Dit is waarom de natuur ons zoveel kracht geeft

Donderdag verschijnt onze nieuwe lentespecial Naar buiten! Een heerlijk thema, want hoe heerlijk voelen we ons na een paar uurtjes in het groen…Maar waarom kunnen we nu zoveel kracht uit de natuur halen?

De relatie tussen mens en natuur is al eeuwenlang een grote inspiratiebron voor vele schrijvers en kunstenaars. De Griekse arts Hippocrates stelde duizenden jaren geleden al dat wandelen het beste medicijn is. Ook filosofen als Jean-Jacques Rousseau en Montaigne hadden een bijzondere band met wandelen in de natuur. ‘Ik kan alleen mediteren wanneer ik loop. Hou ik daarmee op, dan hou ik op met denken, mijn geest werkt alleen samen met mijn benen,’ aldus de Zwitserse filosoof Jean-Jacques Rousseau. En schrijver en filosoof Michel de Montaigne zei: ‘Mijn gedachten slapen als ik ze op een stoel zet. Mijn geest functioneert niet goed als mijn benen hem niet in beweging zetten.’ Maar Friedrich Nietzsche spant de kroon. Hij liep zeven uur per dag door de Zwitserse bergen en geloofde in: ‘Zo weinig mogelijk zitten; geen enkele gedachte geloof schenken die niet in de vrije lucht geboren is en bij vrije beweging.’

In het groen

Dat de natuur iets met ons doet is niet zo gek. Vroeger wisten we niet beter en brachten we hele dagen door in de natuur. We woonden in grotten en onze belangrijkste bezigheid was overleven, door middel van jagen en het bij elkaar sprokkelen van een dagelijkse voedselvoorziening. In onze westerse wereld brengen we tegenwoordig nog maar weinig tijd in de echte natuur door. En toch zijn we hier dagelijks mee bezig. We zijn op zoek naar licht .We willen naar buiten kunnen kijken. We plaatsen planten en bloemen in onze omgeving (de moestuin is nog nooit zo populair geweest). We creëren geveltuinen op de stoep en gaan naar buiten voor frisse lucht. We zijn dus voortdurend bezig met het zoeken en creëren van natuur om ons heen. Door corona en de lockdown trokken we er meer dan ooit op uit om echt in de natuur te zijn, de plek waar we het veiligst buiten waren. Daardoor herontdekten we hoe fijn het is om een paar uur in het groen te zijn.

Antistress

Wat doet de natuur nu precies met ons? Ten eerste is het de kleur groen die ons een rustgevend gevoel geeft. Patiënten die tijd in de natuur doorbrengen herstellen sneller. Mensen met uitzicht op een groene omgeving zouden efficiënter werken en beter presteren. En regelmatig een rondje lopen vermindert stress en bevordert onze weerstand, blijkt uit allerlei onderzoeken. Alleen al in de natuur zijn, heeft aantoonbare gunstige effecten op herstel van stress en ziekte. Omgekeerd leidt een langdurig verblijf in een stedelijke omgeving tot overprikkeling van ons aandachtsysteem, sociale stress en psychische ziektes. Het gezonde effect heeft niet alleen maar te maken met het inademen van frisse lucht of de natuurlijke omgeving. Het gaat verder: natuurervaring heeft een positieve invloed op de manier waarop onze hersenen informatie verwerken.

Omgevingspsycholoog en hoogleraar natuurbeleving Agnes van den Berg, die de belangrijkste resultaten van tientallen onderzoeken naar de invloed van de natuur op onze gezondheid verzamelde, concludeert dat een bezoek aan- of het kijken naar de natuur leidt tot een vermindering van pijn en van negatieve emoties, zoals boosheid, vermoeidheid en somberheid, en tot een toename van positieve gevoelens en energie. Bovendien heeft contact met de natuur (visueel en fysiek) een gunstige invloed op ‘hogere’ cognitieve functies die bijvoorbeeld nodig zijn om te plannen, problemen op te lossen en impulsen te beheersen.

Oneindig

Mooi is ook dat de natuur altijd door draait, of we willen of niet. De zon komt elke dag op en gaat aan het einde van de dag weer onder. Wolken vormen zich net als regenbogen en verdwijnen weer. De golven van de zee blijven rollen. En eb en vloed gaan hun eigen gang. De natuur is dan ook een mooi symbool van veerkracht, iets waar we in deze tijden als geen ander energie en inspiratie uit kunnen putten.