Op maandag 8 april waren alle vrouwen welkom bij het Vrouwenhartcafé Live van dr. Janneke Wittekoek. In dit ‘open spreekuur’ konden vrouwen op een laagdrempelige manier informatie, adviezen en tips over het vrouwenhart krijgen. De livestream werd via Facebook uitgezonden en was gratis toegankelijk. Deze kans werd door veel vrouwen met beide handen aangegrepen, en wij hebben de meest gestelde vragen voor je opgeschreven. Zo was je er tóch een beetje bij.

Hoe kun je hartkloppingen/overslagen verminderen?

‘Het hebben van overslagen van het hart kan te maken hebben met een hormonale disbalans. Ik zie veel vrouwen die daar tijdens de overgang erg gevoelig voor zijn. Maar de overslagen van het hart hoeven niet gevaarlijk te zijn. Zolang je hart niet ziek is en goed doorbloed wordt, iets wat je overigens wel moet laten checken, is het vaak onschuldig.

Om hartkloppingen of overslagen te verminderen, kun je enkele aanpassingen doen. Een verbeterde slaapkwaliteit kan al veel verschil maken; zorg voor regelmatige en voldoende slaap. Daarnaast kan het beperken van cafeïne-inname, zoals koffie en met name groene thee, helpen bij het verminderen van klachten. Voor vrouwen die tijdens de overgang meer last hebben van hartkloppingen, kan hormoontherapie een effectieve oplossing zijn. Als al deze maatregelen niet genoeg zijn, kan een lage dosis bètablokkers de volgende stap zijn om de klachten te verminderen.’

Kun je ook wat doen tegen SVT?

‘Supraventriculaire tachycardie (SVT) is een verzamelnaam voor ritmestoornissen die ontstaan op plekken in het hart boven de ventrikels (kamers). Over het algemeen beginnen de ritmestoornissen in de boezems of in de AV-knoop. Tachycardie betekent dat het gaat om ritmestoornissen waarbij de hartslag in rust boven de 100 keer per minuut gaat. De circulatie is niet levensbedreigend, maar vervelend is het soms wel.

Ik vraag altijd naar een stukje leefstijl dat invloed zou kunnen hebben op hartkloppingen, zoals de hormonale status, de slaapkwaliteit, maar ook de grote boosdoener van deze tijd: hoe goed ben je in balans met werk, privé en je hele stresssituatie. Als je een disbalans ervaart in jouw leefstijl, moet de verbetering uit jezelf komen; neem wat meer tijd voor jezelf en vind rust. We kunnen dat helaas niet voorschrijven op recept.’

Wat is het verschil tussen bètablokkers en calciumblokkers?

‘Een belangrijke factor bij het ontstaan van hartritmestoornissen, is de regulatie van de bloeddruk. Daarom benadruk ik altijd het belang van het kennen en meten van je bloeddruk. Deze kan ontregeld raken door verschillende factoren zoals slaapproblemen, stress of door het eten van te veel drop.

Afhankelijk van de specifieke klachten waarmee je naar de cardioloog komt, kan de keuze voor een blokker variëren. Bij vaatziekten zoals hartaanvallen, stents of atherosclerose worden vaak bètablokkers voorgeschreven om het hart te ontzien. Calciumblokkers hebben een ander werkingsmechanisme; ze vertragen voornamelijk het elektrisch signaal van het hart. In bepaalde situaties kunnen ze ook in combinatie met andere medicijnen worden gebruikt, bijvoorbeeld om vaatkrampen te voorkomen.’

Wat zijn de risicofactoren van aderverkalking?

‘Als je de risico’s voor hartproblemen op latere leeftijd wilt inschatten, is het belangrijk om niet alleen naar het heden, maar ook naar het verleden te kijken. Zwangerschapscomplicaties kunnen bijvoorbeeld een belangrijke indicator zijn voor toekomstige hartproblemen. Daarnaast wordt migraine, hoewel minder bekend, ook geassocieerd met vaatproblemen later in het leven. Voor vrouwen zijn er ook risicofactoren zoals endometriose, cysten op de eierstokken en heftige overgangsklachten die we in overweging moeten nemen bij het beoordelen van het risico op hartproblemen. 

Hoewel een gezonde leefstijl vaak kan helpen bij het verminderen van klachten, lukt dit niet altijd. In zulke gevallen kan medicatie nodig zijn, maar wat als je daar niet goed op reageert? Dan sta je voor een uitdaging. Hier komt maatwerk en samenwerking om de hoek kijken. We zijn er om je te ondersteunen en samen een passende oplossing te vinden.’

Hoe bepaal je of je goed zit qua gewicht?

‘Om te bepalen of je een gezond gewicht hebt, is de BMI een handige richtlijn: deze moet onder de 25 liggen. Echter, naast de BMI is ook de buikomvang een belangrijke indicator voor gezondheidsrisico’s. Voor vrouwen geldt dat de buikomvang, gemeten vanaf de navel, ongeveer 88 cm zou moeten zijn. Je mag de buik inhouden tijdens het meten.

Het is belangrijk om te realiseren dat een te hoog percentage aan buikvet risico’s met zich meebrengt. Een overmaat aan buikvet kan leiden tot een verhoogde productie van ontstekingsstoffen, wat het proces van aderverkalking in de bloedvaten rond het hart kan versnellen. Daarom is het essentieel om niet alleen op je gewicht te letten maar ook op de verdeling van het vet.’

Wil jij er volgende keer graag bij zijn? Bekijk hier de data van de volgende livestream.

Fotograaf: Suzanne Muller