Haar ogen spuwen vuur. Woedend is ze. Gisteravond heeft hij haar verteld dat hij voor de tweede keer met de ander heeft gezoend. De ander waar hij verliefd op is.

Bang

“Ik ben al drie maanden aan het knokken voor onze relatie en nu doet hij dit”, zegt ze tegen mij. Ze hoeft mij niet te overtuigen van haar recht op boosheid. Ik vraag hoe ze zich nog meer voelt. “Ik voel me als kauwgom onder zijn schoen; als iets vies waar hij vanaf wil.” Ik weet dat dit niet waar is, hij wil niet van haar af, dat zegt hij niet alleen, dat zie ik ook. Maar dat doet er niet toe, dit is hoe zij zich voelt. Dat heeft aandacht nodig. “Wat naar”, reageer ik. “En is er nog meer?” “Ik ben bang”, antwoordt ze. “Bang dat ik dit niet meer trek en uit zelfbescherming een streep onder onze relatie ga zetten. En dat vind ik zo erg.”

Verliefd op een ander

Niet alleen het vreemdgaan, maar ook, of vooral, zijn verliefdheid op de ander maakt het zwaar. Die duurt al maanden en voelt bedreigend. Het ís ook bedreigend, dat blijkt. In een moment van zwakte heeft hij er weer aan toegegeven. Ik vraag hem om een reactie. “Ik ben ook al maanden aan het knokken”, zegt hij. “Ik wil niet zo’n lul zijn als ik nu ben. Ik snap ook niet waarom ik het doe. Ja, ik had gedronken, daardoor was ik slap. Maar ik snap ook wel dat ik het niet kan goedpraten.”

“Ik ben ook al maanden aan het knokken. Ik wil niet zo’n lul zijn als ik nu ben. Ik snap ook niet waarom ik het doe.”

Vechten of vluchten?

Eigenlijk hebben ze op dit moment beide last van hun reptielenbrein. Het oudste deel van het menselijke brein, dat gaat over overleven en voortplanten. Daartoe bestaat verliefdheid en stress. Verliefdheid heeft maar één doel: voortplanting. We zijn beschaafde mensen, maar ook onderdeel van de natuur en die wil dat we ons voortplanten. En stress, waar zij veel last van heeft, ontstaat als je iets ervaart als een bedreiging, zoals overspel. Stress maakt dat je op scherp staat, zodat je iets kunt doen tegen een bedreiging: vechten of vluchten. De bedreiging waar zij al drie maanden tegen vecht is ongrijpbaar. Daarom ontstaat nu de neiging te vluchten.

Spijt achteraf

Zowel verliefdheid als stress maken dat onze hogere mentale functies veel minder goed werken. Overzicht houden, een beetje afstand nemen, dingen op een rij zetten. Dat lukt dan niet goed meer. Hierdoor worden er zo vaak beslissingen genomen in dit soort situaties, waar mensen later spijt van hebben. Ik leg dit uit. “Dus we zijn te ongeduldig?”, vraagt ze. Dat klopt. Verliefdheid kun je zien als een hardnekkig virus, waar je goed op moet letten om te voorkomen dat er blijvende schade is. Gemiddeld duurt het een tot anderhalf jaar. Hij heeft de kracht ervan onderschat. Nu is de vraag of ze de stress en de verliefdheid kunnen verdragen, tot deze wegebben. Pas daarna kunnen ze zien wat wijsheid is.

Een relatiecrisis biedt kansen

Ondertussen gaan we kijken naar de oorzaken, die er altijd zijn. En we zullen eraan werken hun relatie te herstellen en te verstevigen, wat altijd zinvol is. Het voordeel van een fikse relatiecrisis is dat beide partijen meer betrokken zijn bij de relatie dan ooit. Dat biedt kansen!

Lisette Wevers is coach voor individuen en stellen die problemen hebben door vreemdgaan of verliefdheid op een ander. www.vreemdgaan-therapeut.nl