Dat voldoende slaap goed voor ons is weten we natuurlijk allang. Maar je merkt pas echt hoe belangrijk een goede nachtrust is, wanneer je een periode wat minder slaapt. Soms zijn deze periodes van slapeloosheid te overzien, bijvoorbeeld als je een pasgeboren baby hebt of als er een hittegolf heerst. Maar voor andere mensen is slapeloosheid een trend geworden. En dat is niet alleen frustrerend, maar ook bewezen ongezond. Wendy-expert en gelukspsycholoog Josje Smeets geeft tips voor een goede nachtrust.
Voldoende slaap stemt positiever
Slapeloosheid kan namelijk leiden tot prikkelbaarheid, somberheid en weinig puf om iets te ondernemen. Ook functioneren je geheugen en probleemoplossend vermogen minder goed. Daarnaast heeft slaapgebrek allerlei lichamelijke neveneffecten, zoals een grotere kans op overgewicht, diabetes, risico op hartfalen en nog veel meer. Niet iets om blij van te worden dus. Voldoende slaap daarentegen stemt positiever, maakt je alert, energiek, mooi (vandaar de uitdrukking 'schoonheidsslaapje’) en gezond. Bovendien zorgt een goede nachtrust ervoor dat je jezelf mentaal en fysiek oplaadt, waardoor je stabieler in het leven staat en uiteindelijk zelfs langer leeft. Van slapen word je gelukkig!
Vicieuze cirkel
Het devies is dus: meer slapen. Het liefst zo’n 7 tot 8 uur per nacht. De eerste paar uur van je slaap herstel je lichamelijk, pas in de laatste fase van de nacht herstel je ook mentaal en zal je alle gebeurtenissen van de dag goed verwerken. Dit zorgt ervoor dat je de dag erna fris en uitgerust weer wakker wordt en zaken beter kunt loslaten. Dit ontspannen gevoel zorgt er op zijn beurt weer voor dat je later op de dag wederom gemakkelijk kunt inslapen.
Het vervelende is dat dit andersom ook zo werkt. Wanneer je minder ontspannen bent is je slaap vaak van een mindere kwaliteit, waardoor je ook de dag erna weer gespannen wakker wordt. Sommige mensen draaien al jaren in deze vicieuze cirkel rond. Toch is er écht iets aan te doen. Hierbij een kleine greep uit de vele tips voor een betere slaapkwaliteit.
Tips voor een betere nachtrust
1. Probeer koste wat het kost een strak dag- en nachtritme aan te houden. Je brein houdt sterk van gewoontes en zal ‘leren’ wanneer het tijd is om naar bed te gaan (en dus het stofje melatonine aan te maken) en ook wanneer het tijd is om te waken. Zelfs als je maar een paar uur per nacht slaapt, is het van belang dat je toch telkens op dezelfde tijd opstaat. In het begin is dit erg moeilijk, omdat je de neiging hebt om bij te slapen, maar stiekem herprogrammeer je op deze manier je brein naar een meer gezond waak- en slaapritme.
2. Doe geen dutjes overdag. Aansluitend op bovenstaande is het belangrijk dat je overdag wakker blijft. Probeer geen slaap in te halen overdag, zelfs niet als je heel erg moe bent. Je ritme raakt hierdoor dusdanig verstoort dat de kans groot is dat je wederom ‘s avonds de slaap niet vatten kunt. Hou een patroon aan van 16 uur waken en 8 uur slapen.
3. Zorg voor de nodige ontspanning overdag. Las regelmatig pauzes in, ga wandelen, zoek de natuur op of mediteer. Wanneer je lastige zaken overdag een plekje geeft door regelmatig te ontspannen, zullen deze niet ‘s avonds laat of ‘s nachts de kop opsteken.
4. Beweeg voldoende. Het is wetenschappelijk bewezen dat mensen die dagelijks aan lichaamsbeweging doen minder last hebben van slapeloosheid dan mensen die dat niet doen. Bovendien zorgt sporten ervoor dat je je hoofd kan leegmaken en dit zorgt er op zijn beurt weer voor dat je met een ontspannen gevoel de nacht in kunt.
5. Schrijf. Lukt het je ondanks de bovenstaande tips niet om te ontspannen? Probeer dan eens een dagboek bij te houden. Schrijf je gedachten en gevoelens van je af. Probeer to do’s op een lijst te zetten en ze zo uit je hoofd te halen. Dit werkt als een trein! Lukt al het bovenstaande niet? Schroom dan niet om professionele hulp in te schakelen. Via je huisarts, een slaaptherapeut of een psycholoog kun je vaak gemakkelijker vastgeroeste patronen doorbreken. Slaap lekker!
Meer weten over slapen en geluk? Josje Smeets is GeluksPsycholoog en eigenaar van HelloBetty.nl. In haar blogs adviseert ze jou tweewekelijks over alles dat gelukkig maakt. Haar boek Happy in 100 dagen is vanaf nu te koop.