Angelique Rijk is vroeger misbruikt door haar opa: ‘Dingen die ik lang niet heb begrepen, die geheim waren, die ik niet wilde en vreselijk vond.’ Recent schreef ze haar autobiografie Onzichtbaar. Ze vertelt haar verhaal en citeert een aantal quotes uit haar boek.

Misbruikt door mijn opa

‘Op 6-jarige leeftijd begon het seksueel misbruik door mijn opa. Vanaf dat moment is mijn veilige, vertrouwde leven veranderd. Ik werd steeds stiller, voelde me angstig, schakelde mijn gevoel uit en maakte me onzichtbaar. De leerkrachten vertelden mijn ouders dat ze vaak niet in de gaten hadden dat ik ook in de klas zat. Waarom zag niemand dat er iets met me aan de hand was? Ze lieten me gewoon onzichtbaar zijn. Tegelijkertijd voelde ik dat er iets aan de hand was met mijn moeder. Zo klein als ik was, voelde ik haar spanningen. Ik deed mijn best om mijn ouders gelukkig te maken en werd de lieve, behulpzame, begripvolle dochter en voelde me verantwoordelijk voor het geestelijk welzijn van mijn moeder. Ik richtte me zo op het geluk en de behoefte van anderen binnen én buiten ons gezin, dat ik niet meer stilstond bij wat ik zelf nodig had. Wat ik voelde deed er niet toe.’

 ‘De schaamte om wat er gebeurde met mijn opa was zo groot, dat ik uit alle macht probeerde net te doen alsof het niet gebeurde.’

Open kaart spelen

‘Op 14 jarige leeftijd heb ik mijn ouders verteld wat er met mij gebeurde. Het was vreselijk moeilijk om de woorden te vinden en te vertellen wat er met mij gebeurde. Hoe moest ik vertellen dat de vader van mijn moeder, mijn opa, deze dingen met mij deed? Dingen die ik lang niet heb begrepen, die geheim waren, die ik niet wilde en vreselijk vond. Mijn ouders geloofden me! Mijn vader zei me dat hij met opa zou gaan praten en dat het zou stoppen, dat opa voortaan niet meer aan mij zou komen.

Pas veel later kreeg ik te horen dat ook mijn moeder als kind zwaar mishandeld en seksueel misbruikt is door haar vader. Hij was een sadist, zo vertelde ze me. Ook vertelde mijn moeder me, dat ze tijdens de oorlog in Indonesië als kind gevangen heeft gezeten in het kamp Tjideng, een van de gewelddadigste concentratiekampen. Mijn moeder heeft vroeger nooit over haar verleden kunnen en durven praten. Ze is zwaar getraumatiseerd en dat heeft ook invloed gehad op iedereen in ons gezin. Ondanks wat ze heeft meegemaakt is mijn moeder echter een goed en warm mens.’

Depressief

‘Als tiener begonnen de problemen bij mij pas echt. Ik werd somber, vond het erg moeilijk contact te maken met andere kinderen, voelde me lelijk, niets waard en onzeker. Ik stopte mijn gevoel weg, maar mijn hoofd maakte overuren. De gedachten en angsten kronkelden als een eindeloze worm door mijn hoofd, maar ik kon het geen woorden geven.

‘Mijn lichaam voelt niet van mij. Ik ben inmiddels een jonge vrouw, maar wil mezelf niet zien. Ik kan niet naar mezelf kijken. Kan mezelf niet aanraken. Ik verzorg mezelf omdat ik vind dat ik dat moet doen. Maar mijn lijf negeer ik, het is er niet als het aan mij ligt. Ik kan niets moois aan mezelf vinden, Ik voel me lelijk ook al zeggen anderen dat dit niet zo is. Ik zou willen dat ik trots zou kunnen zijn op mijn lijf. Maar het voelt niet van mij en het voelt niet fijn.’

Ik werd depressief, voelde me wanhopig en zocht als 17-jarige hulp. In die tijd was er echter nog nauwelijks aandacht en bekendheid rondom seksueel kindermisbruik. Dus ook niet welke gevolgen dit kon hebben voor een kind. Het niet vinden van de juiste hulp zorgde ervoor dat ik de sombere, depressieve gevoelens bleef houden. Maar de buitenwereld mocht dit vooral niet zien. Ik deed er alles aan om zo normaal mogelijk te zijn. De angstgevoelens en het gevoel dat ik niet belangrijk was bleven aanwezig. Ik heb vaak aan zelfdoding gedacht en balanceerde op het randje van opgeven en volhouden. Maar niemand mocht dit zien.’

‘Vreemd genoeg zijn het niet de feitelijke herinneringen aan het seksueel misbruik die voor problemen zorgen. De meeste problemen heb ik met hoe ik over mezelf denk, hoe ik me voel als vrouw, als mens.’

Mijn zus pleegde zelfmoord

‘Tijdens het schrijven van mijn autobiografie, maakt mijn jongere zus een einde aan haar leven. Ook nu merkte ik dat anderen het vaak erg moeilijk vonden mij te benaderen en te vragen naar mijn zus. Zelfdoding is een onderwerp waar mensen vaak geen raad mee weten. Dat begrijp ik ook. Maar ik wilde zelf heel graag vertellen over mijn zus, doch voelde de angst bij de ander om door te vragen en dus hield ik mijn mond.’

Monsters

‘Ik besefte heel goed dat alleen ik degene was die mijn monsters kon verslaan. Het lukte me echter niet alleen. Belangrijk hierbij was dat ik uiteindelijk de juiste hulp heb gevonden van een psychotherapeute en altijd de steun voelde van mijn familie, enkele goede vrienden en mijn man Bart. Maar ook door mijn doorzettingsvermogen en het niet meer weglopen van mijn monsters. Juist het aangaan van mijn angsten en onzekerheden, het leren voelen wat mijn behoeftes zijn en me niet altijd meer richten op de behoeftes van de ander, heeft me geholpen. Ondanks mijn zwarte gedachten en de uitputting van het vele vechten, heb ik toch doorgezet en wil ik graag iets van mijn leven maken. Ik ben niet bitter geworden of negatief, maar wil mijn leven positief leven en betekenisvol kunnen zijn.’

1 op de 7 meisjes wordt misbruikt

‘Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 7 meisjes seksueel misbruikt wordt door een familielid. Ongeveer 1 op 4 vrouwen heeft als kind te maken gehad met seksueel misbruik door iemand die niet tot de familiekring behoort, maar wel een bekende is. Ongeveer 1 op de 25 mannen is in zijn jeugd seksueel misbruikt door een verwante. Daar hebben we het liever niet over, maar juist dat geeft plegers ruimte. Misschien ken je zelf een kind wat op dit moment misbruikt wordt, maar waar je het niet van weet.’

‘Leren we onze kinderen dat ze ‘nee’ mógen zeggen als iemand, zelfs een lieve oom of de oma, vraagt om een kusje en het kind dit niet wil? Of zeggen we dat het beleefd is om hen een kus te geven en dwingen we het kind op die manier om over z’n grens te gaan? Op die manier leren we het kind dat volwassenen de grens bepalen. Dat een volwassene meer te zeggen heeft over je lichaam dan jijzelf als kind. Leer je kind wat normale aanrakingen zijn en welke niet, zodat ze herkennen wat er gebeurt als ze misbruikt worden.’

Je bent een doorzetter

‘Naast voorlichting over seksueel misbruik, is het belangrijk meer aandacht te besteden aan het stellen van grenzen, het omgaan met je emoties, het respecteren van elkaars lichaam, maar ook over wat het betekent om psychische problemen te hebben. Dat dit niet betekent dat je zwak bent. En dat je jongeren met psychische problemen juist niet moet mijden. Het vechten tegen een lichamelijke ziekte wordt nog vaak gezien als krachtig en sterk, je bent een doorzetter. Mensen met psychische problemen, met depressies die steeds terugkomen, moeten beter hun best doen, harder vechten. Het mag vooral niet te lang duren. Het wordt echt tijd dat het beeld hierover gaat veranderen!’

Onzichtbaar

In het boek vertel ik hoe ik gevochten heb tegen de monsters in mijn hoofd, het niet meer willen leven, over ongewenst kinderloos zijn en moeten leven met de diagnose fibromyalgie. Maar ook hoe ik gevochten heb voor mijn geluk en steeds het goede wil blijven zien. Ik ga de strijd aan met mezelf, waarbij ik de complexe patronen en gedragingen probeer te ontrafelen die vaak het gevolg zijn van seksueel misbruik en leven in een getraumatiseerd gezin. Met mijn verhaal hoop ik anderen aan te sporen niet met geheimen rond te blijven lopen en hulp te zoeken. In het boek geef ik daarom tips en leg ik uit dat het belangrijk is kinderen tijdig voor te lichten, zodat ze misbruik herkennen. Ouders en scholen zouden het meer over misbruik moeten hebben. Niet om kinderen bang te maken, maar om bewustwording te creëren en kinderen te leren dat ze iemand in vertrouwen mogen nemen en zelf iets te zeggen hebben over hun eigen lichaam.

Het is nog steeds erg moeilijk openlijk te praten over seksueel misbruik en depressies. Als ik het op latere leeftijd al eens aandurfde om er over te praten, wisten mensen vaak niet hoe ze moesten reageren. Maar durf te vragen! Ik wil mensen meegeven dat het oké is om vragen te stellen en door te vragen. Om juist niet de moeilijke onderwerpen uit de weg te gaan. Een simpel lijkende vraag kan zoveel betekenen in iemands leven.

Ik was een slachtoffer, maar ben dat al lang niet meer.’

Koop hier het boek ‘Onzichtbaar’.

Klik hier voor meer power stories.

Heb jij ook een mooie powerstory? Stuur dan een mail met jouw verhaal naar online@wendymultimedia.nl.

Volg voor meer inspirerende verhalen het Instagram account @powerstoriesnl, powered by WENDY.

https://www.instagram.com/p/B3MPoOaivkI/