We kennen de breindeskundige en WENDY-expert Charlotte Labee van haar stukken op wendyonline.nl, maar dit keer delen we haar persoonlijke verhaal. Jarenlang leefde Charlotte Labee als model en ondernemer the happy life. Een reeks van ongelukkigheid (kanker, een faillissement, verlamming) bracht haar ertoe het roer om te gooien en zich te verdiepen in de werking van ons brein. ‘Ik doe eindelijk wat me gelukkig maakt.’

Charlotte Labee herinnert het zich nog als de dag van gisteren. Hoe ze daar stond, op het pleintje voor het ziekenhuis van Ibiza. Radeloos. Ze was al een tijdje op Ibiza, om bij te komen. Het ging niet goed. Net moeder geworden, haar bedrijf failliet, twee jaar daarvoor genezen van baarmoederhalskanker, een chronische kaakontsteking, rug- en nekklachten. Deze ochtend was ze wakker geworden met een verlamd gevoel in de rechterkant van haar lichaam. Na een scan en een neurologisch onderzoek was de boodschap van de Spaanse arts glashelder: ‘Als u zo doorgaat, belandt u binnen twee maanden in een rolstoel.’

Het was het moment waarop ze besefte: alles moet anders. De bekende wake-up call. Ze had altijd keihard gewerkt, wel tachtig of negentig uur per week. Ze stond klaar voor anderen zonder goed voor zichzelf te zorgen. Doordat er zoveel stress in haar leven was, at ze ongezond, was er geen tijd voor beweging en stond ze altijd in het standje van overleven. ‘Ik heb heel lang ontkend dat het niet goed met me ging. Een burn-out? Welnee. Daar was ik het type niet voor. Ik ging altijd maar door. Maar mijn man schrok zich dood toen ik hem belde vanaf dat pleintje. Door zijn bezorgdheid drong het pas tot me door hoe slecht het met me ging. Ik was net dertig geworden en móést iets doen.’

Mailen in de nacht

Voor buitenstaanders leefde ze jarenlang the happy life. Ze won in 2008 de Miss Universe-verkiezing in Nederland, deed mee aan de Miss Universe-verkiezing in Vietnam en werkte als model in Milaan. Ze was hoofdredacteur van een magazine en had daarnaast een eigen kledinglijn. Met haar man reisde ze de wereld over en het stel was vaak op Ibiza, waar ze een eigen vakantiehuis hebben. ‘Altijd doorgaan is óók een goede eigenschap, ik kreeg er veel mee voor elkaar. Maar op een gegeven moment putte ik uit een vaatje dat leeg was. Ik weet nog dat mijn zoontje Sky net was geboren en ik blij was dat hij drie keer per nacht wakker werd. Dan kon ik meteen mijn mail bijwerken. Omdat ik voor mijn kledinglijn samenwerkte met bedrijven in China en India, vond ik het praktisch om midden in de nacht te mailen. Dan kreeg ik meteen antwoord. Achteraf bizar natuurlijk, maar zo dacht ik toen niet. Ik ging al mijn grenzen over.’

Gezonde leefstijl

Inmiddels is het drie jaar later en zit er een heel andere Charlotte aan tafel. Ze is net terug van een vakantie op Bali, ziet er relaxed uit en nipt aan een matcha-thee. Haar boek Brain Balance, dat vier maanden geleden uitkwam, ligt op tafel. Inmiddels zijn er al 10 000 exemplaren van verkocht. Op Instagram heeft ze 45 000 volgers. Dit jaar gaat ze op tournee door Nederland met haar Brain Balance-tour en is er een online cursus (Be a less stress more energy champion). Verder start dit jaar ook een opleiding en er komt een tweede boek uit, over brain food. Opgewekt: ‘Dit had ik natuurlijk niet kunnen bedenken, dat ik met Brain Balance zo een succes zou hebben. Mijn vader zei laatst: “Geweldig dat je van je ellende zoiets moois hebt weten te maken.” Haha.’

Nog even terug naar Ibiza. Na de onheilsboodschap van de Spaanse arts besloot ze haar leven rigoureus om te gooien. Ze zette in op een supergezonde leefstijl: gezond eten en elke dag yoga. Verder doet ze aan mediteren, soms wel drie uur per dag. Aanvankelijk met de nodige tegenzin, maar na drie weken merkte ze dat ze voor het eerst weer rust voelde in zichzelf (‘een wauw-moment’). Ze ging tien dagen op stilte-retraite, volgde een Body Mind Reset-opleiding, verdiepte zich in Neurolinguïstisch Programmeren en leerde de N.C.E.-methodiek kennen. ‘Vooral dat laatste vond ik baanbrekend. De neurowetenschap ontwikkelt zich razendsnel en bij de N.C.E.-methodiek wordt niet gekeken naar de gevolgen van bepaald gedrag, maar naar de oorzaak. Ons brein stuurt al onze processen aan en je kunt je brein opnieuw leren programmeren, waardoor je werkelijk kunt veranderen. Onze hersenen kunnen ons laten groeien, maar zijn ook lui. Ik ben me erin gaan verdiepen hoe je die processen in de hersenen meer kunt beïnvloeden. Daar is Brain Balance uit voortgekomen en mijn Golden Growth Model. Een model waarmee je in zes stappen een betere balans in je hersenen en dus in je leven kunt bereiken. Omdat ik inmiddels zoveel kennis had, wilde ik mijn verhaal graag delen.’

Jouw Golden Growth Model helpt mensen te veranderen. Zijn zoveel mensen op zoek naar een ander leven?

‘Als je helemaal tevreden bent, hoef je natuurlijk niets te veranderen, maar mijn ervaring is dat 98 procent van de mensen dingen graag anders zou willen. Het hoeft niet per se om iets groots te gaan. Mijn Golden Growth Model kun je bijvoorbeeld ook gebruiken als je gezonder wilt gaan leven, minder stress wilt hebben of meer uit het leven wilt halen. Onze hersenen zijn dol op nieuwe dingen. We willen graag leren, maar het kost ons brein ook veel energie om te veranderen. Ons oerbrein reageert nog steeds hetzelfde als in de oertijd. Het reageert op gevaar en kijkt bijvoorbeeld niet in de toekomst. Je zult je brein echt opnieuw moeten programmeren om blijvend te kunnen veranderen; mijn programma geeft daar handvatten voor. Ik gebruik daarvoor bepaalde technieken, bijvoorbeeld visualisatie en de Japanse Kaizen-methode. Ook gebruik ik veel kennis uit de neurowetenschappen. Geluk start in het brein. Ons lichaam en onze geest zijn één: we zijn een chemische fabriek en als een van de onderdelen stagneert, functioneren we niet meer goed. Stress zorgt er bijvoorbeeld voor dat het voorste deel van onze hersenen, de prefrontale cortex, wordt uitgeschakeld. Daardoor ga je over op de automatische piloot en kun je minder goed presteren en ervaar je minder geluk. Daarnaast beïnvloedt stress het functioneren van de hippocampus, het deel van je brein dat ervoor zorgt dat je kunt herinneren en leren. Stress heeft dus veel invloed op hoe je je als mens ontwikkelt.’

Welke dingen zijn nog meer belangrijk om ons brein gelukkig te houden?          

‘Ons brein is een prachtig orgaan, dat zich voortdurend kan vernieuwen. Goede voeding, beweging, voldoende slaap, een prettige sociale omgeving en dingen doen die nieuw zijn, waardoor je uit je comfortzone komt, zorgen ervoor dat onze cognitieve functies beter gaan werken. In de westerse wereld doen we eigenlijk alles verkeerd: we hebben veel stress, bewegen te weinig en eten bewerkt voedsel terwijl ons brein daar niet op is ingesteld. Dat zorgt voor veel ziektes en overgewicht. Dit wordt een steeds groter probleem. Steeds meer onderzoeken laten zien dat Alzheimer een directe relatie heeft met leefstijl. Ook onze darmen hebben een grote invloed op ons welbevinden. 95 procent van het gelukshormoon serotonine wordt aangemaakt in de darmen. Hoe gelukkiger je darmen, hoe gelukkiger je brein. Je kunt jezelf dus werkelijk gelukkig eten. Walnoten en aardbeien zijn bijvoorbeeld heel goed.’

Lukt het jou nu om de stress uit je leven te houden?

‘Voor 85 procent. Ook ik heb mijn brein moeten resetten. De eerste twintig jaar van je leven leer je voornamelijk van je ouders. Wat zij jou meegeven is heel bepalend. Maar elke opvoeding is gericht op de tijd waarin een kind opgroeit, en het kan heel goed dat op je dertigste of veertigste blijkt dat niet alles wat je hebt geleerd goed voor jou is. Mijn ouders cijferden zichzelf bijvoorbeeld altijd weg. “Als je maar hard genoeg werkt, kom je er wel,” zei mijn vader. Dat ik lange tijd over mijn grenzen heen ging, is dan ook niet zo gek. Ik heb moeten leren inzien dat ik andere dingen nodig heb om gelukkig te zijn. Ik leef nu supergezond en signaleer stress veel sneller. Zodra ik merk dat ik niet goed in mijn vel zit en bijvoorbeeld last van mijn nek krijg, schrap ik dingen uit mijn agenda. Dan maak ik extra lange wandelingen met de hond of ga ik veel yoga doen. Ik heb veel nare dingen moeten meemaken, maar uiteindelijk is het een cadeautje geweest. Ik doe nu iets waar ik gelukkig van word en waar anderen ook gelukkig van worden. Ik krijg zoveel mooie reacties van mensen die echt iets hebben kunnen veranderen dankzij mijn model. Dat is me ontzettend veel waard.’

In zes stappen veranderen

Het Golden Growth Model van Charlotte Labee bestaat uit zes stappen die zorgen voor een betere balans in de hersenen en je helpen om te kunnen veranderen.

1. Visualiseer je droom

Elke verandering begint met een droom, een verandering. Bedenk wat je graag zou willen veranderen. Dit kunnen grote of kleine dingen zijn, bijvoorbeeld: minder stress, gezonder leven of ander werk. Visualisatie is volgens Charlotte Labee een goede techniek om je dromen helder te krijgen. Bij een visualisatie probeer je beelden voor te stellen bij je dromen. Door dit meerdere keren per dag bewust te doen, creëer je de juiste gedachten om in een positieve mindset te komen. Ook helpt het om de beelden die je bij je dromen krijgt zo duidelijk mogelijk uit te schrijven. Door hier bewust mee aan de slag te gaan zorg je langzaam al voor een verandering in je hersenen.

2. Verwerk je angsten

Angst kan ons beletten om te durven dromen. Daarom is het belangrijk om te bedenken welke angsten je weerhouden en of deze angst reëel is. Ben je bijvoorbeeld bang om alleen te zijn? Je hypotheek niet meer te kunnen betalen? Ziek te worden? Negen van de tien keer gebeurt er niets van waar jij bang voor bent, zegt Charlotte Labee, en door op zoek te gaan naar de oorzaak van je angst, kun je je er sneller van bevrijden.

3. Benoem wat je minimale basisbehoeften zijn

Een van de belangrijkste redenen waarom mensen niet veranderen, is volgens Charlotte omdat ze te druk zijn. Iedereen heeft het druk, waardoor de vraag wat je werkelijk belangrijk vindt en wat je echt gelukkig maakt, in het gedrang komt. Sta hier daarom bij stil. Schrijf bijvoorbeeld eens de vijf dingen op die jou het gelukkigst maken.

4. Beantwoord eerlijk de vraag waarom je wilt veranderen

Motivatie moet van binnenuit komen Pas dan zal je brein bereid zijn te veranderen, zegt Charlotte. Veel mensen proberen te veranderen omdat de omgeving ze dit oplegt of het van ze verwacht, maar zo werkt het niet: je moet echt diep van binnen voelen dat je dingen anders wilt. Als oefening kun je opschrijven waarom je graag wilt veranderen. Beschrijf ook wat je ervoor terug denkt te krijgen.

5. Pas Muda, Mura en Muri toe

Kaizen is een model dat veel in het Japanse bedrijfsleven wordt gebruikt en bestaat uit Muda (het voorkomen van verspilling), Mura (beperk de onregelmatigheden) en Muri (optimale inspanning). Volgens Charlotte Labee kan dit model ook goed werken om verandering in gang te zetten. Muda betekent dat je alles los moet laten wat negatieve energie oplevert en niet bijdraagt aan het realiseren van de doelen die je wilt behalen. Mura betekent dat je disbalans moet vermijden. Zorg dat alles in het teken staat van het bereiken van je doel, hier is discipline voor nodig. Tot slot moet je je hier optimaal voor inzetten. In actie komen en je energie richten.

6. Maak je doelstellingen smart

Je plan kun je helder en uitvoerbaar maken met behulp van het SMART-principe. Smart staat voor:

* Specifiek. Het is voor iedereen duidelijk wat je wilt bereiken.

* Meetbaar. Je formuleert exact de voorwaarden waar je doel aan moet voldoen.

* Acceptabel. Iedereen is het erover eens dat je in staat zult zijn je doelen te bereiken.

* Realistisch. Schrijf alle obstakels op die je kunt tegenkomen, zodat je hierop bent voorbereid. Bedenk ook dat je niet de hele wereld in één keer kunt veranderen. Formuleer de stappen die je gaat nemen.

* Tijdgebonden. Denk niet te ver vooruit, maar formuleer precies wat je op korte termijn wilt bereiken.

Interessant? Vind meer informatie over Charlotte Labee op haar website.

Lees ook:

WENDY-expert Charlotte Labee: ‘Verandering is moeilijk en spannend voor onze hersenen’

WENDY-expert Charlotte Labee: ‘Sociaal contact maakt onze hersenen gezond en gelukkig’