Laura (28) verbrak het contact met haar familie. Haar moeder heeft vermoedelijk een borderline persoonlijkheidsstoornis en kon daardoor niet goed voor Laura en haar zusjes zorgen. Laura werd uit huis geplaatst en besloot om het contact met haar familie te verbreken.

‘Wanneer ik uit school kwam, was ik altijd angstig en gespannen. De vraag wat ik zou aantreffen zodra ik thuiskwam, spookte altijd door mijn gedachten. Er was altijd wel wat thuis. Soms lag mijn moeder depressief op bed en was ze niet aanwezig. Ik was de oudste thuis, dus wanneer mijn moeder op bed lag, moest ik het huishouden draaien. De andere keer kon de sfeer weer heel grimmig zijn. Ik werd dan mentaal de grond in getrapt. Mijn moeder vertelde me dat ik niet goed genoeg was en dat ik niet waardevol was. Thuis werd er niet over de situatie gepraat.’

Stoornis

‘Naar mijn weten heeft mijn moeder nooit een officiële diagnose gehad, maar we vermoeden dat ze een borderline persoonlijkheidsstoornis heeft. Toen mijn ouders met elkaar trouwden was er nog niks aan de hand. De extreme stemmingswisselingen van mijn moeder deden zich vlak na mijn geboorte voor het eerst voor. Zelf weet ik daar niet veel meer van, omdat ik nog zo jong was. De persoonlijkheidsstoornis van mijn moeder zorgde ervoor dat ze niet in staat was om voor mij en mijn zusjes te zorgen. Mijn vader is vrachtwagenchauffeur en reed internationaal, dus hij was veel onderweg. Ik weet nog dat mijn zusje en ik die periode regelmatig bij andere mensen werden ondergebracht. We sliepen vaak bij familie en vrienden. Dit waren allemaal fijne mensen, dus daar heb ik eigenlijk wel goede herinneringen aan. Met mijn moeder ging het altijd met ups en downs, maar toen mijn jongste zusje werd geboren ging het echt mis. Ze is toen opgenomen geweest in een instelling in Zeist.’

Uit huis

‘Toen ik in groep vier van de basisschool zat, zijn we vanuit het westen naar Drenthe verhuisd. Vanaf dat moment ben ik alles een stuk bewuster gaan meemaken. Ik begon te merken dat het er bij de andere kinderen thuis heel anders aan toe ging dan bij mij. Mijn moeder kreeg wel medicatie, dus de situatie was al wat stabieler dan eerst. Toch zijn de hevige stemmingswisselingen altijd gebleven. In de tweede klas van de middelbare school realiseerde ik me, na een gesprek met een leerlingbegeleider, dat het niet normaal was wat er bij mij thuis gebeurde. Dat was het moment dat ik besloot dat ik het zo niet langer meer wilde. Ik had behoefte aan meer stabiliteit, zodat ik me beter kon gaan ontwikkelen. De leerlingbegeleider zei dat als ik dat wilde ik stappen moest ondernemen. Ik heb toen aan de bel getrokken bij hulpverleners. Er waren wel vaker hulpverleners bij ons thuis geweest, maar nooit voor lange duur. Ik heb een melding gemaakt bij jeugdzorg en aangegeven dat ik uit huis wilde. Dat heeft lang geduurd en hier gingen veel gesprekken overheen. Ik werd eerst niet geloofd, doordat mijn moeder de schijn goed kon ophouden voor de buitenwereld. Het feit dat ze nooit een officiële diagnose heeft gehad hielp ook niet mee. Na een periode van ongeveer een jaar ben ik uiteindelijk uit huis geplaatst. Eerst kwam ik in een pleeggezin terecht, maar ik was al veertien, dus eigenlijk te oud hiervoor. Op mijn vijftiende kon ik terecht op een kamertraining woongroep. Hier voelde ik mij niet thuis, omdat ik geen probleem had en de meeste bewoners wel.’

Stalken

‘Tijdens mijn kamertraining heb ik besloten om het contact met mijn familie te verbreken. Dit was een ontzettend lastige keuze om te maken, het gaat tegen je natuur in om je ouders gedag te zeggen. Normaal gesproken zou je dat natuurlijk nooit doen, het blijven toch je ouders. Ik heb het er heel moeilijk mee gehad, maar ik wist ook dat ik het niet voor niks deed. Ik had tijd nodig om te herstellen van alles wat ik thuis had meegemaakt. Ook kwamen mijn eindexamens er bijna aan, dus ik had rust nodig zodat ik me daarop kon focussen. Die rust zou ik niet hebben zolang ik nog contact met mijn familie zou hebben. Mijn ouders hadden wel de behoefte om nog contact te houden. In eerste instantie probeerden ze sterk mijn uithuisplaatsing tegen te houden. Ze hadden geen begrip voor mijn keuze om het contact te verbreken en ze deden er alles aan om het contact te behouden. Op een gegeven moment begon het op stalken te lijken. Mijn moeder stuurde heel veel brieven, die ze uit emotie en manie had geschreven. Soms stonden mijn ouders ook ineens voor de deur. Uiteindelijk werd het zo erg dat ik voorzorgsmaatregelen moest treffen. Ik was zeventien toen ik op mezelf ging wonen en ik ben meerdere malen verhuisd. Ik heb al mijn gegevens afgeschermd bij de gemeente, school en andere instellingen. Een lange tijd heb ik in angst geleefd, bang dat mijn moeder op de stoep zou staan. Mijn moeder verweet het mij heel erg dat ik het contact had verbroken. In de brieven die ze stuurde stonden nare wensen. Dit was een heel heftige periode. Ik heb geprobeerd hiervan aangifte te doen, maar dit bleek heel ingewikkeld, omdat het om mijn moeder ging. Ik wilde mij niet verlagen tot hetzelfde niveau. Op een gegeven moment ben ik gestopt met het openen van de brieven. Het duurde heel lang voordat ik niks meer hoorde, maar uiteindelijk nam het stalken af.’

Contact

‘Op het moment dat ik een relatie kreeg met – nu – mijn man heb ik geprobeerd contact te zoeken met mijn familie. Ik wilde graag dat hij, ondanks onze moeizame band, mijn familie leerde kennen. We gingen naar een feest van mijn moeders kant van de familie. Mijn oma heeft een soortgelijke stoornis als mijn moeder en zowel mijn moeder, als mijn oma, is toen helemaal door het lint gegaan. Mijn moeder kon niet omgaan met haar emoties. We waren hier natuurlijk erg van geschrokken en daarom heb ik daarna ook besloten om geen contact meer te zoeken.

Toen ik vierentwintig jaar en hoogzwanger van mijn eerste kindje was ontstond toch de behoefte om mijn vader weer te zien. Moeder worden is een life-changing moment en daar wilde ik hem toch graag bij betrekken, zeker aangezien hij mijn bruiloft ook al had gemist. Mijn vader en ik hebben hetzelfde karakter en we waren eerder altijd beste maatjes. Ik zocht contact met hem en we spraken af. Hij vertelde me dat hij wilde gaan scheiden van mijn moeder. Dit was voor mij een enorme opluchting. Nadat mijn ouders gescheiden waren werd de band tussen mij en mijn vader weer een stuk beter. We wilden eerder wel contact houden, maar dat was voor mijn moeder te confronterend, omdat ik met haar geen contact wilde. Dit gaf mij veel onrust, voor haar is het alles of niets. Ik kon het natuurlijk ook niet van mijn vader vragen om ons contact geheim te houden voor mijn moeder. Na de scheiding bloeide het contact met mijn vader weer op en onze band is nu gelukkig weer helemaal hersteld.

Met mijn moeder ligt dit anders. Zij bleef me regelmatig mailtjes sturen. Uiteindelijk heb ik tegen haar gezegd dat ik wel een keer wilde afspreken, puur zodat zij haar kleinkinderen kon ontmoeten. Wel onder de voorwaarde dat er een professioneel hulpverlener bij was. Eerst ging ze daar niet mee akkoord, maar toen mijn zoontje werd geboren hebben we toch afgesproken bij een indoor speelparadijs. Zo kon ze mijn kinderen ontmoeten en kon ik kijken hoe het voelde. Deze ontmoeting ging eigenlijk verrassend goed, we hebben gewoon een beetje over koetjes en kalfjes gekletst. Ik probeerde zo min mogelijk details te vertellen, uit angst dat er weer nieuwe stalkpogingen zouden volgen. Ik ben me altijd bewust gebleven van het feit dat mijn moeder en ik nooit een normale moeder-dochterband zouden hebben. Dit werd weer bevestigd toen ik, nog geen twee weken later, op de verjaardag van mijn dochtertje opeens een boze mail van haar ontving. Deze mail stond vol met allerlei verwijten. Zo vond ze dat het niet volgens haar regels ging en ze zei allemaal nare dingen. Deze mail was totaal het tegenovergestelde van onze ontmoeting in het speelparadijs. Dit was voor mij de druppel om te besluiten dat het helemaal klaar was tussen ons. Ik heb het daarna niet meer geprobeerd en daar heb ik ook geen behoefte meer aan.’

Toekomst

‘Misschien dat als mijn eigen kinderen ouder zijn ze graag hun oma willen leren kennen. Als mijn kinderen die behoefte hebben, heb ik daar vrede mee. Je kunt als ouder je kinderen niet overal voor behoeden. Door alles wat ik in mijn jeugd heb meegemaakt is er een bepaalde wilskracht in mij ontstaan. Ik kwam er achter dat wanneer je een bepaalde stap durft te wagen, er nieuwe deuren voor je opengaan. Ik heb geleerd om met het leven om te gaan. Mijn wilskracht heeft er voor gezorgd dat ik een goede opleiding heb gevolgd en ik nu een succesvol eigen bedrijf heb als interieurontwerper. Ik heb me niet uit het veld laten slaan door mijn moeilijke start. De belangrijkste les die ik heb geleerd is dat je zelf een keuze hebt en je eigen leven in de hand hebt. Dat is iets heel moois. Ik heb geen spijt van mijn keuzes. Mijn verleden hoort bij me en heeft me zo ver gebracht in het leven. Ik ben nog jong, maar heb al veel levenservaring. Ik heb hard gewerkt voor alles wat ik nu heb. Met mijn eigen gekozen (pleeg)familie, gezin en werk ben ik nu echt gelukkig.’