HSP/burnout- en WENDY expert Ilonka van Galen signaleert dat hoogsensitieve personen veelal te maken hebben met het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS). Maar liefst 1 op de 12 mensen van de Nederlandse bevolking heeft PDS en 80% van alle hoogsensitieve personen. Het Prikkelbare Darm Syndroom is een chronische darmaandoening dat een behoorlijke impact kan hebben op je dagelijkse leven. Ilonka legt uit wat de redenen zijn waarom zoveel hoogsensitieve personen hier last van hebben.

Vooral veel vrouwen hebben last van PDS, ongeveer 75% van alle PDS-patiënten. Wanneer iemand voor langer dan drie maanden aanhoudende buikklachten ervaart, worden er onderzoeken gedaan door de huisarts en de maag-darm-lever (MLD) arts. Er zijn drie typen PDS-patiënten: patiënten met overwegend diarree, obstipatie en patiënten met een combinatie van beiden. Zodra er geen aantoonbare lichamelijke aandoeningen worden geconstateerd die te maken kunnen hebben met de buikpijn, wordt de diagnose PDS vastgesteld. Niet altijd is er dus een duidelijke oorzaak te vinden waarom iemand PDS krijgt. De meest voorkomende factoren kunnen psychosociale factoren zijn, waaronder stress en een onregelmatig leven. Verder speelt voedsel en vochtinname een rol, bijvoorbeeld voedselallergie en een voedselintolerantie, of na het ontstaan van een maagdarminfectie (gastroenteritus).

Serotonine

Je darmen zijn je tweede brein. Wanneer je bijvoorbeeld stress ervaart, zul je dat snel gaan merken in de buik. In onze darmen worden verschillende neurotransmitters geproduceerd zoals dopamine, histamine en serotonine. Laatsgenoemde zorgt ervoor hoe je je voelt en welk emoties je ervaart. Serotonine speelt een belangrijke rol bij de regulatie van de signaaloverdracht tussen de hersenen en de darmen en bevindt zich voor 90% in de darmen. Een veranderende activiteit van serotonine kan stoornissen als gevolg hebben zoals depressie en angst. De serotonine-voorraad kan flink schommelen bij een hoogsensitief persoon. Telkens wanneer er stress, overprikkeling of vermoeidheid wordt ervaren, daalt het serotonine-peil. Je kunt dit niveau zelf weer op peil krijgen door middel van rust. Doordat een hoogsensitief persoon ongefilterd leeft, zal het sneller last krijgen van een overprikkeling waardoor er minder rust in het lichaam aanwezig is. Interne en externe prikkels blijven de hele dag door het zenuwstelsel binnendringen. De darmen zullen hier op gaan reageren en een spastische darm is geboren.

Communicatie

Het aantal zenuwcellen in de darmen, het entherisch zenuwstelsel, is ongeveer gelijk aan het aantal zenuwcellen in de hersenen. Alle zenuwcellen in de darmen komen samen in één grote zenuw, dit is de hersen-darm as. De darmen en het brein communiceren voortdurend en tweezijdig met elkaar. Aangezien een hoogsensitief persoon interne en externe prikkels intenser beleeft, wordt dit automatisch doorgegeven aan de darmen met een verstoorde darmactiviteit als gevolg. Probiotische bacteriën kunnen bijdragen aan het beschermen van het entherisch zenuwstelsel wat positieve gevolgen heeft voor de signaaloverdracht tussen de hersenen en de darmen. Probiotische bacteriën zijn in staat om de barrièrefunctie van het darmslijmvlies te verbeteren. De aanmaak van serotonine is afhankelijk van de bacteriën in je darmen. Met gezonde voeding kun je veel invloed uitoefenen op de darmbacteriën. Je zult je gelukkiger voelen door het eten van vitamines dan wanneer je bijvoorbeeld snacks gaat eten. De darmen hebben meer energie nodig bij het verwerken van ongezonde voeding en zullen dat door gaan geven aan de hersenen. Stress wijzigt ook de samenstelling van de bacteriën in de darmen. Stress beïnvloedt je immuunsysteem en de hersenen sturen de negatieve prikkels richting de darmen. Je kunt je hierdoor ziek voelen en uitgeput.

Vermoeidheid

Hoogsensitieve personen ervaren meer vermoeidheid dan gemiddeld. Je bent gevoelig voor interne en externe prikkels, hebt meer moeite en tijd nodig om alle prikkels te verwerken, voelt stemmingen en sferen snel aan en het zenuwstelsel is scherper afgesteld. Elk klein detail zul je opmerken. Je raakt snel uit balans en je neemt veel informatie op gedurende de dag. Dit alles zal erg vermoeiend zijn. Één van de symptomen bij het Prikkelbare Darm Syndroom is tevens vermoeidheid. Veel voorkomende klachten bij PDS zijn een opgezette buik, spierpijn, hoofdpijn, misselijkheid en uiteraard buikklachten. Doordat je deze klachten ervaart, voel je je niet prettig in je vel zitten en slaat de vermoeidheid toe. Telkens richting het toilet gaan vanwege een wisselende stoelgang is vermoeiend en kan je onzeker maken. Wanneer je heftige periodes ervaart, zul je het niet prettig vinden om de deur uit te gaan. Het gevoel van geen toilet in de buurt hebben maakt je onzeker en angstig. Een ander probleem bij PDS is een ijzertekort. Bij een tekort aan ijzer kun je last krijgen van bloedarmoede. Ijzer is een mineraal en is een onmisbaar bestanddeel van hemoglobine, een onderdeel van rode bloedcellen. Wanneer je last hebt van PDS, kunnen de darmen niet alle voedingsstoffen van het voedsel goed opnemen. Diarree vermindert tevens de opname van ijzer. Vitamine C stimuleert de opname van ijzer, dit zit in veel voedingsmiddelen.

Tips

Het volgen van een FODMAP-dieet kan volgens verschillende studies PDS verminderen. Deels onverteerde koolhydraten komen bij PDS in de dikke darm terecht. Hier worden de koolhydraten omgezet door de aanwezige darmbacteriën en dat resulteert zich in stoffen en gassen die de darmen kunnen prikkelen en veroorzaakt buikklachten. Onverteerde koolhydraten kunnen vocht aantrekken in de darm waardoor de darm opzwelt. De druk gaat op de zenuwen zitten en veroorzaakt veel pijn. Pepermuntolie wordt steeds meer gebruikt door PDS-patiënten. Pepermuntolie werkt ontspannend voor de darmen en bevat sterke anti-microbiële eigenschappen. Er bestaan onder andere capsules met pepermuntolie en het is te verkrijgen als een etherische olie. Etherische pepermuntolie kun je in een aroma diffuser gebruiken, druppelen in water of op je huid smeren. Verschillende probiotica en medicatie zijn op de markt, voor iedereen heeft dit een andere werking. Wat je ook kunt gaan proberen is ontspanningstherapie of hypnotherapie. Een ontspannen brein geeft ontspannen darmen. Let ten allen tijde op je voeding en houdt desnoods een dagboek bij met wat je eet. Op deze manier kun je achterhalen welke voedingsmiddelen irritatie veroorzaken en bij welke minder tot niet. Met HSP word je geboren, PDS niet!

Dit artikel is geschreven door Ilonka van Galen, een trotse Hsp die tot driemaal aan toe een burn-out heeft ervaren. Inmiddels is zij een expert op het gebied van Hoogsensitiviteit en burn-out, staat positief in het leven en houdt zich bezig met het creëren van een gezonde leefstijl. Ilonka heeft een grote passie voor schrijven en wilt met alle kennis die zij de afgelopen tien jaar heeft opgedaan andere mensen informeren, motiveren en inspireren. Op haar instagram pagina, Made by HSP, schrijft zij dagelijks blogs over verschillende onderwerpen. ‘Samen staan wij sterk’ is Ilonka haar levensmotto!