Het krijgen van een kind, doorgaans een vreugdevol moment dat geprezen wordt, kan onverwacht een diepgaand bevallingstrauma veroorzaken. Ongeveer 10-30% van de nieuwe moeders ervaart hun bevalling als een traumatische gebeurtenis. Dit heeft vaak veel ongelukkige gevolgen.

Posttraumatische stressstoornis (PTSS) wordt meestal geassocieerd met oorlogs- en geweldslachtoffers. Veel mensen weten niet dat PTSS ook kan voorkomen bij nieuwe moeders: een bevallingstrauma. Het komt met vier soorten symptomen: herbeleving, vermijding, negatieve gedachten en overmatige prikkelbaarheid.

Verschillende factoren vergroten de kans op PTSS na de bevalling. De medische complexiteit van de bevalling, zoals een spoedkeizersnede, kunstmatige verlossing, of zwangerschapscomplicaties, kan een rol spelen. Daarnaast spelen psychosociale factoren, zoals eerder trauma (vooral seksueel misbruik of geweld), depressie vóór of na de bevalling, intense angst voor de bevalling, en een beperkt vermogen om met stress om te gaan, een belangrijke rol.

Invloed op relaties

Dit trauma na de bevalling kan niet alleen invloed hebben op de moeder, maar ook op de relatie met haar kind en haar relaties met anderen. Sommige vrouwen voelen zich schuldig door het trauma en worden beschermend over hun kinderen. Dat terwijl anderen zodanig worstelen met hun eigen gevoelens en symptomen, dat ze het moeilijk vinden om goed voor hun baby te zorgen. 

Voor partners is het soms moeilijk te begrijpen waarom een bevalling traumatisch kan zijn, en soms hebben zij hun eigen nare ervaringen gehad. Ook kan het de seksuele relatie beïnvloeden, door angst voor een nieuwe zwangerschap of fysieke klachten zoals pijn.

Soms kunnen PTSS en postnatale depressie (PPD) samengaan, en het kan moeilijk zijn om ze van elkaar te onderscheiden. Veel vrouwen worden verkeerd gediagnosticeerd met PPD terwijl ze eigenlijk lijden aan PTSS.

Klachten

De symptomen van PTSS zijn onder te verdelen in vier categorieën: het vermijden van dingen die aan het trauma herinneren, negatieve gedachten en gevoelens, herbeleving van het trauma en overmatige prikkelbaarheid. Slapeloosheid, problemen met concentratie, voortdurende waakzaamheid en moeite met ontspannen zijn veelvoorkomende klachten.

Verwerking

Er zijn een aantal manieren waarop je het trauma kunt verwerken:

1. Erken je trauma: besef dat jouw bevallingstrauma echt is, zelfs als anderen het anders zien. Praat erover om de eerste stap naar herstel te zetten.
2. Schrijf je bevallingsverhaal op: schrijven kan helpen bij het verwerken van emoties en bij het begrijpen van wat er fout is gegaan.
3. Trek je niet te veel aan van anderen: de mening en van anderen zijn niet het belangrijkst; focus op je eigen herstel en zoek steun bij begripvolle mensen.

4. Geef jezelf tijd: verwacht niet dat je binnen enkele weken herstelt; het is een proces dat tijd vergt.
5. Zoek professionele hulp: overweeg professionele begeleiding, zoals een psycholoog, als je na enkele weken nog steeds worstelt met negatieve gevoelens. Het kan een belangrijke stap zijn naar herstel.

Als je denkt dat je PTSS hebt na een traumatische gebeurtenis, is het verstandig om met een arts te praten voor een officiële diagnose en om doorverwezen te worden naar een specialist die je kan helpen.

Niet iedereen die een traumatische gebeurtenis meemaakt, krijgt PTSS. Soms verdwijnt het trauma na verloop van tijd, maar PTSS blijft vaak bestaan als een blijvende last. Een bevallingstrauma omvat niet alleen de medische aspecten, maar ook gevoelens van angst, falen en hulpeloosheid.

Bronnen:

https://postpartumcentrumnederland.nl/bevallingstrauma-en-ptss/

https://www.zwangerenportaal.nl/5-tips-om-een-traumatische-bevalling-te-verwerken