Ze ziet het bij haar ouders, en het is ook een terugkerend thema in haar eigen leven: verwachten dat de ander wel begrijpt waar je behoefte aan hebt, en het daardoor niet uitspreken. Maar eigenlijk doe je jezelf en de ander juist een plezier door wel te zeggen wat je wit, concludeert Fien.
‘Papa is aan het werk vandaag, dus ik ga gewoon alleen. Misschien eet ik ook wel in het ziekenhuis want ik heb geen idee of je vader überhaupt wel thuis is vanavond.’
Mijn moeder zegt het tegen mij, terwijl mijn vader naast ons aan tafel aan een kopje thee zit. Hij nam even pauze van zijn werk toen ik aankwam met bloemen van mijn zus en mij voor deze speciale dag. De allerlaatste kuur. Mijn vader snapt er niks van. ‘Als je graag wil dat ik vandaag wel met je meega naar het ziekenhuis, dan vraag je dat toch gewoon? En waar zou ik vanavond naar toe gaan? We gaan toch samen eten?’ Haar gezicht verstart. Ze trekt die gekke, geforceerde grimas die ik van haar ken op momenten dat ze zich heel erg onprettig voelt. Ik probeer te lezen wat die dit keer uitbeeldt. Verharding om verdriet niet toe te laten, denk ik.
Mama had zo graag gewild dat mijn vader uit zichzelf had aangeboden haar te brengen. Dat hij snapte dat ze dat dit keer wel wilde, maar de vorige keer misschien niet. Ze had gewild dat hij had aangeboden haar mee uit eten te nemen om het te vieren, terwijl hij er allang vanuit was gegaan dat ze na het ziekenhuis moe zou zijn, en het fijn zou vinden om gezellig samen thuis een flesje wijn open te trekken.
Papa zie ik ondertussen boos en gefrustreerd worden. Hij doet al zo ontzettend veel, denkt aan zoveel dingen en steunt haar al die tijd al onvoorwaardelijk. Hoe vaak hij zijn behoeftes de laatste tijd wel niet eventjes opzij gezet heeft om dingen te kunnen doen met of voor mama die ze fijn vond – ik heb er met bewondering naar gekeken. Vooral, omdat hij het écht wilde doen. Maar deze, onderhuidse sneer, want zo voelt het voor hem, is even teveel. Vanuit haar, is het totaal geen sneer. Ze is zo blij met hem en wil papa bij alle moeilijkste, mooiste en belangrijkste momenten. Omdat ze zich bij en met hem, zoveel fijner voelt. Het is dus eigenlijk een soort teken van genegenheid, onhandig verpakt in veel passieve agressie en onzekerheid.
Hints
Ik begreep ze allebei wel, want ik was er laatst zelf ook weer tegenaan gelopen. Soms als ik me rot voel, of gewoon wil aangeven dat ik iets nodig heb, vind ik het ook heel moeilijk om te zeggen. Veel makkelijker is het om af te wachten tot iemand misschien wel uit zichzelf ziet wat je nodig hebt. Of hints te geven over wat je graag zou willen, die je zelf heel duidelijk vindt (de ander vaak niet). Misschien zelfs te denken: ach het hoeft ook eigenlijk niet.
Makkelijker, maar niet erg lief of duidelijk en zelfs best destructief. Vooral dat laatste zie ik gebeuren aan onze keukentafel. Natuurlijk, het voelt heel kwetsbaar om te zeggen wat je graag wilt, of nodig hebt. In alle soorten relaties: privé, werk of zelfs met jezelf. Het is spannend, omdat je als je iets vraagt aan een ander of je openstelt, je natuurlijk ook keihard afgewezen kunt worden. Eng omdat je je misschien afvraagt of je het wel waard bent en of je je niet aanstelt. Wat mijn moeder nu doet, kan ik ook zo goed. Juist als je al ziek bent, of down, voel je je nog kwetsbaarder. Dat zijn de momenten dat je iemand het hardste nodig hebt, maar ook dat het dus nog moeilijker is om te vragen. Met deze ‘sneer’ duwt mijn moeder mijn vader natuurlijk alleen maar verder weg. Hij voelt zich weggezet als iemand die niks voor haar doet, terwijl hij zo onbaatzuchtig alles voor haar over heeft. Zij bevestigt zichzelf ermee in haar ongenoegen, omdat hij natuurlijk een kattige reactie terug zal geven. In eerste instantie dan. Want hoewel het niet de bedoeling is als dochter, probeer ik de situatie toch wat te lijmen.
Zeggen wat je nodig hebt
‘Wat bedoel je nou eigenlijk mama. Vind je het fijn als papa meegaat?’
Het kwartje valt direct zie ik. Dit is haar eigen advies dat ze me vorige week nog gaf aangaande mijn vriend. Ik heb in de afgelopen weken een vrij zwaar medisch traject doorlopen en hoewel hij op zijn manier zijn uiterste best deed, had ik iets anders van hem nodig. Ik had geklaagd tegen mijn moeder, tot ze me exact ditzelfde verhaal vertelde. Kort samengevat: zeg gewoon wat je nodig hebt.
Ze zet zich over haar gekwetste zelf heen. ‘Ik zou het gezellig vinden om vanavond samen te eten.’ Het komt er niet uit alsof ze dat fijn zou vinden, maar het zijn wel gemeende woorden. ‘Ik had sporten al afgezegd en ik heb een flesje prosecco koud gelegd’, antwoordt hij.
In de auto naar huis denk ik er nog eens over na. Natuurlijk zou het leuk zijn als iemand anders zonder woorden, altijd weet wat je nodig hebt. Als je heel eerlijk bent, dan is dat soms vast ook echt wel zo. Voor alle andere keren geldt denk ik de regel: als je weet wat je graag wilt, vraag het dan. Want als jij dat niet doet, ontneem je de ander ook de kans er voor je te kunnen zijn. Over het algemeen is dat iets dat mensen zo ontzettend fijn vinden om te doen. Is toch ook een veel leukere gedachte om vanuit te gaan? Eigenlijk doe je dus jezelf én de ander een plezier door aan te geven wat je graag zou willen. Simpele Spice Girls wijsheid: Tell me what you want, what you really, really want.
Over Fien
Qmusic radiopresentatrice Fien Vermeulen overleefde lymfklierkanker en wil mensen nu inspireren op het gebied van gezondheid, geluk en survivallen. Elke twee weken schrijft ze een column op wendyonline.nl. Ook schreef ze een boek over leven na kanker: Het regent zonnestralen.
Volg ook haar leuke Instagram account:
Dit bericht op Instagram bekijken
Lees ook deze columns van Fien:
En lees hier alle columns van Fien.