In de serie Zonder jou vertellen mensen over het verlies van een dierbare. Bjorn Visser en zijn vrouw Inge verloren hun tweelingdochters in 2018, twee dagen nadat zij werden geboren. Hij besloot het boek ‘Pappa’s rouwen’ te schrijven, waarin hij meerdere vaders interviewt over het verlies van hun kinderen.

‘Na het verlies van onze dochters Anna en Lynn, stond ons het rouwproces te wachten. Ik merkte dat mijn vrouw anders met rouw omging dan ik. Mijn vrienden reageerden anders op me en wisten niet wat ze nu wel en niet aan me konden vragen. Men vroeg vaak aan mij hoe het met mijn vrouw was, maar de vraag hoe het met mij ging bleef uit. Deze ervaringen waren herkenbaar voor andere vaders die ook te maken hadden met het verlies van een kind. Mannen en vaders rouwen óók, zij moeten gehoord worden. Daardoor besloot ik de verhalen van verschillende vaders te bundelen. Het verlies wat we hebben geleden kunnen we niet meer voorkomen. Maar ander verlies, zoals scheidingen, depressies of burnouts, kunnen we nog wel voorkomen.’

Twaalf verhalen

‘Boeken over rouw bedoeld voor mannen waren er nog niet echt. Ik kwam vooral boeken tegen voor en door vrouwen geschreven. Belangrijk vond ik het om een verschillende soorten mannen te spreken. Uitgesproken mannen, maar bijvoorbeeld ook degenen die normaal niet zo van het praten zijn. Vaders die recent hun kind(eren) zijn verloren, maar ook mannen die jaren geleden afscheid hebben moeten nemen. In een week tijd heb ik twaalf vaders gesproken. Allemaal ongeveer drie of vier uur lang. Door mijn eigen ervaring wist ik welke vragen ik moest stellen om écht tot de kern te komen. Wat heb je nog tegen je kindje kunnen zeggen? Hoe was het om je bij het graf te staan? Ik kreeg een uniek kijkje in de rouwende vaderharten.’

Spoedkeizersnede

‘Mijn vrouw werd al snel iedere week gemonitord, om in de gaten te houden of het goed ging met de tweeling. Bij 28 weken waren de waardes van de meiden eigenlijk nagenoeg gelijk en ging het goed. Kom maar over twee weken terug, zeiden ze tegen ons. We wilden voor de bevalling nog graag op babymoon, om nog even op vakantie te kunnen voordat ze er zouden zijn. We zijn er even een paar dagen tussenuit geweest, dat was fijn. Toen we terugkwamen zijn we de kinderwagen op gaan halen bij Prénatal om vervolgens door te gaan naar de afspraak in het ziekenhuis. Daar bleek dat het kleinste kindje helemaal geen vruchtwater meer had. De meisjes hadden ook een onregelmatige hartslag. Er moest met spoed een keizersnede plaatsvinden.’

Een waas

‘Wat er op dat moment is gebeurd, is een beetje een waas voor mij. Ik weet nog dat ik beduusd en verdwaald op de gang stond. De kindjes hadden wat opstartproblemen en moesten daarbij geholpen worden. Ik wist niet voor wie van mijn meisjes ik er als eerst moest zijn. De gynaecoloog pakte me letterlijk bij de hand en hielp me. Ze liep met mij naar de meiden toe en vervolgens naar mijn vrouw. Toen Inge wakker werd uit de narcose wist ze niet of de kindjes nog leefden. Toen vertelden we haar dat ze op de intensive care voor baby’s lagen.’

Een grote nachtmerrie

‘In eerste instantie leek het goed te gaan met de meiden. Maar een dag later was het helemaal mis. Op een scan hadden ze gezien dat Anna een hersenbloeding had gehad, waardoor ze meervoudig gehandicapt zou zijn. Het was een echte nachtmerrie. Nu denk ik soms, had ik haar maar zo mee naar huis genomen. Dan had ik haar nog bij me kunnen hebben. De dokter zei nog dat we onze tweeling mee naar huis zouden krijgen, maar zes uur later moesten we al afscheid nemen van Anna. Het was afschuwelijk. Na het overlijden van Anna, moesten we er gelijk weer voor Lynn zijn. Maar ook met Lynn bleek het niet goed te gaan. Ook zij had een hersenbloeding gehad, maar zonder kans op overleving. Toen ik dit hoorde was ik onderweg naar het gemeentehuis om aangifte te doen van de geboorte van onze tweeling, en het overlijden van Anna. Ik keerde gelijk terug naar het ziekenhuis.’

‘Onze zoon Daan was toen 3 jaar oud. Hij mocht nog afscheid komen nemen van zijn zusje Lynn. ‘Waar is Anna?’, vroeg hij nog. ‘Die is in de hemel’,  reageerde ik. ‘Mag ik haar brengen?’, reageerde hij. Onze harten braken. De pijn was onbeschrijfelijk. Met een volle buik kwamen we aan in het ziekenhuis, en met een lege handen gingen we weer naar buiten. Een week later stond ik met weer met Daan in Monkeytown. Daar kwam hij naar me toe en zei: ‘Ik denk dat Anna en Lynn nu ook aan het spelen zijn.’ Je moet wel door, voor hem. Hij was de reden dat wij iedere ochtend weer uit bed kwamen.’

Rouw is iets moois

‘Het besef dat ik ze kwijt was, was er voor mij direct. Ik merkte dat Inge er anders mee omging dan ik. Zij wilde er veel over praten en huilde vaak. Ik wilde vooral dingen doen en ondernemen. Ik heb toen voor Daan een heel huisje in de tuin in elkaar getimmerd. De behoefte om er de hele dag over te praten had ik niet. We verloren even de verbinding met elkaar. Toch merkte ik dat praten de sleutel is. Daar zat eerst een blokkade voor mij, omdat ik rouw zag als iets moeilijks en zwaars. Maar eigenlijk is het iets heel moois. Het verlies raakt me omdat ik heel veel van ze houdt. Het is mijn liefde voor hen die zich uit. Ik mag rouw verweven in mijn leven, soms raakt het me en komt het weer binnen. Maar dat is oké. Als man zijnde wilde ik Inge haar verdriet overnemen. Maar dat gaat niet; we moesten het samen gaan delen.’

Verantwoordelijkheidsgevoel

‘Veel mannen gaan na verlies gelijk weer werken. Ze hebben een bepaald verantwoordelijkheidsgevoel om te zorgen voor het gezin. Daardoor schuiven zij het verdriet van zichzelf vaak opzij. Zodra het beter gaat met hun vrouw, bestaat de kans dat zij belanden in een burnout. Er wordt automatisch meer gevraagd naar hoe de vrouw zich voelt. Aan de ene kant snap ik dat, maar ik ben ook van mening dat daar vanuit de maatschappij verandering in mag komen. Mannen rouwen ook. Daardoor heb ik het boek Pappa’s rouwen geschreven en ben ik begonnen met de stichting Rouwkost. Met onze stichting ondersteunen we ouders na het verlies van een kind. Uit ervaring weten we dat het rouwproces hiervan enorm pijnlijk en eenzaam kan zijn. Daarom zijn we er om ouders te ondersteunen.’

Elkaar steunen

‘Het grotere doel is om burnout, depressie en zelfdoding te voorkomen. Toen ikzelf in aanraking kwam met andere vaders die een kind hadden verloren, voelde het bijna bevrijdend. Constant vroeg ik me af of ik het allemaal wel goed deed. Of ik wel op de juiste manier aan het rouwen was. Na een gesprek besefte ik pas; ik ben niet gek. Daarom wil ik er ook voor andere ouders zijn. Met een aantal andere, jonge ouders die te maken hebben gehad met verlies staan we voor anderen klaar. Op de website kan men een berichtje sturen naar de persoon waar zij eens mee zouden willen praten. Dat kan door middel van een biertje, etentje, wandeling of een telefoongesprek. Ofwel; alles kan en is goed. Laten we elkaar steunen.’

Geïnteresseerd in het boek van Bjorn? Klik dan hier.

Klik hier als je meer wil weten over de stichting Rouwkost.