Wat is nu het beste, wel of geen hormonen gebruiken tijdens de overgang? Maar vijf procent van de Nederlandse vrouwen gebruikt hormonen tegen klachten, in het buitenland is dat 25 procent. En als we kiezen voor hormonen, welke kunnen we dan het beste gebruiken? Zijn bio-identieke hormonen in de overgang beter dan synthetische hormonen?
Ja, we weten het: de overgang is niet sexy en we praten er niet graag over. Maar vrouwen kunnen er veel last van hebben en een burn-out of depressie staat vaak in rechtstreeks verband met de overgang. Toch slikken we niet graag hormonen: in Nederland doet maar 5 procent van de vrouwen dat, tegenover 25 procent in het buitenland. Zijn wij een calvinistisch landje dat vrouwen onnodig laat lijden? ‘De houding is hier wel: het hoort erbij,’ zegt verpleegkundige en overgangsconsulente Ebel Molenaar. ‘De huisarts zegt dat ook vaak. Maar vrouwen kunnen er écht veel last van hebben.’
Bio-identieke hormonen
We hebben de keuze uit drie verschillende soorten hormonen: synthetische hormonen, bio-identieke hormonen en natuurlijke hormonen. Wat de verschillen zijn? Bio-identieke hormonen zijn hormonen die precies dezelfde chemische formule hebben als lichaamseigen hormonen. Vaak gaat het dan over (een combinatie van) progesteron en estradiol, de vrouwelijke geslachtshormonen.Oprah Winfrey omschreef deze hormonen ooit als ‘wondermiddel’. In Nederland staat het gebruik van bio-identieke hormonen echter nog in de kinderschoenen – huisartsen schrijven hier voornamelijk synthetische hormonen voor. Dat is vaak een combinatie van (bio-identiek) estradiol met een (niet bio-identiek) progestageen. Dat overgangsmiddelen niet helemaal bio-identiek zijn, heeft vooral met geld te maken: op bio-identieke hormonen kan geen patent worden aangevraagd, dus er valt weinig mee te verdienen. Middelen die geheel uit bio-identieke hormonen bestaan, zouden mogelijk wel een aantal voordelen hebben. Zo kan het lichaam dit soort hormonen gemakkelijker opnemen.In het buitenland zijn al veel meer van dit soort middelen vrij verkrijgbaar. Via internet kun je ze gemakkelijk kopen. Ook zijn er in het buitenland al meer middelen verkrijgbaar die je kunt smeren, bijvoorbeeld op de binnenkant van je pols. Door hormonen te smeren hoef je er veel minder van te gebruiken dan met een pilletje. Zo’n pilletje moet eerst langs de lever en wordt daar grotendeels afgebroken, waardoor je een hogere dosis nodig hebt.
‘In het buitenland zijn bio-identieke hormonen populair,’ zegt Ebel Molenaar. ‘In andere landen zijn er almeer alternatieven.’ Of bio-identieke hormonen echt beter zijn dan synthetische hormonen, zoals sommige artsen beweren, durft Molenaar niet te zeggen: volgens haar is er nog te weinig onderzoek naar gedaan. Ook moeten vrouwen beseffen dat bio-identieke hormonen geen natuurlijke hormonen zijn, zoals weleens wordt gedacht.‘Het blijft medicatie, er is een farmaceutische fabriek voor nodig om deze hormonen te maken.’
Natuurlijke hormonen
En dan zijn er nog de echt natuurlijke hormonen, hormonen op basis van isoflavonen, die voorkomen in bijvoorbeeld soja, rode klaver en lijnzaad, en die in Nederland bij elke drogist of apotheek te koop zijn. Overgangsconsulente Ebel Molenaar vertelt dat vrouwen bijna altijd in dit circuit beginnen als ze klachten krijgen en dat deze middelen ook zeker kunnen helpen. ‘Zeker in het begin van de overgang of als ondersteuning bij het afbouwen van andere middelen. Soms hebben vrouwen op een gegeven moment iets sterkers nodig, maar er zijn ook vrouwen die genoeg hebben aan natuurlijke preparaten. Elke vrouw reageert anders op hormoonwisselingen. En vergeet niet dat twintig procent van de vrouwen helemaal geen overgangsklachten heeft. Wat werkt, is voor elke vrouw anders. Het hangt bijvoorbeeld ook erg van je werk- of leefomstandigheden af. Wie een zware baan heeft en elke dag moet presteren, kiest misschien eerder voor medicatie om door te kunnen blijven gaan.’
Aanpassen leefstijl
Maar, zegt Molenaar, ook het aanpassen van je leefstijl is bij klachten een goed idee. Niet meteen naar medicatie grijpen, maar eerst eens kijken hoe het zit met stress, voeding en beweging. ‘Hoe beter vrouwen zich voelen, hoe beter ze bestand zijn tegen overgangsklachten. Dus eet veel groenten en fruit, stop met roken en drinken, bedenk wie en wat je echt leuk en belangrijk vindt en durf keuzen te maken. Besef dat je in een andere levensfase terechtkomt en dat je niet meer wegkomt met een ongezonde leefstijl.’
Lees ook:
15 natuurlijke manieren om ons immuunsysteem te versterken
