In de serie Zonder jou vertellen mensen over het verlies van een dierbare of familielid. Hoe voelt diepe rouw? Wat geeft hun troost? Simone Busscher (50) verloor in korte haar beide ouders aan kanker. Na het overlijden van haar ouders besefte ze pas hoe groot de impact van haar manisch-depressieve vader op het gezin was geweest. Ze schreef er een boek over: Het leven gaat over rozen.
‘Mijn verhaal gaat over niet over ‘Zonder jou’, maar over ‘Zonder jullie’. In 2018 verloor ik binnen vier maanden tijd mijn beide ouders. Het was een rollercoaster die maar door bleef gaan. Het voelde alsof mijn fundament weg was. Ik moest op zoek gaan naar een nieuw fundament, mijn eigen fundament. Toen ik daarnaar op zoek ging besefte ik pas hoe de zorg voor mijn ouders van invloed was geweest op mijn leven.’
Hechtere band door ziekte
‘In januari 2017 kreeg mijn moeder de diagnose longkanker. De arts zei dat als er niks gedaan zou worden, dat ze dan nog maar 6 tot 8 weken zou hebben. Die diagnose kwam als een enorme schok. Mijn moeder was thuis altijd de stabiele factor geweest, omdat mijn vader psychiatrisch patiënt was. Toen ze de diagnose kreeg, heeft ze alles aangegrepen om langer te leven. Uiteindelijk is ze nog bijna 1,5 jaar bij ons geweest. Doordat mijn moeder zo ziek werd, zijn we veel dichter bij elkaar gekomen. Alsof de muren naar beneden gingen en alles er mocht zijn. Als ze niet ziek was geworden, dan was dat misschien wel nooit gebeurd. In die 1,5 jaar dat ze er nog was, heb ik kunnen proeven van een goede moeder-dochter relatie. Dat maakte het gemis daarna ook zo pittig.’
Huilen van dankbaarheid
‘Toen mijn vader stierf heb ik aan zijn bed gehuild van dankbaarheid, omdat ik hem nog nooit zo rustig en vredig had gezien in zijn leven. Pas daarna kwamen de tranen van verdriet, dat ze er allebei niet meer waren en dat het zo ontzettend snel achter elkaar was gegaan. Ik had het gevoel dat ik niet eens tijd had om adem te halen. Toen wij bij het crematorium waren voor de crematie van mijn vader, wist de begeleider niet wat hij tegen mijn broer en mij moest zeggen; hij had nog helder op zijn netvlies staan dat mijn vader bij de crematie van mijn moeder aanwezig was. Wij hadden er ook geen woorden voor. Op de dag dat mijn moeder werd gecremeerd, zou mijn vader een onderzoek in het ziekenhuis hebben. Dat onderzoek hadden we uiteraard afgezegd en werd vervolgens 6 weken naar achteren geschoven. Toen ik mijn vader na het onderzoek kwam ophalen uit het ziekenhuis, wilde de arts nog even de uitslag met ons bespreken. Ik was totaal niet voorbereid op het nieuws dat volgde. Ik was nog met mijn gedachten bij mijn moeder. De dokter vertelde dat hij geen goed nieuws had en dat mijn vader darmkanker had. Op dat moment had ik het gevoel dat de grond onder mijn voeten verdween. Dit kon gewoon niet waar zijn, maar dat was het helaas wel. Voordat ik het wist lag mijn vader op de Intensive Care. Drie dagen later was hij weg.’
Altijd maar zorgen
‘Van jongs af aan heb ik veel emotionele zorg op mij genomen voor mijn ouders. Ik deed dat er gewoon bij. Maar na het overlijden van mijn beide ouders, viel die zorg ineens weg. Ik liep er als een kip zonder kop bij en wist niet voor wie ik nu moest gaan zorgen. Het zat zo in mijn systeem. Ik heb een partner, een broer en twee pubers, die op dat moment 17 en 15 waren. Ik ging mij over hen bemoederen. Totdat mijn vriend zei dat het nu maar eens tijd werd dat ik voor mijzelf ging zorgen. Dat kwam zo bij mij binnen. Ik begreep wat hij zei, maar wist gewoonweg niet hoe het moest. Al die jaren ging er zoveel tijd uit naar mijn ouders. Ik kom uit een ondernemersgezin en bij ons thuis was altijd het motto, niet lullen maar poetsen en de schouders eronder en weer door. Mijn hoofd vertelde mij dat ik dat moest doen, maar mijn lichaam wilde uitrusten. Het was een enorme interne innerlijke strijd. Door het overlijden van mijn ouders, werd ik letterlijk stil gezet. De eerste periode zonder hen vond ik echt ontwrichtend.’
Thuissituatie
‘Mijn vader was manisch-depressief vanaf mijn puberteit. Toentertijd zeiden ze dat hij overspannen was. Hij had een eigen bedrijf en werkte hard door tot diep in de nacht. Maar hij had ook diepe dalen waarbij hij hele periodes in bed lag. Mijn moeder moest dan het bedrijf runnen en het gezin onderhouden. Mijn vader vond het moeilijk om te erkennen dat hij psychiatrisch patiënt was. Dat maakte dat de behandelingen niet altijd even prettig waren voor hem. In de manische periodes had hij grenzeloos veel energie. Hij voelde zich heel goed, terwijl wij wisten dat het niet goed met hem ging. Dat maakte het voor ons ook zo lastig om hem duidelijk te maken dat het juist niet goed ging. In de depressieve periodes kon hij wekenlang bijna zijn bed niet uitkomen. In de periode van ziekte en overlijden van mijn ouders, heb ik ervaren hoe het de band met mijn broer is. Er was respect voor elkaar en de verschillende wijze waarop we rouwden. Dat is de verdienste van mijn moeder. Ze zei altijd tegen ons in het Twents: zorg dat je het goed houdt met elkaar. Daar heeft ze ook heel hard haar best voor gedaan. Ik ben mijn moeder zo dankbaar dat ze dat zo vaak gezegd heeft. Zelf zeg ik dit nu ook tegen mijn kinderen.’
Rouwverwerking
‘Het schrijven van mijn boek heeft veel bijgedragen aan mijn rouwverwerking. Ik sprak voor mijn boek af met lotgenoten die een soortgelijke situatie hadden meegemaakt. Het waren ontmoetingen waarbij er van beide kanten herinneringen werden opgehaald. Het is straks 3 jaar geleden dat mijn moeder is overleden, maar nog altijd vind ik het fijn om over mijn ouders te praten. Ondanks dat iedereen op een andere manier door het rouwproces heen gaat, biedt het veel herkenning. De rouw over mijn moeder voelt anders dan de rouw over mijn vader. Daar heb ik mij in het begin erg schuldig over gevoeld. Ik dacht dat ik even verdrietig om beide moest zijn, maar het voelde toch zo anders. Naar mijn idee was ik mijn vader al veel langer kwijt, omdat hij door het ziek zijn niet echt de vaderrol kon vervullen. Ik zorgde eerder voor hem dan andersom. Daarnaast had ik mijn moeder graag een aantal zorgvrije jaren gegund. Dat doet soms nog wel zeer, dat ze dat niet meer heeft mogen ervaren.’
Levenslessen
‘Het belangrijkste wat ik heb geleerd is dat het leven gaat om herinneringen maken. Hard werken en veel geld hebben zeggen mij niks meer. Het gaat om de kleine dingen en dat je het fijn hebt met elkaar. De herinneringen aan mijn ouders, geven mij de kracht om door te gaan. Ik heb alles tegen hen kunnen zeggen. Er zijn geen open eindjes meer. Ook heb ik mogen ontdekken hoe belangrijk het is om je verhaal te delen en dat je emoties er mogen zijn. Dat anderen mijn boek gaan lezen, vind ik heel spannend. Het is net alsof mijn hart op straat ligt. Maar dit is wel wie ik ben. Vroeger moesten we zwijgen over het psychisch ziek zijn van mijn vader. Daar mocht de buitenwereld niets van weten. Toch heb ik nu geleerd dat ik het wel mag uitspreken. Tevens leerde ik van de gesprekken met lotgenoten dat het heel belangrijk is om goed voor jezelf te zorgen. Een aantal mensen die met hun verhaal in mijn boek staan, zijn na het overlijden van hun ouders echt onderuitgegaan. Geef liefde en aandacht aan jezelf en geef jezelf ook de tijd om te rouwen. Luister naar je lichaam, want je hebt er maar één.’
