Toen Fien Vermeulen zelf kanker had en haar haar verloor, droeg ze vier verschillende pruiken, nu haar moeder dezelfde ziekte heeft, moet ook zij een pruik gaan dragen. En dat brengt bij Fien gevoelens terug die ze misschien liever niet zou hebben. Maar ze weet ook dat flexibiliteit het allerbelangrijkste is in het leven en dat je verandering moet omarmen.
Donkerblonde krullen, pijpenkrullen bijna. In ieder geval in mijn nek, tot net boven mijn borsten. Een paar highlights er doorheen. Ze zijn grauw inmiddels. Mijn haar glanst niet meer. Het is dof en pluizig. Hoe vaak ik hiervoor niet soms heb gedacht, ik moet even naar de kapper want mijn haar is dood. Haar is altijd dood. En dat van mij, is daar nu de pijnlijke beeltenis van. Ik kijk in de spiegel en haal mijn vingers door mijn krullen. Er zitten een paar klitten in en ik trek wat haren mee. Hoe lang zou het nog duren? Ik kijk naar het hoofd van piepschuim dat naast de spiegel staat met mijn pruik erop. Donkerbruin met een koperachtige gloed, lang en uitgeföhnd, stijl haar. Mijn eigen donkerblonde krullen hebben we geprobeerd te vinden hoor, maar het was niet te doen. Hoe harder ik probeerde iets te vinden dat leek op hoe het nu nog is, hoe nepper het eruit zag. Dan maar wat anders.
Gek, dat iets waar je al zoveel boeken en verhalen over gelezen hebt, films over hebt gezien, je ontelbaar keer hebt proberen voor te stellen in je hoofd en waarvan je weet dat het onvermijdelijk is – je zo kan overvallen als het dan daadwerkelijk gebeurt. Als ik op dag 12 na de chemo wakker word en mijn hoofd optil, voel ik het direct. Een pluk haar die vastzat bovenop mijn kruin, is onder mijn schouder blijven liggen, die op de punten lag. Ik ga rechtop zitten en strijk met mijn hand over de kale plek. Ik kan het niet helpen. Ik wil het niet maar ik voel dat mijn vingers andere plukken haar vastpakken en ze uit mijn hoofd trekken. Kotsmisselijk. Alsof ik wil controleren of er ergens nog een paar haren zitten die willen blijven.
De haren die mijn moeder borstelde
Samen met mijn zus rijd ik naar haar vriendin Lisette. Ze is kapster. Mijn pruik ligt op mijn schoot terwijl ze stilletjes mijn haren voor de laatste keer wast. Het voelt fijn. Een soort afscheid. De tranen rollen over mijn wangen terwijl niet alleen de druppels in de wasbak vallen, maar met elke aanraking van mijn hoofd ook steeds meer haren. Verandering, is wat ik zie als ik in de spiegel kijk terwijl de tondeuse over mijn hoofd glijdt. Dezelfde Fien, die vanaf het moment van de diagnose en vooral vanaf dit kankerbingo-onderdeel, nooit meer dezelfde zal worden. De gootsteen verstopt met de haren die met me mee dansten terwijl ik mijn vriend versierde in de kroeg. Die ik gestijld heb toen ik een onzekere puber was. De haren die mijn moeder geborsteld heeft als ik verdrietig was. Die zo anders zijn als die van mijn zus. Die ik in een mooie knot deed, met zo’n invlechtje langs de zijkant zoals Lauren in The Hills, bij mijn sollicitatie. Ik loop naar buiten met mijn pruik op. ‘Net naar de kapper geweest zeker?’, zegt de snackbareigenaar waar we een ijsje halen. ‘Ziet er mooi uit.’
Een diepe zucht en de drempel over. Mama staat te wachten in de hal. 1. Ik tel in mijn hoofd. 2. Meteen er doorheen, dan is het voor haar ook minder erg. 3. Ze begint keihard te lachen. Opluchting, begrijp ik, als ze zegt dat ik zo’n mooi biljartbolletje heb. Mijn vriend zit in de keuken. Ik zet mijn pruik weer op en loop met hem naar de slaapkamer. Ik ga op het bed zitten en trek de lange bruine haren van mijn hoofd. Jelle is even stil. ‘Je bent nog steeds een lekker wijf.’ Nu moet ik zelf ook lachen. We zijn net anderhalve maand samen en tijdens onze wittebroodsweken zet hij voor mij Ik wil seks met die kale aan.
4 pruiken
Weken later heb ik er 4. Met elke pruik voel ik me anders. Mijn hele lange, knalrode met een pony heb ik gekocht in een feestwinkel voor 20 euro. Die past leuk bij mijn sproeten, lekker brutaal. Toen dokter Fijnheer me er mee zag in het ziekenhuis lachte hij me vierkant uit, op een lieve manier. ‘Je kan het nog hebben ook’, zei ‘ie. Dan mijn Estelle-pruik zoals ik ‘m noem. Ik voel me er een voetbalvrouw mee. Lange krullen, met veel te overdreven highlights. En mijn mooie, mysterieuze donkerrode pruik met een lange schuine pony waar ik me achter kan verschuilen als ik even niks meer wil. Ik voel me niet alleen telkens iemand anders, zo zie ik er blijkbaar ook uit. Jelle werd een keer gebeld door zijn beste vriend en overbuurman, wat hij in godsnaam aan het doen was met die roodharige meid waarmee hij zijn huis uitliep.
Verandering, ik merk dat ik er vaak bang voor ben. Vaak is alleen de angst voor de verandering groter dan de verandering zelf. Leven, is veranderen. Overleven is veranderen. Wensen en doelen hebben, maar niet bang zijn om aan te passen als de situatie daarom vraagt. De man op het gebied van evolutie, vatte het mooi samen. It is not the strongest of the species that survives, nor the most intelligent; it is the one most adaptable to change. Daarbij kunnen in die veranderingen, de mooiste dingen schuilen. De nieuwe mensen die je erdoor ontmoet, de plekken waarop je komt, de tegenslagen waar je altijd weer uitkomt.
We zullen erin mee groeien
Mijn mama staat morgen voor een grote verandering. We gaan samen naar de winkel waar ik mijn eerste pruik uitzocht. Ik vind het weer eng. Ik ben bang voor de gevoelens die ik misschien terug zal krijgen als ik daar over de drempel stap. Bang voor de gevoelens waarvan ik niet wil dat mijn moeder ze zal voelen, als zij straks haar haren kwijt zal raken. Bang voor het verdriet, voor de zichtbare andere moeder die ik straks zal hebben. Voor alles waar die uiterlijke verandering voor staat. Alleen weet ik nu wel, dat ook dat zal veranderen. Dat we er in mee zullen groeien. Dat ik verandering ook mag zien als rust. Er iets immers niets zo stabiel als verandering.
Dit voorjaar verschijnt het boek van Fien” Hoe word ik een Survivor…wat een schijtwoord.
Volg ook het inspirerende Instagramaccount van Fien:
https://www.instagram.com/p/CAc-Tv3FZcw/
Lees ook:
