Deze maand heeft Chimène van Oosterhout het over narcisten, want die zijn er genoeg. Ze vinden zichzelf groots en geweldig. De mensen in hun omgeving denken daar vaak anders over en proberen een oplossing te zoeken voor dit gestoorde gedrag.

Februari was de maand van de liefde én van carnaval

De februari maand is bij uitstek de maand van de liefde én de maand van carnaval. Combineer deze twee en dan krijg je een vreemde, tegenstrijdige relatie. Een soort bijna toxisch, niet georganiseerd geheel. Liefde gelardeerd met grappen en grollen, gedaanteverwisselingen en onherkenbare verkleedpartijen. Deze februari maand van 2024 zeker. Zo hadden we de commotie die veroorzaakt werd door zangeres Anouk, die een hele bijzondere en uiterst aparte theorie, inclusief kleurrijk beeldmateriaal, lanceerde op haar socials, over het transformeren van man naar vrouw, of eigenlijk in haar ogen géén vrouw dus. Ik vond daar wel iets van namelijk: best shockerend en provocerend.

Donald Trump

Iets totaal anders: Donald Trump krijgt een boete van 355 miljoen dollar aan zijn broek en lanceert de volgende dag een gloednieuwe schoenenlijn, voor onder die broek, in de vorm van blitse gympies. Dit is niet zozeer shockerend als wel enorm grappig!

Een bizar politiek verhaal

Wat mij des te meer shockerend, onaangenaam en pijnlijk getroffen heeft, is de plotselinge dood van de 47-jarige Rus: Alesej Anatoljevitsj Navalny. Hoe zit de wereld momenteel in elkaar, ik heb namelijk geen idee meer. Feit is wel dat Vladimir Vladimirovitsj Poetin levensgevaarlijk is en ongestraft zijn gang kan gaan. Op een inhumane, verschrikkelijke manier. Nu is dit een uiterst bizar politiek, bijna niet te geloven verhaal, waar ik verder niet veel over kan schrijven omdat ik geen expert ben, maar het is een inleiding naar mijn thema van deze column: narcisme. Daar ben ik inmiddels, helaas, wel expert in.

Uitdagingen in mijn leven

Een van de uitdagingen in mijn leven waren namelijk narcisten en dus narcisme. Jammer genoeg zijn dit soort toxische voorbeelden dus niet alleen in februari te vinden, maar dag in dag uit, maand in, maand uit, jaar in, jaar uit, in vele huishoudens en bedrijven is mij inmiddels duidelijk geworden. Weliswaar op een ander niveau en bijna nooit, gelukkig, tot de dood erop volgt, maar zeker zo schadelijk voor de slachtoffers zelf.

Alles een plekje geven

Sinds een tijdje heb ik namelijk mijn psychologiepraktijk weer nieuw leven ingeblazen. Deze stond even on-hold vanwege de enorme tsunami waarin mijn leven beland was, zoals in sommige van mijn voorgaande columns te lezen was. Nu ben ik er klaar mee. Lichamelijk gaat het weer stukken beter en geestelijk ben ik de laatste restjes van (rouw)verwerking en bewustwording langzaam aan het sorteren in mijn hoofd en geest. Het welbekende gezegde: “alles een plekje geven” is momenteel wel heel erg toepasselijk hier. Er is bijna geen plek meer in mijn systeem, maar met een beetje stapelen, duwen en schuiven kom ik er wel, maar vooral met weggooien! Terwijl ik dus op volle toeren bezig ben, komen er ook steeds meer vragen van anderen om mij heen, die hier ook mee bezig zijn.

De definitie van narcisme

Om terug te komen op narcisme, dit wordt door Wikipedia gedefinieerd als: gedrag dat wordt gekenmerkt door een overmatige focus op de eigen persoon en het eigen imago, egoïsme, (fantasieën over) invloed en macht, een niet realistisch zelfbeeld en een gebrek aan (gemeende) empathie. Iemand die dit gedrag vertoond wordt dus narcist genoemd. Wat wel een probleem is, is dat de narcist zelf geen last van dit gedrag heeft, zoals bij de bovengenoemde voorbeelden, maar de omgeving en de directe dierbaren, collega’s of betrokkenen, des te meer. Narcisme is absoluut niet te vergelijken met egoïsme of egocentisme, het is een persoonlijkheidsaandoening, of zelfs een persoonlijkheidsstoornis, opgenomen in de DSM-schaal IV en V (Diagnostical and Statistical Manual of Mental Disorders), het Diagnostisch en Statistisch Handboek voor Psychiatrische Aandoeningen. Maar goed, dit zijn definities en woorden, maar helaas heeft de narcist kwalijke, ratterige, onmenselijke streken, is ongevoelig in handelen en uitlatingen en vertoont deze respectloos gedrag naar de medemens en zelfs voor hem zogenaamde ‘dierbaren’.

Het slachtoffer van een narcist

Tegenwoordig behandel ik steeds meer mensen die met deze types te maken hebben of hadden. Dat is het meest vervelende: de narcist zélf zoekt geen hulp of therapie. Per slot van rekening vindt de narcist zichzelf geweldig en groots, en komt er nog mee weg ook. Het zijn de mensen in zijn of haar omgeving die een oplossing zoeken, omdat zij helemaal gek worden van het gestoorde gedrag. Slachtoffers die te maken hebben of hebben gehad met de narcisten, weten waar ik het over heb en kennen helaas het gevoel van misbruik en misbruikt te worden. Het is een onderhuids gevoel, waar je je vinger niet op kunt leggen. Zolang je in het misbruik en het narcistenweb zit herken je het vaak niet eens direct. Als slachtoffer voel je je slecht, slechter, slechtst, maar je weet niet wat er aan de hand is en daardoor ontwikkel je allerlei kwalen en aandoeningen. Het is zelfs bewezen dat je door narcistisch misbruik Post Traumatisch Stress Syndroom op kunt lopen. Pas als je écht afstand neemt van de narcist dan kun je herstellen en dan besef je in wat voor ellende je gezeten hebt.

De wereld beter maken

Mocht je jezelf herkennen in dit verhaal, dan is het in de eerste plaats van belang dat je jezelf sterker maakt en dat je je gevoel voor eigenwaarde laat groeien. Narcisten blijven nu eenmaal bestaan, alleen jij kan er zelf iets tegen doen, om ze niet meer uit te kiezen en op je levenspad toe te laten. Tja, makkelijk gezegd, ik weet het, maar ieder mens is waard om van zichzelf te houden en om een verandering in te zetten om dat te gaan doen. Hoe moeilijk dit ook lijkt als je niet zover bent en als je er nog middenin zit en ik kan het weten. Mij is het ook gelukt, een paar keer zelfs, dan kan jij het zeker. Mocht jij jezelf absoluut niet herkennen in deze column, dan behoor jij tot de categorie gelukkigen. Super! Laten we de wereld maar beter maken met z’n allen, op alle gebieden want het is hard nodig.

Over Chimène van Oosterhout

Chimène van Oosterhout is presentatrice, schrijfster, spreekster en yoga docente. Ze krijgt energie van sporten zoals paardrijden, motorrijden en kitesurfen, is gek van koken en gezond eten en houdt van reizen en avonturen ervaren. Ze is alleengaande moeder. Na haar communicatie en tijdens haar psychologie studie kwam ze als presentatrice in de televisie wereld terecht. Op dit moment maakt ze zelf de documentaireserie K*T KANKER, over haar leven met 3 keer borstkanker en 1 keer hartdalen. Haar levensmotto: Als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat!