Sommige veranderingen heb je niet voor het uitkiezen. Qmusic-radiopresenatrice Fien Vermeulen overleefde zelf kanker. Daarna kreeg haar moeder borstkanker. Zij werd na het verliezen van haar borst geconfronteerd met de vraag of ze moest kiezen voor een implantaat, een nepborst of geen borst. In haar column vertelt Fien vandaag hoe het voor haar moeder is om met één borst te leven.

We zitten in de tuin. Papa heeft de kleine houten tafel, die altijd achter het huis stond, in de voortuin gezet. Dat wilde ze graag. Tussen de wilde bloemen die als een kleurrijke chaos om ons heen wiegen, in een briesje op een warme zomeravond. Al die kleuren, ze heeft ze zo zorgvuldig uitgezocht, zoals ze dat met alles doet. Ik kijk naar het gehaakte tafelkleed waar ze meer dan een jaar aan heeft gewerkt en probeer een antwoord te bedenken dat past bij hetgeen ze eigenlijk zegt: ik twijfel aan mezelf.

Ook deze opties heeft ze nauwkeurig afgewogen. Ze wilde ten alle tijden zichzelf blijven, niet Hanneke-met-kanker. Maar wie is ze zelf of zou ze worden? Wie ben je op het moment dat je ongevraagd verandert? Sommige metamorfoses van jezelf, lichamelijk of mentaal, heb je nu eenmaal niet voor het kiezen.

Een implantaat was de eerste optie die afviel, toen duidelijk werd dat ze haar gehele linkerborst zou verliezen. Ze wilde niks neps dat vast zou zitten in haar lijf. Het leek haar pijnlijk en het zou toch nooit hetzelfde worden als het was. Een nepborst heeft ze wel even overwogen, maar de gedachte dat ze dat ding in en uit haar bh moest doen, ’s nachts op het nachtkastje moest leggen en waar ze ook heenging moest meenemen – vond ze verschrikkelijk. Ze wilde zichzelf blijven, precies zoals ze is, en dat zou met één borst worden.

Eén borst

De eerste maanden ging dat goed. Ze was trots dat ze een website had gevonden met de meest prachtige bh’s voor éénborstige vrouwen. Droeg sjaals of mooie omslagdoeken die pasten bij de jurken waar ze zo blij van wordt en zat nog midden in de chemo’s. Papa vond en vindt haar prachtig. Nu zijn haar haren alweer een paar centimeter lang en krijgt ze door de immunotherapie fysiek iets meer rust. Geen ingevallen, geel gezicht en glimmend bolletje meer, waar het oog van de buitenwereld het eerst op valt. De platte plek op haar borstkas wordt daarmee alleen steeds zichtbaarder.

Haar mooiste jurk van dit moment heeft ze aan. Lippen gestift. Goed in haar vel. ‘Het enige waar hij naar keek, was mijn borst. Of eigenlijk, geen borst,’ vertelt ze. Ze heeft de buurman gesproken, eerder die week. Het deed niet alleen haar verdriet, maar ook mijn vader. Ook hem valt het op, dat steeds meer mensen mama zien zoals ze haar in één oogopslag zien: één borst. Hij wil dus nog niet met haar naar de sauna, had hij daarna gezegd, zoals ze altijd zo graag deden. Wil niet dat het haar kwetst, wanneer ze kijken naar het tien centimeter lange litteken op de plek waar voorheen zoiets moois zat. En ze zullen kijken – geef ze eens ongelijk. Tietverdriet.

Aanpassen

Veranderingen horen bij het leven. Ze zijn er altijd. Elke dag, elke keuze, elk mens en zelfs elke plek waar je keer op keer komt, verandert al op het moment dat je hem beleeft. Daar zit ook iets rustgevends in. Als je daarvan uitgaat, zou je kunnen stellen dat niks zo stabiel is als verandering. Het vraagstuk en de moeilijkheid ligt stiekem ergens anders. Kun je erin meegaan? Kun je je overgeven aan veranderingen en je aanpassen? Niet de verandering is belangrijk, maar juist de veerkracht. Darwin had volgens mij gelijk: ‘It is not the strongest of the species that survives, not the most intelligent that survives. It is the one that is most adaptable to change.’

Nu vraagt mijn moeder zich af of ze soms graag wil dat mensen naar haar kijken. Of ze het doet zodat ze in zichzelf zullen zeggen: wat een sterke vrouw, dat ze gewoon laat zien: dit ben ik en dit hoort nu bij mij. Hardop probeert ze te bedenken of ze als vervanger voor die borst een punt probeert te maken. Immers, als het zo de aandacht trekt van steeds meer mensen, dan gebeurt dat blijkbaar ongevraagd.

‘Weet je wat het gekke is? Nadat ik mijn keuze heb gemaakt, nadat ik koos te veranderen, heb ik er zelf nooit meer over nagedacht. Ik registreer het vaak niet eens meer zo bewust, als ik voor de spiegel sta.’

Ze ging er pas weer over nadenken toen ze erachter kwam dat de buitenwereld haar anders ziet dan zij zichzelf. De meest confronterende spiegel van allemaal.

Het is niet dat het makkelijk ging, hoor, haar keuze. We hebben er met z’n allen veel over gepraat. Ze heeft de nepborst ook nog een dagje geprobeerd. Gewoon, om eens te kijken hoe ze het vond. Toen kwam er een gebreide borst, die minder pijnlijk zou zijn. Ook die belandde ergens in de kast tussen de sokken van mijn vader. Met therapie, veel gesprekken met ons en de liefde van zichzelf, papa en de mensen om haar heen, lukte het haar om haar veranderende lijf te accepteren. Om, ook al was het gedwongen, zelf de keuze te maken te veranderen. Ze accepteerde zichzelf. Alleen had ze er geen rekening mee gehouden dat ze zichzelf ook nog moest leren accepteren door de ogen van een ander, die in veel gevallen minder dicht bij haar staat.

Nog steeds denk ik na. Ik heb het antwoord niet.

‘Waarom draag je geen nepborst?’
Ze is even stil terwijl ze naar haar bloemen tuurt. Papa zit naast haar zoals hij altijd doet.

‘Dit ben ik. Anders, maar dat is mijn keuze. En ik zou mezelf geweld aandoen als ik me aanpas voor de buitenwereld.’

Kiezen voor een verandering is eigenlijk niks anders dan zo dicht mogelijk bij jezelf blijven in wat je wens van dat moment is.

Over Fien

Qmusic radiopresentatrice Fien Vermeulen overleefde lymfklierkanker en wil mensen nu inspireren op het gebied van gezondheid, geluk en survivallen. Elke twee weken schrijft ze een column op wendyonline.nl. Ook schreef ze een boek over leven na kanker: Het regent zonnestralen. 

Volg ook haar leuke Instagram account:

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Fien Vermeulen (@fienvermeulen)

Lees alle columns van Fien via deze link.