Presentatrice Chimène van Oosterhout kreeg op haar 27ste voor het eerst borstkanker, nu is de ziekte voor de derde keer terug. In haar column van vandaag vertelt ze waarom ze na die eerste keer yoga ging beoefenen en hoeveel yoga nog steeds voor haar betekent.

Al dertig jaar ben ik een fervent yogini. Yoga is niet weg te denken uit mijn leven en misschien kan ik zelfs stellen dat ik mede dankzij yoga nog in leven ben. Dat klinkt heftig, maar het heeft mij in ieder geval een behoorlijk eind op weg geholpen in mijn overlevingsdrang, want in zware tijden is yoga mijn steun en toeverlaat. Het is een reis door mijn leven, waarin ik soms wat turbulentie tegengekomen ben en mijn veiligheidsgordel stevig vast moest zetten. Een groot leerproces. Het mooie aan yoga is dat het niet gaat om de prestatie, bijvoorbeeld je tenen aan te raken, maar het gaat er juist om wat je leert tijdens de beweging naar die tenen toe. In dit geval de reis in de vorm van een oefening. Een minitripje.

YOGA is daarnaast ook een werkwoord, want is het een intense sport. Ook al hebben de echte sportfanaten hier misschien een andere mening over, ik heb de spelers van het Nederlands voetbalelftal tijdens hun training onder andere de ‘Suryanamaskara’ zien beoefenen. ‘Suryanamaskara’ klinkt heel ingewikkeld, maar het is niets minder dan de ‘Zonnegroet’ in het Sanskrit. De zonnegroet is een van mijn favoriete asana’s, oftewel yoga oefeningen, omdat alle spieren benut worden en omdat je de zonnegroet zo vaak en zo intens als je zelf wilt, kunt doen.
Het woord YOGA stamt ook nog eens echt af van het werkwoord “YIU” dat meerdere betekenissen heeft, maar de meest significante zijn toch wel juk (onder het juk brengen van ossen en paarden), inspannen, in balans brengen, verenigen, verbinden en eenheid.

Onder de loep

In ieder geval was mijn eerste kennismaking met yoga, in de periode dat ik tevens voor de eerste keer helaas ook kennismaakte met borstkanker. Ik was pas zevenentwintig toen die diagnose bij mij gesteld werd. Naast mijn angst voor de dood voelde ik toen ook de kracht om die vreselijke ziekte te overwinnen. Het juk van de borstkanker heeft mij dus eigenlijk in verbinding gebracht met yoga.
Ik heb mezelf na die eerste diagnose eens grondig onder de loep genomen. Wat was er misgegaan in mijn leven, dat ik op zo’n jonge leeftijd voor de eerste keer met borstkanker geconfronteerd werd? Alsof daar al een antwoord op te vinden was, bleef ik stug doorzoeken naar het antwoord. Bij dat zelfonderzoek kwam ik tot twee conclusies: ik moest mijn eetpatroon veranderen, gezonder en bewuster gaan eten. Ik ging zelfs het moermandieet (een speciaal anti-kanker dieet bedacht door huisarts Cornelis Moerman) volgen. Daarnaast moest ik mijn stressniveau reduceren. Ik was overgevoelig en te gevoelig voor stress. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar na een paar omzwervingen kwam ik uiteindelijk terecht bij yoga. Ik merkte dat ik door het beoefenen van yoga rustiger, soepeler en stabieler werd, zowel in mijn lichaam als in mijn geest. Ik kon mijn problemen beter aan, raakte niet zo snel meer in paniek en kon helderder nadenken. Kortom, ik kreeg de smaak te pakken en besloot een opleiding tot yogadocente te gaan volgen.

Licht leven

De richting die ik gekozen heb, is de basis van alle yoga-stromingen, HA-THA yoga. HA staat voor zon, die hebben we nodig om te overleven, voor de warmte en het licht uiteraard en, je raadt het misschien al, THA staat voor maan, die symbool staat voor ons gevoel, intuitie en vrouwelijke kracht. Nou, daar worstelde ik op dat moment enorm mee. Ik was het gevoel voor mijn eigen lijf totaal verloren, de intuitie om zeker en bewust in het leven te staan was ik even kwijt en mijn kracht voor eigenwaarde kon ook wel een oppepper gebruiken. Ik wilde weer licht leven dus de vierjarige opleiding tot yogadocente was in de eerste plaats vooral van belang om mijn eigen balans in mijn leven, lijf en gedachten weer terug te vinden en daarna pas, om te gaan doceren.

Het allermooiste van yoga is, dat wanneer ik het nu beoefen of wanneer ik les geef, ikzelf ook nog steeds dingen leer. Zonder te klagen, kan ik wel stellen dat mijn leven er jammer genoeg niet makkelijker op geworden is door de jaren heen en zeker de fase waar ik momenteel doorheen ga is met recht uitdagend te noemen. Daarbij probeer ik de leermomenten te ervaren. Mijn vader die in zijn laatste levensfase zit, aangezien hij gediagnostiseerd is met acute leukemie, mijn zoon van achttien die zijn nestje gaat bouwen in Amsterdam, omdat hij daar gaat studeren en mijn eigen ziekteproces waar ik mijn handen vol aan heb. Toch denk ik in deze periode aan de wijze woorden van mijn yoga-goeroe: ‘Chimene, je moet iedere dag anderhalf uur yoga beoefenen wil dit het juiste effect hebben. Tenzij je gehaast of gestresst bent of geen tijd hebt, dan twee uur!’

Osteoporose door chemo

Tja, doe dat maar eens even in dit huidige hectische bestaan. Eerlijkheidshalve moet ik ook bekennen dat de laatste chemokuren, ter bestrijding van mijn derde keer borstkanker, mijn lijf niet gespaard hebben. Ik heb er nog eens osteoporose, oftewel botontkalking, aan overgehouden. Waar ik voorheen zonder zuchten, blikken of blozen mezelf al ademend heel makkelijk in een van de yogaposes kon manoeuvreren, heb ik nu eerst een opwarmfase nodig. Zo kom ik natuurlijk wel gemakkelijk aan die twee uur per dag.

Het is nu even een grotere uitdaging om aan mijn dagelijkse oefeningen te beginnen, maar ik ben minder streng voor mezelf geworden, mede door yoga dus. Yoga is namelijk een interne reiniging en niet zozeer een externe oefening, zo kom je dichter bij je eigen kern.
Ik zie het nu zo, de ene dag eet ik salades, groente en fruit en doe ik gedisciplineerd mijn oefeningen en de andere dag neem ik een stuk taart, notentaart dan wel te verstaan, en oefen ik vooral het bankhangen. Dan is mijn leven toch weer in balans en zet ik mijn reis weer voort naar de volgende bestemming en hoop in de tussentijd te groeien door de levenslessen.

Tekst: Chimene van Oosterhout. Beeld: Evert den Hartogh van The Filmfactory

Over Chimène

Bekijk ook de vlogs van Chimène