Om een burn-out of overspannenheid te voorkomen is het belangrijk dat je weet waar je grenzen liggen. Een slechte mentale gezondheid zorgt voor het minder functioneren van je lichaam en voor je het weet worden lichamelijke klachten stap voor stap erger. Leren ‘nee’ zeggen is stap 1, zegt HSP/burn-out en WENDY expert Ilonka van Galen. In dit artikel legt ze je uit hoe je beter je grenzen kunt aangeven.
Zodra je in een burn-out bent beland, is het vaak erg moeilijk om je grenzen aan te geven. Je bent jezelf letterlijk verloren, lichamelijk en geestelijk. Voordat je in een burn-out beland, ben je vaak al voor minimaal 6 maanden overspannen geweest en ben je over je grenzen heen gegaan. Voor je het weet, is het te laat. Een burn-out is het gevolg van een langdurige overbelasting van het lichaam en geest. De connectie tussen het brein en lichaam is verstoord en de balans tussen inspanning en ontspanning is zoekgeraakt.
Persoonlijke grenzen aangeven
Voor iedereen zijn de grenzen verschillend. Wat voor de één nog acceptabel is, kan voor de ander al een stap te ver zijn. Het ligt er ook aan in wat voor een gemoedstoestand je verkeerd. Zit je lekker in je vel, dan kun je meer aan dan wanneer je je opgejaagd of overspannen voelt. Het is heel belangrijk om te weten wat voor jou de grens is. Door constant over je eigen grenzen heen te gaan, verlies je jezelf. Na loop van tijd is het gevoel van eigenwaarde minder, leef je meer naar de maatstaven van de ander en word je opgeslokt door de dagelijkse beslommeringen. Wat vind jij belangrijk in dit leven? Accepteer jij nog langer het negatieve gedrag van de mensen om je heen? Wat is het juiste moment voor jou om ‘nee’ te zeggen? Je kunt niet van de ene op de andere dag weten wat jouw grenzen zijn. Door goed naar je lichaam en emoties te luisteren, zul je het na loop van tijd gaan ontdekken.
Lichaam opnieuw aanvoelen
Tijdens een burn-out kun je het vertrouwen in je lichaam kwijt zijn geraakt. Op welke manier kun je weten wat jouw lichaam en emoties jou willen vertellen? Ga bewegen! Door lichamelijke sensaties bewust op te zoeken zul je steeds meer het gevoel van je lichaam terugkrijgen. Bewegen is sowieso goed voor de gezondheid en erg belangrijk tijdens het burn-out herstel. Wanneer je het gevoel hebt dat je inmiddels meer energie hebt tijdens het herstelproces, begin je met bewegen dat niet te intensief is. Loop bijvoorbeeld een rondje in de wijk of begin met sporten. Yoga en meditaties kunnen jou ook helpen met het terugvinden van jouw eigen lichaam. Zodra je je weer wat sterker in het lichaam voelt, kun je eerder herkennen wat jouw lichaam jou wilt vertellen tijdens bepaalde gebeurtenissen.
Tips om je grenzen aan te geven:
- Stop met pleasen!
Het is mens eigen om de ander het naar de zin te maken. Niemand heeft behoefte aan alleen maar boze of verdrietige gezichten om zich heen. Door je eigen grenzen aan te geven, verdien je meer respect. Door de grenzen van de ander te respecteren, zul je het respect ook terugkrijgen. Mensen kunnen van alles verwachten van je. Wanneer je altijd maar ‘ja’ antwoord op de vraag om hulp terwijl je het eigenlijk met tegenzin doet, zal de ander ook niet weten waar jouw grenzen liggen. Wees duidelijk en stop met het pleasen richting de ander. Voor je het weet beland je terug in een burn-out.
- Herken je lichamelijke sensaties
Hoe voel je je nadat je iets voor de ander hebt gedaan? Zit je vol met energie en positieve gedachten of ben je uitgeput en heb je veel last van hoofdpijn? Het lichaam verteld jou vanuit zichzelf of dit goed voor jou was of niet. Natuurlijk hoef je niet elk inspannende activiteit direct als iets negatiefs te zien. Behulpzaam zijn voor de ander is een mooie eigenschap. Zolang het niet je eigen welzijn beschadigd kun je hier mee doorgaan. Bewaak je eigen grenzen en stop niet te laat hiermee.
- Praat vanuit jouw eigen gevoel
Blijf altijd beleefd richting de ander en geef aan wat een negatieve ervaring met jou doet. Gaat iemand verbaal over jouw grens heen of heb je het gevoel dat je als een voetveeg wordt behandeld? Geef dit aan bij de ander door vanuit de ‘ik’ persoon te praten. Door je eigen gedachten en emoties aan te geven kan er geen discussie ontstaan. Wellicht probeert de ander nog een keer om over je grenzen heen te gaan maar door standvastig te blijven zal het snel duidelijk worden voor de ander dat jij deze acties niet waardeert. Niemand kan voor een ander gaan denken. Ieder mens bezit zijn eigen gedachten en van aannames kun je niet uitgaan. De waarheid kan maar door één persoon verteld worden en dat ben jij.
- Geef jezelf bedenktijd
Ben je totaal overrompeld door iets en weet je even niet hoe je moet gaan reageren? Reageer niet direct vanuit een emotie, hier kun je later spijt van krijgen. Woorden kunnen niet teruggenomen worden en het kan de ander meer beschadigen dan je denkt. Reageer met ‘hier kom ik later op terug’. Op deze manier geef je jezelf de bedenktijd die je nodig hebt om rationeel te antwoorden. Ben ik zelf fout geweest? Is de ander onredelijk richting mij? Hoe voel ik mij in deze situatie? Slaap er desnoods een nacht over voordat je antwoord. Het enige antwoord dat juist is om te communiceren in een lastige situatie, is een goed doordacht antwoord waar jij volledig achter staat en niet kwetsend is. Verlaag je nooit tot het niveau van de ander, blijf altijd jezelf.
Dit artikel is geschreven door Ilonka van Galen, een trotse Hsp die tot driemaal aan toe een burn-out heeft ervaren. Inmiddels is zij een expert op het gebied van Hoogsensitiviteit en burn-out, staat positief in het leven en houdt zich bezig met het creëren van een gezonde leefstijl. Ilonka heeft een grote passie voor schrijven en wilt met alle kennis die zij de afgelopen tien jaar heeft opgedaan andere mensen informeren, motiveren en inspireren. Op haar instagram pagina, Made by HSP, schrijft zij dagelijks blogs over verschillende onderwerpen. ‘Samen staan wij sterk’ is Ilonka haar levensmotto!
https://www.instagram.com/p/CGS2qJajIji/
