Chantal uit Weelde (België) werd slachtoffer van spoofing en verloor 100.000 euro. Spoofing is een nieuwe vorm van oplichting waarbij de dader een valse identiteit aanneemt. Chantal dacht dat ze een medewerker van haar eigen bank aan de telefoon had, maar sprak in werkelijkheid met een oplichter en maakte niet alleen haar eigen spaargeld, maar ook dat van haar man en zoon over.

‘Op 1 juni 2022 opende ik een mail die itsme als afzender had. Itsme is een digitale identificatie app waarmee Belgische burgers kunnen inloggen bij de overheid, banken, verzekeraars en andere privébedrijven. Het is net zoiets als de DigiD in Nederland. In die mail stond dat ik dat ik mijn identificatie moest verifiëren. Diezelfde mail stond een week eerder ook al in mijn inbox, maar dan in het postvakje ‘spam’. We zaten midden in een verbouwing en ik was met allerlei dingen bezig. Ik zag de mail weer voorbijkomen en dacht het gelijk maar even op te lossen.’

Bellen naar de bank

‘Ik klikte op de link en moest kiezen uit drie verschillende banken. Ik klikte op mijn bank, stak mijn kaart in de kaartlezer en deed wat er op mijn scherm stond. De inloggevens die de computer vroeg, kwamen niet overéén met wat de kaartlezer zei. Toen ben ik dom geweest en probeerde het nog een keer, omdat ik er nog steeds niet bij stil stond dat dit wel eens een manier van oplichting zou kunnen zijn. Ik was nogal aan het zuchten van frustratie en dat viel mijn man op. Hij vroeg wat er aan de hand was en zei al gelijk dat er iets niet klopte. Mijn man, Ramon, zei dat het misschien beter was als ik mijn kaart zou blokkeren. Dat heb ik gedaan, maar het voelde nog niet helemaal goed. Het was al na zeven uur in de avond, maar ik wilde toch proberen de bank te bellen. Het nummer van de bank in Brussel stond op mijn bankpas. Aan de telefoon kreeg ik de bevestiging dat ik de bank belde, want dat werd afgespeeld op een soort bandje dat ik hoorde. Ondertussen had ik een bevestiging gekregen dat mijn bankkaart succesvol geblokkeerd was, dus ik was enigszins gerustgesteld. Een halfuur later werd ik teruggebeld door hetzelfde nummer uit Brussel.’

Anne Dijkstra

‘Ene ‘Anne Dijkstra’ vertelde mij dat er verdachte inlogpogingen werden gedaan op mijn rekeningnummer. Omdat ik terug werd gebeld door hetzelfde nummer dat ik een halfuur eerder belde, nam ik aan dat ik met de bank aan het bellen was. Zij vertelde mij dat ik een aantal aanpassingen moest doen, anders was ik straks al mijn spaargeld kwijt. Ik zat in de auto en we spraken af dat ze rond negen uur terug zou bellen. Dat deed ze vervolgens ook.’

Na negen uur

‘Mijn man en ik zaten achter onze computer en Anne vertelde ons dat ze met ons mee zou kijken via Team Viewer. Dat is een programma waarmee iemand vanaf een andere locatie het scherm kan bedienen of alleen mee kan kijken. Toch vertrouwde ik het niet. Ik vroeg aan ‘Anne’ hoe zij kon bevestigen dat zij van mijn bank was. Ze vertelde me dat ik het nummer achter op mijn bankpas moest vergelijken met het nummer waar ik mee belde. Dat kwam overeen met elkaar. Ook stond er dat ze vanuit Brussel belde en het hoofdkantoor van mijn bank zit ook in Brussel. Ik vertrouwde erop dat ik de bank aan de telefoon had.’

Spaargeld wegsluizen

‘‘Anne’ noemde allemaal termen die zij ook allemaal heeft uitgelegd aan mij. Ze klonk als iemand die hiervoor gestudeerd had en bij de bank werkte. Ik moest mijn spaargeld naar een ander rekeningnummer overmaken, zodat die ‘criminelen’ niet bij het spaargeld konden komen. ‘Anne’ heeft geen moment gestotterd, getwijfeld of een stilte laten vallen omdat ze niet meer wist wat ze moest zeggen. Aan het einde van ons telefoongesprek vertelde ze ons dat wij de dag daarna wel aangifte moesten gaan doen bij de politie. Dat zou zij ook doen vanuit de bank.’

Spoofing

‘Ramon en ik waren opgelucht dat het geld ‘veilig’ stond. Ramon had nachtdienst en ging werken met een goed gevoel en ik ging met een gerust hart slapen. De volgende ochtend belde ik de politie en zij vroegen mij of ik zeker wist of ik iemand van de bank had gesproken. Ik vertelde dat het nummer op mijn pas overeenkwam met het nummer dat mij belde. De politie vertelde mij dat dit een nieuwe vorm van oplichting is: spoofing. De bank belt namelijk nooit, ze vertellen je altijd dat je naar de bank moet komen. De politie vertelde mij dat ik zo snel mogelijk naar de bank moest bellen om te checken of het geld nog op de rekening stond, maar het was al te laat. Alles was weg. Ik werd misselijk toen ik het hoorde. Anne Dijkstra bleek geen Anne te heten, werkte niet bij de bank en heeft meegeholpen het geld te laten verdwijnen. Ik ben naar boven gerend, heb mijn man wakker gemaakt en hem alles verteld. Ik had 100.000 euro overgemaakt naar een rekeningnummer van oplichters. 100.000 was verdwenen. Ik voelde me verdrietig en vooral heel boos. Wie doet nu zoiets? Hoe kunnen mensen zo zijn? Ze hebben alles afgepakt van ons!’

Schuldgevoel

‘Ik heb het gedaan. Ik heb iedere keer akkoord gegeven. Het is mijn schuld dat ons spaargeld verdwenen is. Dat schuldgevoel gaat niet weg. Ik vind het nog erger dat niet alleen mijn spaargeld weg is, maar ook dat van mijn man en mijn zoon.’

Fout

‘De oplichters hebben de 100.000 verdeeld over verschillende rekeningen. De meeste rekeningen waren Nederlands zoals de Rabobank en ABN Amro. Een deel van het geld, 25.000 euro, is overgemaakt naar dezelfde bank in België waar wij ook een rekening hadden. Binnen 24 uur kan geld wat overgemaakt wordt binnen dezelfde bank worden tegengehouden. Daarbij wilden de oplichters een deel van het geld op een Bitcoin-rekening zetten, maar deze was te beveiligd. We hebben ook dat geld terug kunnen krijgen. Bij elkaar kwam dat uit op ongeveer 30.000 euro. We waren heel blij dat we iets terugkregen!’

Betalingen

‘We zaten midden in een verbouwing en die moest natuurlijk betaald worden. Aanvankelijk wist ik niet hoe ik de verbouwing verder moest betalen en durfde ik de aannemer amper onder ogen te komen. Ik kocht altijd wat lekkers voor de jongens, maar dat kon ik niet meer betalen. Gelukkig konden we een lening krijgen bij de bank en hebben familie, vrienden en collega’s ons financieel geholpen, waardoor we de verbouwing toch konden afmaken. Maar we moeten nu overal op letten. Tijdens het boodschappen doen, we maken geen uitjes meer en ik ben meer gaan werken om alles te kunnen betalen.’

Vertrouwen

‘We leven heel anders doordat ik iemand te snel vertrouwd heb. Ik schaamde me in de eerste periode en durfde daarom niet mijn verhaal te vertellen. Ik heb het er met de politie over gehad en ik vind dat ik mensen moet kunnen waarschuwen door middel van mijn verhaal. Ik wil dat alle mensen weten dat de bank nooit belt. Iedere keer als ik denk aan wat ik heb gedaan, word ik weer emotioneel.’

Steun

‘Mijn man stelde voor om een crowdfunding op te zetten, maar dat wil ik niet. Ik wil niet zielig worden gevonden. We hebben gelukkig veel mensen om ons heen die ons steunen, daar word ik erg gelukkig van. Er loopt nog een onderzoek naar het verdwenen geld. Ik hoop iedere dag weer dat ze mij bellen met goed nieuws en dat we ons geld ooit terugkrijgen. Ik bedenk me iedere dag dat er veel ergere dingen op de wereld zijn en met wat minder geld leven is nog mogelijk. We komen er wel, maar we beginnen weer opnieuw.’