fbpx

Waarom hoogsensitieve personen zich vaak ondergewaardeerd voelen op het werk

Hoogsensitieve personen raken sneller in een burn-out. Eén van de redenen daarvoor is dat ze het gevoel hebben niet gewaardeerd te worden. HSP- en WENDY Expert Esther Bergsma legt uit waarom hoogsensitieve mensen vaak het gevoel hebben minder terug te krijgen voor hun inspanningen.

 Uit internationaal onderzoek van Esther Bergsma, waaraan ruim 5500 HSP deelnamen, blijkt dat twee van de drie personen (63%) het gevoel heeft dat ze meer geven dan ze terug krijgen van hun werkgever.

Burn-outtheorieën veronderstellen dat als werknemers een disbalans ervaren in inspanning en beloning zij sneller burn-out raken. Dit heet het Effort-Reward-Imbalance-model.

Meer inspanning én minder beloning

De disbalans die hoogsensitieve werknemers ervaren zou kunnen komen doordat zij meer inspanning leveren, of omdat zij de beloning lager waarderen. Van beide lijkt volgens de gegevens sprake te zijn: HSP leveren meer inspanning en er is een mismatch ten aanzien van de beloning.

Meer inspanning

Bij hoogsensitieve mensen is de inspanning waarschijnlijk groter dan bij collega’s die hetzelfde werk doen. Dat komt door drie punten.

In de eerste plaats kost de manier van informatie verwerken meer energie. Hoogsensitieve personen verwerken informatie diepgaand. Ze schakelen meer hersengebieden tegelijk in, waardoor eenzelfde taak hen meer energie kost.

Ten tweede voelen hoogsensitieve mensen zich zo verantwoordelijk dat ze vaak een stapje harder zetten. Ze vangen de ‘bordjes’ die bijna vallen binnen het team ongemerkt op en springen bij waar nodig. Daardoor is hun inspanning groter dan hun collega’s met dezelfde baan.

Tot slot kosten verstoringen hun meer energie. Hoogsensitieve personen merken prikkels sterker op. Dat kan gaan om fysieke prikkels, zoals geluid van tl-verlichting, beamers of radio’s. Of om emotionele prikkels. Als er een slechte sfeer hangt, er geroddeld wordt, ruzies zijn, of collega’s een slecht humeur hebben, dan raken hoogsensitieve werknemers daardoor overprikkeld. Die sociale verstoringen hebben veel effect op hen. Meer dan bijvoorbeeld moeilijke taken of strakke deadlines.

Beloning moet in verhouding zijn

Als de inspanning hoger is, moet de beloning daartoe in verhouding staan. Die beloning kan volgens de theorie bestaan uit geld, waardering of carrièremogelijkheden. Als er een disbalans wordt ervaren door de werknemer, vergroot dat de kans dat die burn-out raakt.

Minder beloning ervaren door HSP

Hoogsensitieve werknemers leveren dus meer inspanning, terwijl zij minder beloning ervaren. Dat komt door drie dingen.

In de eerste plaats zijn werkgevers bij het creëren van goede arbeidsomstandigheden over het algemeen vaak sterk gericht op de financiële kant: een hoog salaris en/of bonussen. Voor hoogsensitieve werknemers zijn deze elementen veel minder van belang.

Uit het internationale onderzoek onder 5500 HSP blijkt dat die aspecten heel laag scoren, terwijl complimenten en waardering veel belangrijker gevonden worden. En die worden weinig gegeven.

Een tweede reden kan zijn dat hoogsensitieve mensen meer verwachten aan complimenten dan andere werknemers. Zij zijn zelf vaak erg attent. Het valt hen op als iemand wat extra’s doet en spreken er hun waardering over uit. Niet-hoogsensitieve collega’s valt dat veel minder op. Een meerderheid (59%) heeft dan ook het gevoel meer werk te leveren dan collega’s en baas opmerken.

Een derde reden kan zijn dat hoogsensitieve mensen vaak bescheiden zijn. Complimenten en waardering kan de ander pas uitspreken als diegene jouw prestaties ziet. Hierboven zei ik al dat de ander minder opmerkzaam is. Als je dan ook zelf je prestaties bagatelliseert, valt het helemaal niet op.

Tips

Als je zelf het gevoel hebt dat je niet genoeg gewaardeerd wordt, vraag je dan eens af of voor anderen duidelijk is wat je allemaal doet. Misschien wil je niet onbescheiden zijn, opscheppen of arrogant overkomen. Maar neem van mij aan, dat er een middenweg is. Een reëel beeld geven van wat je allemaal doet. Niet wegwuiven als je extra inspanningen hebt geleverd, maar de credits daarvoor nemen.

Je kunt, als die waardering erg belangrijk voor je is, bij je leidinggevende aangeven dat je graag de positieve dingen terug hoort. Voor veel HSP is het zelfs zo dat ze door kritiek minder gaan presteren, omdat ze dan druk voelen, terwijl complimenten vleugels geven.

Maar onthoudt vooral dat jij jezelf mag waarderen. Je mag trots zijn op wat je doet. Als je ondersteunend bent voor jezelf, zijn de complimenten van anderen minder belangrijk en voel je je veel prettiger op je werk.

Esther Bergsma is expert Hoogsensitiviteit, sociaal-wetenschappelijk onderzoeker, spreker en auteur van Hoogsensitieve kinderen en Het hoogsensitieve brein.Tot later. Zij richtte het online platform Hoogsensitief.NL op voor meer (h)erkenning voor HSP, vol blogs, tips, verhalen en trainingen. Nog meer over hoogsensitiviteit weten? Neem dan een kijkje op dit YouTube kanaal en Instagram-account.

Lees ook:

Waarom drie dagen werken genoeg is voor hoogsensitieven

Waarom hoogsensitieven sneller teleurgesteld zijn in anderen

Waarom je blij mag zijn met een hoogsensitieve collega

 

Waarom je blij mag zijn met een hoogsensitieve collega

Expert Hoogsensitiviteit Esther Bergsma signaleert dat veel hoogsensitieve mensen het moeilijk hebben in deze tijd en dat terwijl de talenten van hoogsensitieve werknemers nu onmisbaar zijn.

Hoogsensitiviteit is een eigenschap waarbij je veel informatie uit je omgeving opmerkt en dat diepgaand verwerkt. In situaties die anders zijn dan anders hebben hoogsensitieve mensen daardoor meer tijd nodig om alle informatie in zich op te nemen en te verwerken.

Die ene collega, die misschien niet zo opvalt, maar altijd betrokken is, werk opvangt in drukke tijden en perfect aanvoelt wat de klant/leerling/patiënt nodig heeft, is misschien wel hoogsensitief.

Taboe

Praten over hoogsensitivisme op het werk is voor veel werknemers moeilijk. Dat heeft te maken met het beeld dat over hoogsensitiviteit bestaat. Het zou ‘zweverig’ zijn, of ‘een hype’.

Niets is minder waar. Hoogsensitiviteit is een eigenschap die altijd al bestaan heeft. Het is zelfs aangetoond in het brein en onder meer dan honderd diersoorten.

Hoogsensitiviteit

De eigenschap houdt in dat je veel meer details waarneemt en die informatie diepgaand verwerkt.

Hoogsensitieve mensen horen/zien/voelen dingen die anderen ontgaan en denken dieper na voordat ze reageren. Ze lijken daardoor vaak beren op de weg te zien of geraakt te worden door ‘niets’. Soms leidt dat tot onbegrip of zelfs ruzies op de werkplek.

Talenten

Maar deze hoogsensitieve collega’s hebben belangrijke talenten. Talenten die elk team nodig heeft, zeker nu.

Inlevingsvermogen
Hoogsensitieve personen (HSP) kunnen zich heel goed inleven in anderen. Ze voelen de emoties van anderen en begrijpen de situatie waarin de ander zich bevindt alsof het om henzelf gaat. Daardoor kunnen ze zo goed aanvoelen wat hun klant/leerling/patiënt nodig heeft; uitleg, steun, aanmoediging of juist een strengere aanpak. In deze onzekere periode kunnen ze een grote steun zijn voor zowel patiënten/klanten als collega’s.

Weloverwogen beslissen
Toegegeven, over het algemeen zijn HSP geen snelle beslissers. Maar ze denken diep na over een situatie en wegen verschillende opties af, daarom zijn hun beslissingen vaak weloverwogen. Op dit moment moeten veel beslissingen genomen worden in bedrijven; hoe regelen we dat het werk gewoon door kan gaan. Snelle, maar foute beslissingen, kunnen veel impact hebben op het voortbestaan van het bedrijf. Hoogsensitieve werknemers denken vaak nog een paar stappen verder. Als zij nadelen signaleren van een voorgenomen beslissing, kan het zinvol zijn om daar serieus naar te kijken.

Sterke intuïtie
HSP nemen zoveel details waar dat ze een veel grotere bron van informatie hebben. Dit komt niet allemaal bewust binnen, maar vormt een sterke intuïtie. Als ze zeggen dat een beslissing ‘goed voelt’, kan je dat gerust aannemen.

Details waarnemen
Die kleine dingen die anderen ontgaan, zien HSP wel; foutjes in de tekst of niet passende aankleding. Als zorgvuldigheid belangrijk is, kun je daarom het beste een hoogsensitieve collega vragen.

Oog voor het team
De hersenen van hoogsensitieve mensen zijn zeer alert op sociale signalen. HSP doorzien daardoor vaak de sociale context en kunnen de belangen van een ieder goed inschatten. Ontzettend handig omdat wij als mensen ‘sociale dieren’ zijn en elkaar nu heel sterk nodig hebben, al kan dat nu alleen op afstand. Laat hoogsensitieve werknemers meedenken over de manier waarop het teamgevoel in stand kan blijven.

Creatief denken
Onverwachte verbanden en vernieuwende oplossingen. HSP combineren alles wat ze opmerken met elkaar waardoor ze vaak creatieve ideeën hebben. Als er echt iets nieuws moet worden bedacht, vraag dan je hoogsensitieve collega. Maar geef hem of haar wel even de tijd om dit weloverwogen te doen!

Het hoogsensitieve brein

Niet-hoogsensitieve collega’s hebben door de andere werking van hun brein een andere ervaring. Veel misverstanden op de werkvloer die ontstaan tussen een hoogsensitieve en niet-hoogsensitieve collega hebben daarmee te maken. Daarom is kennis van de eigenschap een eerste vereiste. In het boek “Het Hoogsensitieve Brein” wordt uitgelegd hoe de hersenen van HSP werken, en komen in het slothoofdstuk tien talenten van hoogsensitieve mensen aan bod.

Talenten gebruiken

In deze onzekere tijd, waar vaste routines wegvallen hebben bedrijven de talenten van hoogsensitieve werknemers hard nodig; het inlevingsvermogen, het weloverwogen beslissen en het creatieve denken kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de te nemen besluiten. Besluiten die ook effect zullen hebben op de periode na de corona-crisis.

Veel hoogsensitieve werknemers hebben het daarnaast ook lastig, vanwege het gebruik aan regelmaat, het overmatig piekeren en onvoldoende tot rust komen. Wederzijds begrip is een eerste vereiste voor een goede samenwerking. Geef hoogsensitieve werknemers de mogelijkheid om goed voor zichzelf te zorgen, dan zullen zij de werknemers zijn die je nu nodig hebt.

Esther Bergsma is expert Hoogsensitiviteit, sociaal-wetenschappelijk onderzoeker, spreker en auteur van “Hoogsensitieve kinderen” en “Het hoogsensitieve brein”. Zij richtte het online platform Hoogsensitief.NL op voor meer (h)erkenning voor HSP. Wil je meer over hoogsensitiviteit te weten komen? Neem dan een kijkje op dit YouTube kanaal en Instagram-account.

Lees ook:

Waarom hoogsensitief zijn kan voelen als een gevangenis (en hoe je daar uitkomt)

Waarom willen we zo graag applaus van anderen?

Het korte antwoord: Omdat we dan het gevoel hebben dat we er toe doen, dat we belangrijk zijn en bijzonder. En dat is een magisch gevoel, zegt onze stressdeskundige Suzan Kuijsten.

Als we ons de moeite waard voelen dan hollen de feel good-hormonen door ons lijf en daar willen we graag meer van. Dus doen we heel hard ons best om dat applaus te oogsten. Dat betekent anticiperen, in bochten wringen en altijd op de toppen van je kunnen presteren. De leukste en de beste zijn, want je moet jezelf promoten. De super jij zijn. Alles is er op gericht om indruk te maken met wat je kunt.

Applaus symbool voor een goed gevoel?

Applaus staat echter niet alleen symbool voor een goed gevoel maar vaak nog meer voor het voorkomen van een onprettig gevoel. Goedkeuring en complimenten zijn namelijk het tegenovergestelde van afwijzing en afkeuring.

Wie weinig vertrouwen in zichzelf heeft ziet zijn eigen prachtige eigenschappen en kwaliteiten vaak niet goed meer. Het verlangen is dan groot dat anderen dat knagende gevoel van onzekerheid wegnemen. Applaus, complimenten, goedkeuring en waardering werken als een bypass naar een goed gevoel over onszelf. Fouten zijn dan uit den boze.

Meer van Suzan: Dol zijn op je werk geen garantie voor uitblijven burn out

Bang voor negatieve reacties

Maar al dat applaus vraagt een enorme inspanning van de firma stress. Wie namelijk bang is voor een negatief oordeel van anderen, is voortdurend in de weer om van alles een succes te maken. Alles moet goed gaan en liefst nog beter dan dat.

Veel van onze eigenwaarde hangen we dus op aan het oordeel van anderen. Dat lijkt echter meer over ander-vertrouwen dan over zelfvertrouwen te gaan.

Geen controle? Stress!

Zonde want dat maakt je heel afhankelijk van het oordeel van anderen. En als iets ons een onzeker gevoel geeft, en de stresshormonen loslaat, dan zijn het uitgerekend die zaken waar we niet direct controle over hebben.

Tips voor een onsje minder stress:

  • Het is jouw taak om jezelf geweldig te vinden en niet die van anderen.
  • Word je eigen hofleverancier van complimenten en waardering. Ook of misschien zelfs juist als dingen helemaal verkeerd lopen of mislukken.
  • Zie fouten als een enorme kans om te groeien. Vier ze!
  • Wees niet steeds die superversie. Daar is niks aan. Je bent het leukst als je jezelf bent! Authentiek met alle leuke en minder bejubelde kanten.

Suzan Kuijsten is coach, veelgevraagd spreekster, geeft trainingen, lezingen en is auteur van het boek Hollend voor je stress uit. Ze is regelmatig te horen op o.a. BNR en werkt met HR professionals van multinationals om stress op de werkvloer te verlagen. Drie keer per maand deelt ze haar kennis in een blog op wendyonline.nl.