Fysiek geweld is niet oké, daar zijn de meeste mensen het wel over eens. Maar scheldwoorden zijn sociaal geaccepteerd. En dat terwijl woorden net als een klap in je gezicht, serieus pijn kunnen doen. Kanker is zo’n woord dat pijn doet, zeker als jij zelf of in je omgeving iemand met de ziekte te maken heeft (gehad). Jongeren zeggen bijvoorbeeld dat iemand “KK vette schoenen heeft”. Zouden ze dat ook zeggen tegen Devano die voor hen staat wanneer ze zouden weten dat hij kanker heeft? 

De woensdag die alles veranderde

Je bent jong, je maakt van alles mee en geniet volop. Toch hoeft er maar iets te gebeuren. Devano Boonman (18) overkwam het op een woensdag in 2014. Voor hem zullen de woensdagen nooit meer hetzelfde zijn.

Devano was acht jaar oud toen hij op een woensdag in 2014 met hoofdpijn en braakverschijnselen thuiskwam. Wat begon als een ogenschijnlijk onschuldige kwaal, zou zijn leven voorgoed veranderen. Na een aantal bezoeken aan de huisarts werd er een scan gemaakt van zijn hoofd. De uitslag kwam binnen als een bom: Devano had een hersentumor. Hij werd direct overgebracht naar het UZ in Gent (België) en daar met spoed geopereerd. De tumor bleek goedaardig, al was het afwachten of de tumor terug zou groeien. Elke drie en later zes maanden werden er ter controle scans gemaakt.

In 2018, vier jaar na de diagnose was er een lichte groei van de tumor te zien. Een nieuwe operatie was noodzakelijk. Devano herstelde goed en liep regelmatig hard met zijn vader. Met scans om de zes maanden werd de tumor in de gaten gehouden.

In november 2022 kreeg Devano opnieuw klachten. Een vervroegde scan bracht slecht nieuws: de tumor was opnieuw gegroeid. Devano werd met spoed geopereerd en onderging chemokuren en bestralingen. De onbezorgde jeugd die hij zich had gewenst, leek voorgoed voorbij. Devano kwam vanaf dat moment in een compleet andere wereld terecht. Omdat het gewenste resultaat uitbleef kreeg Devano chemo toegediend op experimentele basis.

De impact op vader Angelo

De diagnose van Devano had ook een grote impact op zijn vader Angelo Boonman. Angelo had een glansrijke carrière als assistent-scheidsrechter, met als hoogtepunt de UEFA Champions League finale in 2014.  ‘Op de weg naar de finale was assistent-scheidsrechter Sander van Roekel geblesseerd en werd ik eerste-assistent. Met de voetbalfinale in het achterhoofd leefde ik op een wolk. Dan een maand later krijg je de diagnose van de dokter dat je zoon een hersentumor heeft. Met spoed moesten we naar Gent, niet wetend wat de afloop zou zijn.  Je kan het met de wereld aan je voeten nog zo mooi hebben. Een maand later maak je mee wat niemand mee wil maken. Dan ineens stort je wereld in en dan is er nog maar één ding belangrijk: dat Devano beter wordt.’ De carrière als assistent-scheidsrechter was voor Angelo geen issue meer. ‘Vanaf dat moment was alles gericht op Devano. Dat was een automatisch gevolg. Wat ik nog allemaal had kunnen bereiken maakt dan niet meer uit.’

‘Stop schelden met KK’

Schelden met kanker, met name online, lijkt sociaal geaccepteerd. Echter, scheldwoorden met ‘kanker’ erin hebben een grote impact op de omgeving. Bijna iedereen heeft immers direct of indirect te maken (gehad) met kanker. Vaak zijn jongeren zich hier niet bewust van en leggen ze niet de link met de ziekte.

Daarom hebben Devano, zijn vader Angelo en Jack Begijn (voorzitter van de stichting) de stichting Stop Schelden met KK opgericht. Ze weten als geen ander hoe kwetsend het is als mensen te pas en te onpas een scheldwoord met zoveel lading gebruiken. ‘We willen jongeren ook een spiegel voor houden. Zo zeggen ze bijvoorbeeld dat iemand “kk vette schoenen heeft”. Zouden ze dat ook zeggen tegen Devano die voor hen staat en waarvan ze weten dat hij kanker heeft? Devano had ook een bijbaan, ging naar school, heeft dezelfde leeftijd als de jongeren met wie we in gesprek gaan en ging graag op stap. Ze kunnen zich spiegelen aan hem, werken ook, gaan naar school en in hun vrije tijd gaan ze ook graag de kroeg in. Devano zat tot anderhalf jaar geleden in dezelfde positie als de jongeren die ze aanspreken. Het kan dus iedereen overkomen.’

Met hun campagne willen Devano, Angelo en Jack jongeren op scholen en sportclubs confronteren met de impact van hun woordkeuze. Ze doen dit door middel van een presentatie. Jack leidt de presentatie in, vult Angelo en Devano aan wanneer kanker bij (groot)ouders aan de orde komt en bewaakt het verloop van de presentatie. Ook laten ze treffende video’s zien en vertellen ze levensechte voorbeelden die hen hebben geraakt. Devano speelt de hoofdrol in de video; voor hem zag de wereld er van het ene op het andere moment anders uit. Geen onbezorgde jeugd, niet meer uitgaan, werken of studeren en nu rolstoelafhankelijk. Ook de ervaringen van Angelo in de voetbalwereld komen aan bod.

De stichting heeft ook speciale posters gemaakt. Deze posters zijn confronterend en dienen om discussies tussen ouders en kinderen of tussen jongeren onderling aan te moedigen. De stichting wil niet als politieagent optreden, maar hoopt dat jongeren beseffen wat de gevolgen kunnen zijn van hun woordkeuze. Het doel is dat ze stoppen met het gebruik van scheldwoorden met kanker en dat de omgeving hen hierop aanspreekt en corrigeert.

Hoe kunnen mensen helpen?

‘Door de stichting te volgen op sociale media, zoals Instagram en Facebook. Op die manier blijven ze op de hoogte van alle ontwikkelingen en kunnen ze de boodschap delen met hun eigen publiek. Door bewustwording te creëren en de boodschap te verspreiden, kunnen mensen helpen de impact van scheldwoorden met kanker te verminderen.’

Hoe gaat het nu met Devano?

‘Devano’s gezondheid is momenteel stabiel. Hij krijgt per week 100 medicijnen (17 per dag), waaronder chemopillen. Ook krijgt hij nog drie keer per week revalidatie.’ vertelt vader Angelo. Ondanks alles is Devano positief: “Geniet van hetgeen je doet. Wees dankbaar dat je kan werken, kan studeren en plezier kan hebben. Want voor je het weet is het woensdag.”

Fotografie: Cows and Stars