Langzaam toekijken naar hoe verslaving je kind overneemt, is de nachtmerrie van elke moeder. Een verslaving binnen het gezin kan zorgen voor verdriet en onrust. Voor iedere ouder die behoefte heeft aan een gesprek met lotgenoten, is de organisatie Moedige Moeders (MM) opgericht. ‘De moeders begrijpen echt waar ik doorheen ga en door het delen van onze verhalen, kunnen we er voor elkaar zijn.’

Moedige Moeders is een initiatief van moeders van drugsgebruikende Volendamse jongeren. De moeders konden niet langer aanzien hoe de drugs hun kinderen in de greep hield en wilden het heft in eigen hand nemen. Iedereen die betrokken is bij MM heeft een (ex) familielid die verslaafd is aan alcohol of drugs. Schaamte weerhoudt ouders er vaak van om hulp te zoeken.

Voorlichting op scholen

Ongeveer 12 jaar geleden begonnen de moeders uit Volendam aan dit avontuur. Om krachten te bundelen is in 2012 Moedige Moeders Nederland opgericht met als voorzitster Ans van Zeeland. ‘Toentertijd kende ik niemand in mijn omgeving die kampte met verslaving. Maar ik was, en ben, erg actief in de politiek. Vandaar dat mij toen is gevraagd om me hiervoor in te zetten.’ Want de moeders zitten regelmatig in de Tweede Kamer. Zo spreken ze zich uit tegen het legaliseren van wiet en laten ze lokaal onderzoek naar drugs in rioolwater uitvoeren. De vrouwen gaan ook op pad om te zorgen voor preventie. ‘Op middelbare scholen geven we voorlichtingen, en vertellen de moeders over hun eigen ervaringen. Dat maakt vaak wel indruk. Voorkomen is beter dan genezen.’

Veilige haven

Maar bovenal willen de moeders een veilige haven creëren voor diegenen die in een soortgelijke situatie zitten. ‘Er bleek vooral behoefte te zijn aan een luisterend oor. Dat is ook echt wat we bieden. We organiseren drie keer per jaar landelijke bijeenkomsten waar we bijvoorbeeld sprekers en vertegenwoordigers van klinieken uitnodigen. Vrijwel iedere moeder is op zoek naar herkenning, en dat vinden ze bij elkaar’, vertelt Van Zeeland. Niet alleen moeders zijn welkom op de bijeenkomsten. Ook vaders, broers of zussen van het verslaafde kind zijn van harte welkom. ‘Een verslaving raakt niet alleen een moeder, maar het gehele gezin. Ook naar hen wordt geluisterd.’

Tijdens de coronatijd zijn er Zoom-bijeenkomsten georganiseerd. ‘Dat werkt denk ik goed, omdat je ook anoniem kan deelnemen. Bij sommige mensen komt toch een bepaalde schaamte om de hoek kijken voordat ze besluiten om een bijeenkomst bij te wonen. Verslaving is niet in iedere regio of cultuur een bespreekbaar onderwerp.’ In 12 jaar tijd zijn er verschillende dames begonnen met het organiseren van eigen bijeenkomsten namens Moedige Moeders in hun eigen regio. Momenteel zijn er ongeveer 15 MM-groepen door heel Nederland.

Jezelf zijn

Een van de dappere vrouwen die bezig is met het opzetten van MM in haar regio, is Karin. Haar zoon woonde jarenlang in verschillende instellingen. ‘Mijn zoon begon ook met een blowtje, maar het ging van kwaad naar erger. Uiteindelijk kwamen we erachter dat hij coke snoof. Hij had veel onrust in zijn hoofd. Vier jaar geleden werd de situatie thuis zo erg dat hij me bedreigde met de dood. Mijn dochter en ik hebben hier PTSS aan overgehouden. Momenteel zit hij in een forensisch psychiatrische kliniek en hebben we langzaam aan weer wat contact met hem gehad. Ook dat contact is inmiddels weer verbroken.’

Na wat googelen kwam Karin bij Moedige Moeders terecht. ‘Je mag echt jezelf zijn en niemand heeft een vooroordeel over je. Deze vrouwen weten precies waar jij doorheen gaat en wat je voelt.’ Samen met twee andere dames is Karin bezig met het opzetten van MM in haar regio. Na een gesprek met de burgmeester en ondersteuning van jeugdhulp, zijn ze aan de slag gegaan. ‘Wat ik anderen wil meegeven is dat ze geen slechte moeder zijn. Dat is iets wat veel vrouwen denken, een hartverscheurende gedachte. Eigenlijk een soort schuldgevoel. Door MM weet ik dat ik het goed heb gedaan en geen slechte moeder ben.’

Karin komt twee keer per maand samen met twee moeders. ‘We hopen langzaamaan meerdere moeders ons weten te vinden. Maar dat is ook een kwestie van rustig aan opstarten. Veel vrouwen moeten eerst even over een drempel heen.’

Onmacht

Zo stapte Anja een tijdje terug ook over deze drempel heen. Haar zoon is verslaafd aan blowen. Vrijwel alle andere drugs heeft hij al geprobeerd. Zijn verslaving en gedragsproblemen zorgden voor veel onrust binnen het gezin. Jarenlang probeerde Anja haar zoon te helpen, vaak tevergeefs. Vanaf zijn 15^e heeft hij niet meer thuis gewoond. ‘Je voelt zoveel onmacht als moeder zijnde. Je wil je kind niet zo ongelukkig zien.’

In haar eigen jeugd heeft ze zich vaak alleen gevoeld. ‘Daarin herken ik mijn zoon. Ik was onzeker en makkelijk te manipuleren. Na mijn burn-out die 1,5 jaar geduurd heeft, wist ik dat het mijn tijd was. Ik moest in mijn kracht gaan staan.’ Haar leven was zwaar. Alle zorgen zijn onder haar huid gaan zitten. ‘Mijn zoon vergeeft me nooit meer voor de uithuisplaatsing op zijn 15e. Maar ik heb altijd gedaan wat het beste voor hem zou zijn.’

Vragen anderen weleens naar hoe het met haar gaat? ‘Oei, met die vraag raak je me. Eigenlijk niet zo vaak. Sinds ik naar de bijeenkomsten van Moedige Moeders ga kan ik mijn verhaal kwijt en herken ik situaties van anderen. Daar wordt dit wel aan me gevraagd. Je leert dat je niet alleen bent. Ik ben alle schaamte voorbij en wil anderen helpen met mijn verhaal.’

Benieuwd naar Moedige Moeders of wil je meer informatie? Ga dan naar www.moedigemoeders.nl

Lees ook deze levensechte verhalen: