Moederdag is alweer voorbij, maar deze dag heeft er wel voor gezorgd dat we opnieuw stilstaan bij de band die we met onze (pleeg-/stief-)moeder hebben. Vaak is deze band heel hecht, maar voor sommigen is de band niet optimaal.  Wendy expert en psycholoog Josje Smeets legt uit wat de gevolgen kunnen zijn van een slechte band met je moeder en hoe je hier minder last van kunt leren hebben.

Als je zelf kinderen hebt -en je dus aan de andere zijde staat van een moeder-kind-relatie- zul je vast wel weten dat een ouder-kind-band sterker is dan alle andere relaties is in je leven. Een bloedband is nog sterker dan de liefdesband met je partner. En hoewel er in een moeder-kind-band vrijwel altijd sprake is van onvoorwaardelijke liefde, kan niet elke moeder deze liefde even goed uiten.

Kinderen die een goede band hebben met hun moeder blijken na langdurig wetenschappelijk onderzoek gelukkiger en gezonder te zijn dan kinderen met een minder hechte band. Deze laatste groep kinderen voelt zich dikwijls niet geliefd, niet gezien of zelfs onbeschermd of onveilig. Dit is natuurlijk geen gezonde situatie en heeft bovendien consequenties voor later.

Wat merk je als volwassene als de moeder-kind-band minder hecht is/was?

De meest voorkomende signalen van een minder hechte moeder-kind-band zijn de volgende:

1. Kinderen die minder liefde hebben gevoeld van hun moeder (terecht of onterecht, het gaat hierbij om je subjectieve beleving) hebben doorgaans een lager zelfbeeld.
2. Bovendien hebben deze mensen de neiging hun zelfvertrouwen continu op te krikken middels externe validatie. Ze zoeken vaak naar waardering van anderen; hun partner, vrienden of hun baas. Zelfs als deze waardering vaak wordt uitgesproken is dit niet altijd genoeg. Het zelfbeeld kan zo laag zijn dat mensen met een minder hechte moeder-kind-band wel meermaals per dag willen horen dat ze het goed doen, dat ze leuk genoeg zijn, dat ze geliefd worden etc. Dit is natuurlijk ongezond gedrag.
3. Helaas hebben mensen met een minder hechte moeder-kind-band vaak te maken met ofwel bindings- of verlatingsangst in de liefde. Het aangaan van intieme relaties wordt door hen immers als onveilig ervaren, al van jongs af aan leerden deze mensen dat liefde niet voorwaardelijk is en dat afwijzing altijd op de loer ligt. Het is heel moeilijk dit patroon om te buigen en daarom hebben deze mensen moeite met het vertrouwen van andere mensen.
4. Ditzelfde patroon vinden we terug bij vrienden, mensen met een onveilige hechting met hun moeder hebben moeite met het aangaan van sterke, intieme vriendschappen. Ook hier zijn mensen zo bang voor afwijzing, dat ze zich liever beperken tot oppervlakkige vriendschappen of (vrijwel) geen vrienden.
5. Tot slot zien we dat mensen met een minder hechte moederband vaak zoekende zijn, ze willen continu nieuwe uitdagingen aangaan. Deze mensen willen altijd maar meer; dit kan een nieuwe baan zijn, een nieuwe partner, bungeejumpen, leven als een digital nomad etc. Deze mensen willen zich niet binden, hechten veel waarde aan hun eigen vrijheid en stellen zich onafhankelijk op. En dat heeft allemaal te maken met datgene dat ze vroeger gemist hebben: als je minder liefde of veiligheid ervaart in je vroege kindertijd, dan leer je dat het slim is om je niet al te afhankelijk op te stellen. De kans op afwijzing is namelijk (heel) groot.

Hoe herstel je de moeder-kind-band?

Gedane zaken nemen geen keer. Je kunt het verleden helaas niet terugdraaien en daarmee kun je ook niet zorgen dat de basisbehoeften voor liefde, bescherming en veiligheid alsnog vervuld werden in je kindertijd.

Het goede nieuws is: nu je volwassen bent begrijp je beter waar jouw (angst)gevoelens voor intimiteit, laag zelfvertrouwen of continue onrust en drang naar uitdaging vandaan komen. En als je je bewust bent van deze oorzaak, dan kun je het ook omdraaien. Je mag dus de strijd aangaan met het innerlijke stemmetje in je hoofd dat je -onbewust weliswaar- altijd bij je draagt. Want alhoewel jij vaak denkt dat je niet goed genoeg bent of niet leuk genoeg, niet mooi genoeg, niet geliefd genoeg etc., als je je verstand gebruikt weet je heus wel dat dit niet waar is. Natuurlijk zijn er mensen die je wel leuk vinden, natuurlijk zijn er genoeg dingen waar je heel goed in bent en je bent net zo goed mens als alle anderen, dus ook jij kunt liefde geven en ontvangen.

Tips voor meer zelfvertrouwen

Lukt het je moeilijk om te rationaliseren? Probeer dan de volgende tips eens om minder last te hebben van de zwakke moeder-kind-band:

1. Ben bewust van je onbewuste negatieve gedachten en zet er een positieve waarheid tegenover. Doe dit keer op keer. Bijvoorbeeld door 1 keer per dag te journallen.
2. Mediteer om zo negatieve gedachten over jezelf los te laten en jezelf te accepteren en lief te hebben zoals je bent.
3. Praat met mensen over je twijfels en angsten. Lukt dit niet met een bekende? Huur dan een professional in.

Onderschat de effecten van je vroege jeugd niet, maar til er ook niet te zwaar aan. Er zijn zat manieren om ook nu een gelukkig leven te leiden.  Zolang je er je best maar voor doet.

Over Josje Smeets

Josje Smeets is oprichter van HelloBetty. Josje is psycholoog en helpt je in het vinden van je innerlijke Betty. Wat is je droom? Wat is je passie? Wat zou je doen als je geen rekening met anderen zou hoeven te houden? In haar blogs legt Josje een link tussen geluk en psychologie en beschrijft zij haar ervaringen.