Minou Hexspoor woont en werkt sinds 12 jaar in Beirut, Libanon. Ze is WENDY-Expert, en schrijft elke twee weken op dinsdag een artikel over haar leven. Alleen deze week heeft ze wat tips voor ons! Iedereen kan tijdens deze pandemie struggelen om dicht bij zichzelf te blijven en al helemaal de people pleasers onder ons. Het is niet niets. Maar met deze tips komen we er wel uit.

Enorme Uitdaging

‘Ik word soms echt knettergek’, zei Sarah, een cliënt, gefrustreerd terwijl ze me vertwijfeld aankeek vanaf m’n computerscherm. ‘Dat online leren met de kinderen thuis is al een fulltime job zonder mijn eigen werk erbij. Laat staan het huishouden. En dan belt m’n moeder nog elke avond voordat ik ga slapen en dan lig ik daarna nog een uur te malen over al haar problemen waarvoor ik ook niet zo maar een oplossing heb. Maar ja, ze heeft het ook niet makkelijk’.

De wereld tijdens corona met alle restricties, ongewone regels en intense veranderingen thuis, sociaal en op het werk, is een behoorlijke uitdaging voor de meesten van ons. Vooral nu het allemaal echt lang gaat duren lijkt de corona fatigue bij velen toe te slaan.

Voor de people pleasers onder ons kan deze corona-challenge wel echt een enorme uitdading worden. People pleasers willen vooral heel graag dat iedereen om hen heen gelukkig is en proberen daardoor meer dan tegemoet te komen aan wat anderen nodig hebben, bieden hun ondersteuning, zoeken oplossingen en vinden het vaak moeilijk om ‘nee’ te zeggen.

Altijd ‘Aan’ Staan

People pleasen komt vaak voort uit de behoefte aan externe validatie en heeft meer dan eens een diepe connectie met een deel van het verleden, vaak de kindertijd, waarin veiligheid en zelfvertrouwen langdurig op de tocht hebben gestaan, langzaam verdween of zelfs nooit echt aanwezig zijn geweest. Daardoor kan het mechanisme ontstaan dat je je in allerlei bochten leert wringen om aan de wensen en noden van anderen tegemoet te komen, en dat de waardering daarvoor je dan een gevoel geeft van geliefd te zijn of aardig gevonden te worden. People pleasen kan daarom dus ook verslavend werken èn kan ervoor zorgen dat je de controle verliest over verschillende dingen: waar je energie heen gaat en hoe je je voelt over jezelf.

Wanneer heel veel mensen om je heen stress ervaren vanwege allerlei psychische en praktische consequenties zoals nu tijdens de corona pandemie, sta je als people pleaser eigenlijk constant ‘aan’.  Je hebt heel snel door wat anderen nodig hebben (want daar heb je een super gevoelige radar voor) en gaat meteen aan de slag om daaraan tegemoet te komen. Het gevolg daarvan kan zijn dat je veel te veel op je bord hebt, en kan leiden tot gevoelens van onvrede, er alleen voor staan, frustratie, verdriet, het missen van de nodige support en een gebrek aan gezonde en positieve aandacht voor jezelf. Door altijd bezig te zijn met anderen en er voor hen te zijn, kan het ook enorm moeilijk zijn om grenzen te stellen, ècht goed voor jezelf te zorgen, en om connectie te maken wie je eigenlijk zelf bent en wat die ‘zelf’ denkt, voelt, wil en nodig heeft om zichzelf gezond te kunnen en mogen ontwikkelen.

Ik keek naar Sarah op mijn scherm. ‘Welke grens gaat je moeder over?’, vroeg ik haar. Ze dacht even na en zei: ‘dat ik ‘s-avonds echt rust en kalmte nodig heb om goed te kunnen slapen. Als ik niet goed slaap dan trek ik het echt niet de volgende dag’. Dat begrijpen we natuurlijk allemaal.

Daarom 6 tips voor people pleasers om hun energiebronnen op een gezonde manier te bewaken en dichter bij zichzelf te blijven.

1. Nee zeggen

Nee zeggen kan gigantisch moeilijk zijn als je een people pleaser bent. Je wilt niet onaardig of onbehulpzaam overkomen en bent misschien bezorgd dat jouw ‘nee’ de relatie zal beïnvloeden. Als je daar wat dieper over na denkt dan kom je wellicht al snel tot de conclusie dat een gezonde relatie ook niet gebaseerd kan zijn op jouw ‘ja’ zeggen. Een gezonde relatie, met wie dan ook, is wederkerig en geeft ook jou de ruimte om te zijn wie je bent, en zonder veroordeling wanneer je ergens ‘nee’ tegen zegt.

Om te oefenen met nee zeggen kun je beginnen met iets heel simpels: zorg dat je de komende dagen papier en pen in de buurt hebt. Op de ene kant van het papier schrijf je JA en op de andere kant NEE. Elke keer als je ergens JA tegen zegt zet je een streepje op de JA kant. Als je NEE zegt zet je een streepje op de NEE kant. Dit helpt je om je bewust te worden van de momenten waarop je ja en nee zegt en waarom. Als je dat een paar dagen gedaan hebt is de kans groot dat je gaat merken dat je kritischer begint na te denken over ja of nee zeggen. Je kunt dus gaan oefenen met NEE zeggen!

Als je het echt heel erg moeilijk vindt om nee te zeggen kun je ook beginnen met iets in de trant van: ‘Ik heb het erg druk, ik kom er straks even op terug’. Dan zeg je niet direct nee, maar geef je jezelf wel even de kans er goed over na te denken en terug te komen met een antwoord waar je echt achter staat.

2. Grenzen stellen

Grenzen stellen, wat is dat?! Grenzen stellen is een BIG ONE voor people pleasers! Een harde waarheid: als mensen over je grenzen heen gaan is dat omdat jij hen toestaat over je grenzen heen te gaan. Als je wilt dat mensen daarmee stoppen, is de oplossing dat jij niet langer tolereert dat ze dat doen.

Herken een overschreven grens: Schrijf op in welke situaties je het gevoel hebt dat je grenzen worden overschreden. Dit kun je vaak herkennen door te letten op je emoties: als je je bijvoorbeeld boos voelt, verdrietig, hulpeloos of uitgeput, kunnen dat indicatoren zijn van overschreden grenzen. Voorbeeld van Sarah: mijn moeder belt ’s-avonds laat nog vaak met een hele waslijst aan problemen vlak voordat ik ga slapen. Vervolgens hangt m’n moeder op en gaat naar bed, terwijl ik nog minstens een uur lig na te denken over haar problemen en wat ik eraan kan doen. Emotie: boosheid en stress.

 Omschrijf je grens: Vraag jezelf af welke grens er precies wordt overschreven en wat daarvan de consequentie is. Voorbeeld van Sarah’s grens die wordt overschreden: ik wil graag een kalme en rustige sfeer voordat ik ga slapen. Rust in m’n hoofd. Consequentie: doordat de grens wordt overschreden zit mijn hoofd vol als ik ga slapen, voel ik me boos op mijn moeder dat ze me zo laat belt en gestrest vanwege al mijn gedachten over hoe ik haar kan helpen.

Formuleer het aangeven van je grens: Schrijf op welke grens je met de betreffende personen graag wilt stellen. Stel de grens vanuit jouw beleving, niet met een wijzende vinger. Voorbeeld: Wanneer we ‘s’avonds laat bellen vlak voordat ik ga slapen, voel ik me gestrest en onrustig waardoor ik niet goed kan slapen. Ik zou het fijn vinden als we op een ander moment kunnen bellen bijvoorbeeld rond een uur of acht.

Stel je grens: Oefen het aangeven van je grens een paar keer door hem hardop uit te spreken en… trek de stoute schoenen aan en maak je grens kenbaar. You’ve Got This! (tip: kies bewust een rustig moment uit zodat je je grens niet voor de eerste keer hoeft te stellen in het heetst van de strijd!). Voorbeeld: Sarah belde de volgende ochtend haar moeder en besprak haar grens met haar. Haar moeder reageerde in eerste instantie een beetje beledigd maar begreep ook wel dat Sarah het erg druk had en de rust in haar hoofd ’s-avonds nodig had. Ze spraken af dat ze haar voortaan niet meer na half negen zou bellen, tenzij het een noodgeval was. Sarah voelde zich gigantisch opgelucht na het gesprek, en vroeg zich zelfs af waarom ze die grens nooit eerder aan had durven geven!

Grenzen stellen is niet alleen voor jezelf nieuw, maar wellicht ook voor de mensen om je heen die het niet gewend zijn van je. Dat betekent dat je je grens soms meerdere malen kenbaar moet maken voordat het bij jezelf en bij anderen een nieuwe gewoonte wordt. Heb geduld met jezelf en herinner jezelf eraan dat alle veranderingen in het leven meestal met wat spanningen komen, en dat dat okay is! Dus mocht je het spannend vinden en mochten de mensen om je heen niet zo goed weten wat ze aan moeten met je nieuwe grenzen, dan is dat gewoon een teken van een verandering die je in gang gezet hebt! Om wat meer inzicht te krijgen in hoe je grenzen eruitzien en wat voor grens je zou willen stellen in welke situatie, kun je hier de Ideal Boundaries Tool gratis downloaden.

3. Voor jezelf zorgen

Als je alle liefde, zorg, support en aandacht die je aan anderen geeft ook aan jezelf zou geven, wat zou je dan anders doen? Dat zou een vraag kunnen zijn om jezelf te stellen om met het thema zelfzorg aan de slag te gaan. People pleasers zijn er vaak bijzonder getalenteerd in hun eigen welzijn onderaan het prioriteitenlijstje te zetten. Maar wat zou er veranderen als je zelfzorg vanaf vandaag bovenaan je lijstje zet als Prioriteit Nummer Eén? Zelfzorg is niet iets wat je doet als alle andere dingen gedaan zijn. Zelfzorg is HOE je ALLES doet.

Andere vragen voor jezelf: wat zijn de dingen waar jij blij van wordt? Hoe kun je daar bewust wat meer van creëren in je dagelijks leven? Wat zijn kleine dingetjes die je elke dag kunt doen om even bij jezelf stil te staan?

4. Vraag je af of er ‘misbruik’ gemaakt wordt van je

Als people pleaser kom je vaak in relaties terecht met bepaalde patronen. Een van die patronen kan zijn dat relaties gebaseerd zijn op jou als ‘hulpverlener’ waar een ander ‘gebruik van maakt. Dat kan bijvoorbeeld voorkomen wanneer de ander in de slachtoffer rol kan blijven omdat jij in de zorg rol blijft. Met andere woorden, de ander is in de relatie om gebruik te maken van wat jij te bieden hebt, en niet vanwege een volwaardige en wederkerige vriendschap of liefde. Het kan enorm helpen om de namen van de mensen om je heen op te schrijven en je eens heel serieus af te vragen wat je onderbuikgevoel zegt over de aard van de relatie. Wanneer je daar meer inzicht in hebt kunnen de voorgaande tips je helpen daar op een andere manier vorm aan te geven.

5. Vervang sorry met dank je wel

People pleasers zijn vaak enorm goed in ‘sorry’ zeggen. Sorry dat ik dit, sorry dat ik dat, sorry dat zus, sorry dat zo. Een interessant perspectief om over na te denken is dat wanneer je ‘sorry’ zegt dat dat vooral over jezelf gaat: namelijk over jouw schuldgevoel. Wanneer je sorry vervangt met dankjewel, verleg je de aandacht ten eerste van jezelf naar de ander en ten tweede van schuldgevoel naar dankbaarheid. Vooral dat laatste kan echt een verademing zijn voor people pleasers want die weten als geen ander wat het is om zich overal schuldig over te voelen.

Voorbeeld:

Sorry dat ik te laat ben – Dank je wel dat je op me gewacht hebt.

Sorry dat ik zoveel gepraat heb – Dank je wel dat je naar me geluisterd hebt.

Sorry dat ik het zo druk heb – Dank je wel voor je begrip voor mijn situatie

Voel je hoe anders dat voelt?

6. Sta erbij stil wanneer het je lukt!

He ontwikkelen van nieuwe gewoonten in je leven is niet altijd gemakkelijk omdat je hersenen letterlijk nieuwe denkpatronen moeten creëren om de oude te doorbreken. Dat kost meestal wat tijd! Ben daarom aardig tegen jezelf als het allemaal niet meteen lukt, want je weet: oefening baart kunst! Je kunt jezelf daarbij helpen door bewust stil te staan bij de momenten waarop het je wel is gelukt, door iets leuks of liefs voor jezelf te doen, jezelf te trakteren, iets tegen jezelf te zeggen of jezelf een schouderklopje te geven.

Tot slot… er is uiteraard niets mis mee om anderen te helpen en er voor hen te zijn. Wat wel belangrijk is, is dat je het verschil leert herkennen tussen op een gezonde manier helpen en het ongezonde people pleasen. De oefeningen hierboven kunnen je helpen om daar meer duidelijkheid in te krijgen voor jezelf en de wereld om je heen en jij met meer zelfliefde in het leven kunt staan.

Over Minou

Minou woont en werkt sinds 12 jaar in Beirut, Libanon met haar Libanese man. Haar zoon studeert in Nederland. Ze reisde de hele wereld over en toert regelmatig samen met haar man in hun motorhome door de VS. Minou runt haar eigen bedrijf als gecertificeerd coach en werkt met mensen over de hele wereld die worstelen met stress, work-life balance en burnout. Kernwoorden: support, zelf-ontwikkeling, de kracht van toegepaste verbeelding, genieten, de maakbaarheid van het leven in eigen hand nemen en jezelf durven zijn. Kijk ook op haar site.

Meer artikelen van Minou lees je hier.