontdekken welke rol voeding in jouw leven inneemt. Eet je als je je somber of eenzaam voelt? Of juist niet? Hoe goed zorg je voor jezelf op drukke dagen? Hou een tijd een dagboek bij zodat je voor jezelf dagelijks kunt opschrijven wat je ontdekt. Het is niet de bedoeling om dit dagboekje te gebruiken als regel of herinnering aan dingen die volgens jou niet mogen (zoals bijvoorbeeld emotioneel eten), maar juist het tegenovergestelde. Observeer en leer jezelf kennen, zonder oordeel maar met nieuwsgierigheid.
- Geef je emotionele leven de ruimte zonder (altijd) copingmechanismen in te zetten
Wat is er uit het zelfonderzoek gekomen? Is jouw eetgedrag vaak gelinkt aan emotioneel eten? Leer dan om je emoties de ruimte te geven zonder ze weg te drukken door een copingmechanisme in te zetten. Je emoties zijn belangrijke graadmeters om je te laten weten hoe het met je gaat en waar je staat in het leven. Ze willen aangekeken worden! Soms even afreageren door eten of een andere afleiding is natuurlijk oké. Je bent tenslotte een mens. Maar stop je altijd bepaalde emoties weg door te eten, dan is het verstandig hier aandacht aan te besteden.
- Zoek hulp om je te begeleiden in dit proces.
Klinkt intuïtief eten je als muziek in de oren en wil je de reis aan? Maar voelen bovenstaande stappen tegelijkertijd als confronterend en beangstigend? Dat is helemaal natuurlijk. Want het vereist namelijk nogal wat innerlijk werk en mindset transformaties en dat ís ook veel om alleen te doorlopen. Zoek daarom een coach, therapeut of begeleider in een andere vorm waar jij je goed bij voelt en waarbij jij het idee hebt dat je helemaal transparant en open kunt zijn. Jouw gevoel van veiligheid is essentieel om transformatie te ondersteunen. Veel wijsheid, inzicht en plezier op deze mooie reis!
Over I love Ayurveda
Dit artikel is geschreven door Karen van Ginkel, gecertificeerd Ayurvedisch- en Darma coach. Karen is één van de Ayurveda experts van I love Ayurveda. I love Ayurveda is hét Ayurveda Platform en dé Ayurveda Community van Nederland en België. Dit is dé plek waar jij je leven leert transformeren voor meer balans. Wanneer je lid wordt van de I love Ayurveda Community ontvang jij elke maand het I love Ayurveda Online Magazine in jouw mailbox met content op het gebied van Ayurveda die jou gaat helpen met het transformeren van jouw leven. Lees hier meer over I love Ayurveda en de mogelijkheid om lid te worden van de Community of volg ons op Instagram @iloveayurvedanl.
