Klinkt mooi, leven in liefde, maar wat als er geen partner in dat leven is? Het simpelweg niet lukt om een man te vinden? In het nieuwe datingprogramma Liedje op het eerste gezicht dat nu te zien is, helpt Wendy singles om de perfecte match te vinden, wij leggen uit waarom het soms zo lastig is om die grote liefde te vinden.

Allerlei therapieën, single coaching, verschillende datingapps en acht jaar verder: het liefdesleven van Wieteke van den Boogert (38) is een drama. Acht jaar geleden werd ze vrijgezel, en begon haar datingleven. Na wat dates kreeg ze steeds meer inzicht in wat ze wel en niet zocht in een man. ‘,Als ik iemand leerde kennen waarvan ik dacht dat we goed bij elkaar pasten, zat er altijd een addertje onder het gras. Na een tijdje kwam ik vaak achter dubbele agenda’s of onopgeloste zaken met exen.’ Onderweg trof ze beschadigde mannen, waardoor ze zelf onzeker werd. Tijdens deze dateperiode besefte Wieteke dat ze ook zelf nog werk aan de winkel had. ‘Na een paar keer tegen de lamp te zijn gelopen, besloot ik om ook eens naar mezelf te gaan kijken. Toen kwam ik erachter dat ik echt moest leren om oké te zijn met mezelf.’

Ze ging de confrontatie aan. Steeds comfortabeler werd Wieteke met alleen zijn. Ze accepteerde zichzelf hoe ze werkelijk was en werkte aan haar doelen. ‘Ik heb altijd hard gewerkt voor mijn dromen. Mijn leven is nu al lange tijd stabiel; ik heb alles op een rijtje.’ In dat rijtje mist alleen nog een ding: een leuke man. ,’Ik merk toch dat ik me er een beetje voor schaam. Single zijn is een beetje een taboe.’

Relaties uit liefde

De afgelopen jaren is de definitie van een relatie enorm veranderd, legt Bregje Jonkhart uit. In haar praktijk Jonkhart en Ziel kunnen mensen terecht voor relatietherapie en personal coaching. ‘Voorheen waren relaties een soort samenlevingsovereenkomsten. Relaties werden bijvoorbeeld aangegaan voor economische redenen. Voor het eerst in de geschiedenis is het zo dat mensen, vooral in het Westen, relaties enkel nog aangaan vanuit liefde. Er zullen natuurlijk uitzonderingen zijn, maar in principe gaat men een relatie aan omdat er liefdevolle gevoelens in het spel zijn. We hebben elkaar niet meer nodig, om een andere reden dan de liefde. Dat is nog nooit eerder gebeurd, en is pas zo sinds enkele decennia.

Hierdoor zitten we in een overgangsfase, en vragen we ons af wat liefde dan is. ‘Het effect daarvan is dat we elkaar niet echt meer nodig hebben, voor economische redenen of de kinderen. We zijn vooral gefocust op onze gevoelens. Hierdoor ontstaan er steeds sneller twijfels of haakt men eerder af.’ De liefde is niet iets constants: verliefdheid is er in pieken, maar kan ook weer een beetje wegebben. Gevoelens kunnen per dag verschillen; iedereen heeft zijn of haar dipjes. ‘Vroeger lag daar de focus niet. Als je het even wat minder voelde, ging je gewoon door.’

Slecht gehecht

We worden aangetrokken tot mensen die vertrouwd voelen, zegt Bregje. ‘We worden als mensen op allerlei manieren aangetrokken door personen die ons onbewust doen denken aan vroeger. Daarin speelt o.a. hechting een rol. Maar ook zowel de positieve, als de negatieve kenmerken van je ouders bepalen mee in je partnerkeuze. Hechting ontstaat in de eerste jaren van het leven, waarvan de eerste drie jaar cruciaal zijn. Ongeveer 65% van de mensen is veilig gehecht. Als je ouders sensitief en beschikbaar waren en adequaat reageerden op de signalen die je als baby of peuter gaf, dan zou je een veilige hechtingsstijl moeten hebben. ‘De andere 35% van de mensen is niet veilig gehecht. Zij hebben te maken met een vermijdende of angstige hechtingsstijl of een combinatie daarvan.’ Bij een vermijdende hechtingstijl kon je er niet op vertrouwen dat er ruimte is voor jouw behoeften en dus heb je  geleerd om voor jezelf te zorgen en niet afhankelijk te zijn. Dit betekent dat je nu afstandelijk kunt overkomen en een intieme verbinding spannend kan vinden. Dit is de pool van bindingsangst. Mensen met een angstige hechtingsstijl hebben de ander juist nódig om zich veilig te voelen. Ze zijn dus zeer sensitief voor het verlies van verbinding.  Ze zijn alert op wat de ander doet en stellen zich vaker afhankelijk op. Soms gepaard met claimend gedrag. Ze ervaren bindingsdrang. Wat gebeurt er dan? Deze twee hechtingsstijlen trekken elkaar aan. ‘Dat komt omdat de ander precies doet wat jij niet wil, maar wat je wel in je vertrouwde systeem hebt staan.’

In de datefase zijn angstig gehechte mensen vooral met zichzelf bezig. Vindt de ander mij wel leuk? Zij willen graag gekozen worden. ‘Daarbij lopen ze voorbij hun eigen gevoel, en staan ze er niet stil bij of ze zelf überhaupt wel met de persoon willen zijn.’ Vermijdend gehechte daters vinden het lastig zich kwetsbaar op te stellen in een gesprek en zichzelf en hun behoeften echt te laten zien.

Veel mensen zijn zich niet bewust van hun eigen hechtingsstijl of patronen. ‘Als het daten niet helemaal lukt, probeer er dan eens voor jezelf achter te komen of jouw hechtingsstijl je in de weg zit. Dan kun je het gaan helen. Wellicht met hulp, of met je eigen inzichten.’

Downdaten

In grote steden is er een overschot aan hoogopgeleide vrouwen. Zowel hoogopgeleide mannen als vrouwen willen liefst een hoogopgeleide partner. Maar mannen nemen eerder genoegen met een wat lager opgeleide partner. Hoogopgeleide vrouwen doen dat beduidend minder snel.’ Ook leeftijd speelt een rol. ‘Op een gegeven moment is er een verschil in bereik. Als een vrouw rond de 30 jaar bijvoorbeeld aan kinderen denkt, gaat zij niet snel voor iemand die tien jaar jonger is. Voor mannen maakt dit minder uit. Zij hebben vanaf een bepaalde leeftijd een veel bredere leeftijdscategorie waar ze uit kiezen dan vrouwen.’

Isabelle Don Griot (37) besloot voor haar kinderwens te gaan, ondanks dat ze haar ware liefde nog niet is tegengekomen. ‘Ik wilde niet meer wachten tot de juiste persoon in mijn leven zou komen. Mijn grootste wens was om moeder te worden, en daardoor besloot ik er alleen voor te gaan.’ Isabelle is nu 11 jaar vrijgezel. ‘Toen ik jaren geleden single werd, had ik nooit gedacht dat ik dat nu nog zou zijn. Ik heb volop gedatet, en heb het leuk gehad. Maar het liep steeds stuk.’ Ze merkte bij de mannen die ze datete dat er nog gevoelens voor exen waren, of dat er na een tijdje toch plotseling twijfels werden uitgesproken. ‘Het datingleven van tegenwoordig is snel en makkelijk. Ik denk dat veel mensen bij de eerste twijfel al willen kijken of het gras ergens anders groener is. Eigenlijk is er te veel keuze, denk ik.’ Isabelle heeft gemerkt dat naarmate ze ouder werd, het single zijn haar ook gemakkelijker afging. ‘Ik heb mijn leven alleen opgebouwd, en zoek dan ook echt iemand die mijn geluk kan aanvullen. Je hoeft niet per se een partner te hebben om helemaal gelukkig te zijn met jezelf. Daarom ben ik op zoek naar een volledige toevoeging aan mijn leven. Ik wil geen twijfel zijn voor iemand.’ Ze is dan ook overtuigd dat de ware liefde zijn weg naar haar toe zal vinden. ‘Ik heb de datingsapps verwijderd en focus me nu op mijn dochtertje. Op zoek ben ik niet meer. Toch heb ik de hoop dat ik de ideale man tegen het lijf ga lopen, misschien wel over een tijdje op het schoolplein. Ik geloof in de liefde en zal het dan ook nooit opgeven.’

Tips van Bregje als je merkt dat je moeite hebt met daten:

• Onderzoek je eigen hechtingsstijl, of houding tijdens het daten. Ben je iemand die vooral hard werkt om ‘gekozen worden’? Verleg de focus meer naar wat jij van de ander vindt en wat voor iemand bij joú past.
• Haak je af op triviale zaken zoals hoe iemand eet en vind je het spannend meer kwetsbare kanten van jezelf te laten zien? Zo saboteer je een gezonde relatie. Dus oefen met meer kwetsbaar zijn en niet te kritisch zijn tijdens het daten.
• Een succesvolle relatie begint bij je eigen zelfvertrouwen. Dus ben je niet blij met jezelf of met je lichaam? Werk dan eerst daar aan. Een ander nodig hebben om je goed over jezelf te voelen is geen basis voor een relatie. Dus ga dingen doen waar je van in je element raakt, zorg voor je lichaam en zoek indien nodig een coach om je hierbij te helpen.
• Kijk bij het daten: Hebben jullie oprechte interesse voor elkaar? Delen jullie allebei dingen van jezelf? Investeren jullie allebei in het contact? Word je (na verloop van tijd) geïntroduceerd in iemands vriendengroep? Moet je op alle vragen ‘nee’ antwoorden? Vraag jezelf dan af of je hierin wilt blijven investeren.

Liedje op het Eerste gezicht

In Liedje op het Eerste gezicht gaan iedere aflevering zes vrijgezellen de uitdaging aan om mee te doen aan een bijzondere blind date. Iedere vrijgezel gaat drie keer op date en zingt drie duetten. De singles ontmoetten hun duetpartner tijdens het eerste optreden. De winnaars maken kans op een geldbedrag oplopend tot wel 40.000 euro, én het vinden van de ware liefde.

Herfstspecial Leven in liefde

De nieuwe herfstspecial Leven in liefde staat boordevol mooie verhalen over de liefde. We interviewden bekende Nederlanders als Najib Amhali, Elle van Rijn en Mirella van Markus samen met hun partner over hun relatie, we delen liefdestips voor een betere relatie, reisden af naar Curaçao om mensen te interviewen over hun liefde voor het eiland, spraken met Herman van Veen en delen de liefdeslessen van inspirators als Esther Perel en Lonneke van Engelen.