In de rubriek ‘Vrouwen met Impact’ spreekt WENDY met vrouwen die een verschil maken voor onze maatschappij. Zes jaar geleden werd bij Femke Riel (46) de diagnose borstkanker gesteld, wat haar leven drastisch veranderde. Op zoek naar een uitlaatklep en begrip kreeg ze een buddy toegewezen, iemand die zelf een vergelijkbaar traject had doorlopen. Deze waardevolle ervaring inspireerde Femke om samen met haar oncologisch chirurg het buddysysteem op te richten, dat nu in meerdere ziekenhuizen wordt gebruikt.

‘Het was een voortdurende flipperkast in mijn hoofd. Ik wist niet wat mij stond te wachten. Samen met mijn man had ik een afspraak bij de oncologisch chirurg. De wachtkamer was doordrenkt met een serene stilte, terwijl je weet dat iedereen dezelfde chaos in zijn hoofd heeft. Plotseling hoorde ik gelach vanuit de gang. Een stralend koppel kwam de wachtkamer binnen gelopen. De vrouw droeg een mutsje, dus ik wist dat ze kanker had. Ondanks haar ziekte straalde ze kracht uit, waardoor ze liet zien dat je ziek kunt zijn en toch volop in het leven kunt staan. Dit maakte een diepe indruk op mij, en mijn oncoloog, Annemiek Doeksen, wist meteen wie ik bedoelde. Haar naam was Hester. We praatten één uur, en vanaf dat moment was ze mijn buddy. Ze was echt mijn gids in de lastige tijd van alle behandelingen en daarna.’

Knobbeltje in mijn borst

‘In de aanloop naar Kerstmis 2016 ontdekte ik een knobbeltje in mijn borst. Mijn man drong erop aan om direct naar de huisarts te gaan, om de zorgen uit mijn hoofd te kunnen zetten. Maar de huisarts verwees me onmiddellijk door naar het ziekenhuis, en zo begon mijn emotionele achtbaan. Bij de verwijzing naar het ziekenhuis besefte ik al dat dit weleens ernstig kon zijn. Het voelde als een schok. In het ziekenhuis onderging ik eerst een mammografie en werd ik vervolgens doorverwezen voor een echo en een biopsie. Helaas viel het samen met de kerstdagen en moest ik wachten op de resultaten. Maar het feit dat ik zo snel van de ene naar de andere afdeling werd gestuurd, gaf me het besef dat er iets mis was, alleen wist ik nog niet hoe ernstig het was en wat de verdere behandeling zou inhouden.

Het lange wachten was ontzettend moeilijk, maar ik was er zo zeker van dat het foute boel was, dat het een soort rouwproces werd die periode. Niet per se rouw om mijn eigen leven, maar wel het besef dat er iets serieus aan de hand was. Tijdens Kerstmis hebben we als gezin elkaar stevig vastgehouden. Het onderwerp van gesprek was voornamelijk wat we konden verwachten.’

Angstzweet

‘Na Oud en Nieuw kreeg ik de uitslag. Ik had op dat moment geen idee of alles goed zou komen. Mijn hoofd was een chaos, een rollercoaster van emoties. Ik had geen vertrouwen en het angstzweet brak me ‘s nachts uit. Ik wist niet wat de toekomst zou brengen en of ik er volgend jaar nog zou zijn. Ik had twee jonge kinderen en een geweldige echtgenoot. Hoe moest het verder?

Toen ik in contact kwam met Hester werd ik veel positiever. In een tijd waarin alles zo onzeker is, is het geruststellend om een buddy te hebben. Het was een verademing om met iemand te praten die dezelfde ervaring had doorgemaakt. Ik kon veel vragen bij haar kwijt. Mijn man had bijvoorbeeld gelezen dat wandelen tijdens de chemoperiode gunstig is. Ik dacht bij mezelf: ‘’Makkelijk praten, jij weet niet hoe vermoeid ik me voel.’’ Maar Hester stuurde mij een bericht: ‘’Ik had ook nooit zin, maar door te wandelen voelde ik me een stuk beter.’’ Zo’n bericht werkte motiverend, omdat zij uit eigen ervaringen sprak en het dus kon weten.’

Iedereen wilde een buddy

‘We hebben veel met elkaar geappt, gebeld en af en toe koffiegedronken. Ik stelde vragen die ik niet zo snel aan het ziekenhuis zou stellen. Soms had Esther zelfs al antwoorden voordat ik ze gesteld had. Er was bijvoorbeeld een keer dat ze mee een bericht stuurde wat ze zelf ervaarde tijdens de operatie die mij te wachten stond: ‘’Als je morgen wakker wordt, dan heb je enorm rode appelwangen.’’ Ze voegde er een emoji van een rode appel aan toe. Zo’n appje haalde zoveel spanning weg. Als ik dat niet had geweten, had ik misschien in paniek geraakt.

Ik begon het verhaal van Hester te delen met ander vrouwen, en als snel wilden meer patiënten een buddy. Samen met onze oncologisch chirurg Dr. Doeksen startten we stichting Buddyhuis. Binnen één jaar hadden we al 150 aanmeldingen. Inmiddels hebben er binnen het St. Antonius ziekenhuis in Utrecht, waar ik werd behandeld, ongeveer duizend patiënten gebruik gemaakt van Buddyhuis.  Inmiddels breidt het concept zich verder uit, bijvoorbeeld met een buddysysteem voor kinderen met diabetes en voor ouders van wie de kinderen op de neonatale intensive care liggen.’

It’s a match

‘De stichting biedt diverse activiteiten aan, variërend van een fysieke ontmoetingsplek in het St. Antonius ziekenhuis tot wandelgroepen. Eén van deze initiatieven is de BuddyBeer. Met dit programma betrekken we kinderen bij het ziekteproces van hun ouder. We hebben video’s gemaakt waarin artsen van het ziekenhuis uitleg geven, en de BuddyBeer wordt rondgeleid door het ziekenhuis. Op deze manier proberen we het ziekenhuis dichter bij het kind te brengen en bieden we hen steun met de knuffelberen.

Het Buddyhuis wordt geïmplementeerd in ziekenhuizen en dus ook vanuit de ziekenhuizen georganiseerd. Dat geeft een veilig gevoel, omdat het lijntje naar de professional erg kort is. Op dit moment gebruiken zes ziekenhuizen het systeem. Personen worden gekoppeld naar hun wensen, waarbij goed rekening wordt gehouden met de privacywetgeving. De een heeft een specifieke vraag over een behandelkeuze die gemaakt moet worden, de ander heeft behoefte aan meerdere gesprekken tijdens de behandeling. Het levert zoveel op. Dat gun je iedereen.’