In de serie Zonder jou vertellen mensen over het verlies van een dierbare. Hoe voelt diepe rouw? Wat geeft hun troost? Dit keer vertelt Martha over het verlies van haar beide ouders en eerste kindje. In drie jaar tijd raakte ze de belangrijkste mensen in haar leven kwijt. Wat voor impact heeft het verlies op haar leven gehad?
‘Vlak voor haar dood heeft mijn moeder mij een klok gegeven. Het is de klok die ik vroeger ook in onze woonkamer hoorde tikken, de woonkamer waar mijn broertje en ik zijn opgegroeid bij onze ouders. Het is een klok met herinneringen. Als ik luister naar het geluid denk ik terug aan thuis, aan het gezin en aan het houden van elkaar. Mijn twee dochters horen het geluid nu ook in onze woonkamer en dat maakt het voor mij zo bijzonder. De meiden hebben hun opa, oma en grote broer nooit gekend, maar toch zitten ze geweven in ons leven. Ik voel dat ze bij ons zijn als het even moeilijk gaat. Ze geven mij kracht op de momenten dat ik het even kwijt raak. Mijn ouders en mijn eerste kindje zijn niet meer hier, maar ik voel hun liefde nog elke seconde van de dag.’
Gebroken
‘Toen ik zeven jaar was gingen mijn ouders uit elkaar. Mijn vader dronk vrij veel alcohol en dat ging niet altijd goed. Ik denk dat de scheiding daarmee te maken heeft gehad, maar het hele verhaal ken ik niet. Hij had psychische problemen en ondanks dat mijn moeder hem altijd heeft gesteund, heeft ze ergens een grens getrokken. Mijn vader heeft de scheiding nooit kunnen verwerken. De problemen die hij al had werden alleen maar erger. Zijn leven liep vast. Mijn broertje en ik hebben om die reden ook jarenlang geen contact met hem gehad. Voor mijn broertje is dat altijd zo gebleven, maar ik ging op mijn 15e toch op zoek naar hem. Ik wilde ontdekken wie hij was en wie ik dankzij hem ben geworden. Vanaf die periode heb ik heel goed contact met hem gehad. Mijn vader was echt een gevoelsmens met een heel groot hart. Hij hield enorm veel van mij en mijn broertje, maar door zijn manier van leven kon hij de verantwoordelijkheid niet aan.’
Herinneringen
‘Het contact met mijn vader was heel erg fijn. Ik heb kunnen uitzoeken wie hij was en wie ik was in verhouding tot hem. We lijken op elkaar. De liefde die hij voor de natuur en voor de dieren had, heb ik van hem overgenomen. Samen konden we uren genieten van de grote bossen waar je de vogels in de hoge bomen kon horen fluiten. Ik genoot van de momenten samen. Toen mijn vader 53 jaar was overleed hij aan een hartstilstand. Het was plotseling, maar zijn dood was wel te herleiden aan het roerige leven dat hij had.
Alle brieven die mijn vader schreef en alle foto’s die hij maakte, heb ik bewaard. Mijn broertje leest zijn teksten vaak terug. Hij heeft nooit meer het initiatief kunnen nemen om hem te leren kennen. Nu hij is overleden heeft mijn broertje nog zoveel vragen die hij beantwoord wil hebben. Hij mist hem ook.’
De diagnose
‘Mijn broertje en ik praten veel samen. De herinneringen aan onze ouders delen we met elkaar. Ook de dood van onze moeder hebben we samen verwerkt. Precies een jaar na het overlijden van mijn vader, kreeg mijn moeder de diagnose botkanker. Het nieuws kwam totaal onverwachts, maar mijn moeder is altijd sterk gebleven. Heel even heeft ze gehuild terwijl ze daarna meteen in haar verzorgende rol als moeder schoot. Zelf heeft ze haar begrafenis georganiseerd en zorgde ze ervoor dat alles geregeld was als ze zou overlijden, dat negen weken na haar diagnose gebeurde.
De band met mijn moeder was heel speciaal. We konden heel erg op elkaar reageren en onze karakters botsten vaak met elkaar. Maar ze was de enige die mij door en door kende. Wanneer iedereen sprakeloos was, wist mijn moeder precies wat ze moest zeggen. Ze gaf mensen een veilig en vertrouwd gevoel. Haar dood had veel impact op ons. In twee jaar tijd verloren wij onze ouders, de twee mensen de ons hebben gemaakt tot wie we nu zijn. Ik wil dat ze trots op ons zullen zijn.’
Het ouderlijk huis
‘Door al het verdriet ben ik verhuisd uit Groningen. Er was in het dorpje waar wij woonden te veel gebeurt en ik kon daar niet blijven wonen. Mijn broer woont nog wel in hetzelfde dorp, sterker nog, hij woont tegenover ons ouderlijk huis. Voor hem voelt dat juist goed omdat hij nog niet alles heeft kunnen verwerken. Het blijft voor mij een drempel om naar hem toe te gaan. Zodra ik over de plattelandswegen richting het dorpje rij, word ik zenuwachtig. Er ligt voor mij zoveel verdriet in dat dorp en elke keer word ik er nog mee geconfronteerd. Waar het voor mijn broertje juist fijn is om te zijn, ben ik het liefst zo ver mogelijk er vandaan. Het blijft pijnlijk.’
Een nieuw leven
‘In hetzelfde jaar dat mijn moeder overleed, raakte ik in verwachting van ons eerste kindje. Op 25 augustus, de verjaardag van mijn moeder, had ik een positieve zwangerschapstest in mijn handen. Het was zo bijzonder om een nieuw leven te mogen dragen en het voelde als een soort cadeautje van mijn ouders. Maar tijdens de 20 weken echo bleek het niet goed te gaan. Het hartje van de baby was nog niet goed ontwikkeld. Na allerlei onderzoeken gedaan te hebben, bleek ons kindje echt een toekomst te hebben. Op 15 februari is Marijn geboren en overleden. Ik was er kapot van. Ik snapte het leven even niet meer en ik kon niet meer helder nadenken. Het was een puinhoop in mijn hoofd. Het overlijden van Marijn was ontzettend zwaar, maar ik heb het een plekje kunnen geven. Zijn opa en oma waren al daarboven en ik wist dat ze hem met al hun liefde zouden opvangen. Dat idee gaf mij rust.’
Anders leven
‘Inmiddels zijn we jaren verder en heb ik een heel gelukkig leven met mijn partner en twee lieve dochters. We genieten samen van alle mooie momenten en dat zal ik altijd blijven koesteren. Ik denk dat je heel anders in het leven gaat staan als je in een korte tijd afscheid moet nemen van de drie belangrijkste mensen in je leven. Ik ben bijvoorbeeld echt geen planner en ik maak altijd tijd voor mijn vrienden en familie. Het leven laat zich namelijk ook niet plannen.
Ik vind het soms nog moeilijk om me te hechten aan mensen. Het overvalt mij als ik heel veel van iemand ga houden. Je weet namelijk dat diegene zo uit je leven kan verdwijnen en wat voor pijn dat gemis met zich meebrengt. Die jaren na het verlies van mijn ouders en van Marijn ben ik veel op mezelf geweest. Met kerst was ik het liefst alleen omdat het me te veel liet denken aan vroeger. Vorig jaar heb ik voor het eerst weer kerst gevierd met mijn twee dochters, mijn man en mijn schoonvader. Dat was een grote stap voor mij maar ik ben trots dat ik die stap heb durven zetten. Het was een heel bijzonder moment.
Gelukkig
Het verdriet blijft altijd, maar de mooie herinneringen verzachten de pijn. Er was zo veel gebeurd en je hebt op dat moment het gevoel dat het nooit meer goed zal komen. Maar als ik nu kijk naar mijn gezin en naar mijn broertje, geeft het mij hoop. Het komt altijd weer goed, al zie je dat soms niet door de puinhoop heen. Ik kan nu weer intens van iemand houden zonder de angst om ze te verliezen. De drempel om naar het oude dorpje te gaan, heb ik niet omdat ik het verdriet nog niet heb kunnen verwerken. Die drempel is er omdat mijn ouders daar voor mijn gevoel niet zijn. Ik heb ze altijd om mij heen, net als Marijn. Ze zijn er op de momenten dat ik het lastig heb, maar ook wanneer ik het gelukkigst ben. Die warmte om mij heen zal ik altijd voelen.’
Lees hier meer verhalen in de serie Zonder jou:
