Radiopresentatrice Fien Vermeulen overleefde lymfklierkanker en hoewel er tijden zijn dat de angst en onzekerheid weg zijn, komt het soms ook weer terug, zeker nu haar moeder en neefje ziek zijn, haar halfjaarlijkse controle weer voor de deur staat en ze te veel in ziekenhuissferen zit. Maar ze blijft ervoor vechten om haar leven te leven.
Ken je die uitspraak: ‘Zich in het oog van de storm bevinden’? In principe betekent het, dat je midden in de problemen zit. Over 2 weken heb ik mijn halfjaarlijkse controle bij dokter Fijnheer weer. De afgelopen weken voelde ik mij niet erg goed. Ik slaap slechter, heb veel angstige dromen, ben moe en snotter soms een beetje. De pijntjes in mijn borstkas voel ik steeds vaker en soms word ik zwetend wakker. Het ziekenhuis is overal om mij heen. Gelijktijdig met het uitbreken van corona, werd mijn moeder ziek. Niet veel later wisten we dat mijn neefje een niet zo rooskleurige start van zijn leven zou krijgen. Het gesprek van de dag in de wereld en in mijn leven draait om het ziekenhuis. Bijna acht jaar geleden werd ik de deur uitgestuurd met de boodschap: jij mag je leven weer oppakken. Toch voelt dat de laatste tijd als een opgave. Ik ontwikkelde mij, werkte, genoot, sportte, mediteerde, koos voor mezelf na een relatie, kocht een huis, ging weer daten, ik leefde – en toch sluimert dat ziekenhuis telkens weer door mijn dagelijks leven heen. Overal word ik geconfronteerd met het leven binnen die muren waar ik eigenlijk niks meer mee te maken wil hebben. Alsof het aan me trekt als een elastiekje dat wil terugveren, terwijl ik dat zo ontzettend graag wil doorknippen.
Opnieuw leren leven
Het is lastig om de balans terug te vinden. Mijn leven weer oppakken en wetende dat de kanker en daarmee het ziekenhuis altijd een onderdeel van mijn geschiedenis zullen blijven. Een paar weken geleden kaartte ik het aan bij mijn psycholoog. Ik voelde weer dingen terugkeren uit mijn PTSS-tijd, zoals een onheilspellend gevoel hebben. Alsof er elk moment iets gruwelijks en verschrikkelijks zou gaan gebeuren. De symptomen begonnen zich ook steeds vaker te openbaren op momenten dat ik ze niet wilde zien. Zoals afgelopen week toen ik thuiskwam uit mijn werk, mij al niet lekker voelde en vervolgens de brief voor mijn coronaprik op de deurmat zag liggen. Zelfs mijn moeder die nu kanker heeft, wordt later uitgenodigd dan ik, terwijl ik mijn leven toch al opgepakt heb? ‘Kwetsbaar’ werd opeens weer als stempel op mijn voorhoofd gedrukt.
Vicieuze cirkel
Zojuist had ik een meeting, over een online event dat ik over een paar weken presenteer. Het gaat om een oratie van een zeer slimme professor die onderzoek heeft gedaan naar psychische zorg, met name na of tijdens kanker. Kort gezegd gaat het om de Netwerktheorie. Het idee is dat iemand niet zozeer in het hokje ‘depressief’, ‘ADHD’, ‘PTSS’ of ‘Angststoornis’ valt, maar dat alles met elkaar samenhangt. Iemand die depressieve gevoelens heeft, zal waarschijnlijk ook sneller bang worden voor dingen. Misschien is het dan ook wel lastiger om een relatie aan te gaan en word je dan ook chronisch vermoeid van alle zorgen. Waardoor die hele depressie waar je mee begon dan nog erger lijkt te worden, want vermoeidheid maakt niks beter. Je ziet het patroon: een vicieuze cirkel. Die theorie gaat er in een notendop om, dat het plaatsen van mensen in een hokje misschien niet in alle gevallen goed is. Dat het meer gaat om een verstoring van de balans in je leven, in het geval van kanker door een specifiek aanwijsbare oorzaak, waardoor alles een beetje op losse schroeven komt te staan. De kwetsbare onderdelen van je persoonlijkheid worden op die manier uitvergroot. Mensen kunnen beter geholpen worden als niet het standaard protocol ‘depressie en wat te doen met mensen die depressief zijn’ erbij wordt gepakt door een psycholoog. Er zou juist gekeken moeten worden naar de cirkel waarin iemand zit, en hoe we iemand daaruit kunnen trekken.
Oproep
Tijdens deze meeting viel het kwartje: ik zit weer in mijn cirkel. In de meeting spraken we over een cliënt van het Helen Dowling Instituut (voor mentale zorg bij kanker), die zijn verhaal gaat delen tijdens het event. Het verhaal wordt gebruikt zodat de professor haar theorie en het belang daarvan kan onderstrepen. De meneer in het verhaal heeft kanker en wordt behandeld. De behandeling gaat naar omstandigheden goed, alleen is de man zijn nier uitgevallen. Zijn vrouw kan hem, wegens de verkeerde bloedgroep, geen nier doneren. Zijn voorwaarde voor zijn medewerking aan dit event was: ik wil aan het einde een oproep doen. Een oproep aan alle kijkers, hopelijk honderden. De vraag of er iemand is die hem een nier wil geven.
Hoopvolle boodschap
De professor die tijdens de meeting aanwezig was, zei: “Het is een prachtig, krachtige oproep, waarbij hij direct in de camera kijkt en de mensen zal vragen wie hem kan en wil helpen. Dat is heel heftig, en we willen met een hoopvolle boodschap eindigen, die ook het belang onderstreept van het onderzoek naar de Netwerktheorie en het persoonsgerichte in plaats van protocolgerichte zorg. Hoe zullen we dan doen?”. Ze was nog midden in haar verhaal en ik moest haar onderbreken. Dit is het toch? Dit is toch de meest hoopvolle boodschap die er is? Deze man, kwam binnen bij het HDI zoals ik ooit ook binnenliep. Totaal de regie kwijt, in angst voor zijn leven, terwijl dat werd overgenomen door ontelbare artsen die het allemaal moeten weten. Overgeleverd aan de genade van de medische zorg en geluk of je het haalt of niet. Hij komt hier en zegt: ik wil leven, dit is wat ik nodig heb. Het feit dat iemand van de wachtbank is afgestapt door de zorg die hij heeft gekregen bij het HDI, en weer vol aan het roer van zijn leven is gaan staan, dat is voor mij hoop. Ik zie mijzelf nog op die manier binnenkomen. Ik heb in de tijd dat ik angstig en doodziek was gedacht dat het niet meer hoefde. Er zijn momenten geweest dat ik dacht dat ik gek was geworden, dat ik nooit meer gelukkig zou zijn en dat ik huilend op de bank zat bij mijn psycholoog en vroeg: ‘word dit ooit weer beter?’
De regie nemen
Ja, het wordt ooit weer beter. Dat wordt het als je jezelf en je regie terugvindt. Als je beseft dat je weer in je ‘negatieve rolletje’ zit. Misschien lukt het je niet om er direct een andere richting aan te geven, maar je kunt het wel. Kijk naar deze man en zijn nier. Hij heeft geen idee of hij beter wordt van de kanker, geen idee of er iemand is die hem die nier wil afstaan, maar hij wil het. Hij wil leven. Alles aanpakken en doen wat hij kan. Die angst niet eens in de ogen kijken, maar gewoon bij de kraag vatten en zeggen: fuck it. Mijn leven. En dat ga ik niet uitzitten. Ik leef het uit.
De storm tegemoet
Wat doe je toch met angsten waarvan je voelt dat ze je lichaam willen binnendringen? Stoppen met het dichthouden van die deur, was het simpele advies van mijn psycholoog. Zet maar open, verwelkom ze maar, laat ze maar zijn. Er zelf voor kiezen in het oog van de storm te gaan zitten en alles eens even goed te bekijken en te voelen. Het wordt niet erger, daar kun je juist je gameplan bedenken. Daarna regelrecht die storm in. Aanpakken wat je aan kunt pakken. En dus, heb ik dokter Fijnheer vast opgebeld. Ik heb hem voorgelegd dat ik weer angstig ben, vermoeid en niet lekker. Dat ik weer pijntjes heb en me zorgen maak. Dat ik schrok van die brief die ik van hem kreeg en erg opzie tegen mijn controle dit halfjaar. En vooral dat ik bang word van al die ziekenhuis dingen om mij heen en mijn moeder met kanker. We hebben het gehad over het rolletje waar ik in zit en hij zei dat hij me niet aan de telefoon kan vertellen dat het goed met mij gaat. Dat dat klote is, dat wachten. Dat het weer spannend is dit half jaar. En dat hij dat snapt. Dat we er vertrouwen in hebben, maar dat niks die nekkende en trekkende onzekerheid kan stoppen die er nu eenmaal bij hoort vanaf het moment dat je hoort: je hebt kanker. Soms is ‘ie even weg en daar ben ik dankbaar voor. Maar wat ben ik blij met die meeting van zojuist. Die me er even aan herinnerde dat ik net zo’n badass kan zijn als de nier-meneer. Mijn leven. Ik ga het niet uitzitten. Wat er ook gebeurt, ik leef het.
Wie is Fien Vermeulen?
Qmusic radiopresentatrice Fien Vermeulen overleefde lymfklierkanker en wil mensen nu inspireren op het gebied van gezondheid, geluk en survivallen. Elke twee weken schrijft Fien Vermeulen een blog voor wendyonline.nl. Eind vorig jaar verscheen het boek van Fien: Het Regent Zonnestralen. Kijk voor meer informatie op de site.
Lees ook deze columns van Fien Vermeulen:
Fien Vermeulen over samen zijn met haar moeder bij kanker
Voorpublicatie uit Het regent zonnestralen van Fien Vermeulen
