Heb je van de één op de andere dag een samengesteld gezin. Er komt veel bij kijken, ook als het gaat om de kosten. Voor plusmama Irma persoonlijk was dat best een zoektocht. Waar wilde ik aan meebetalen, maar ook waar kon ik aan meebetalen en zelfs waar moest ik misschien wel aan meebetalen?

Wist je namelijk dat wanneer je samen bent met een persoon die al kinderen uit een eerdere relatie heeft je onderhoudsplichtig kunt worden door te trouwen of een geregistreerd partnerschap (GP) aan te gaan met de ouder van de kinderen, of door samen met de ouder van de kinderen het gezag over de kinderen te hebben?

In de wet is een onderhoudsverplichting opgenomen van de stiefouder voor de kinderen van zijn of haar partner tot dat de kinderen 21 jaar zijn. Wanneer de ouder en de nieuwe partner samenwonen, maakt dat de nieuwe partner overigens nog niet direct onderhoudsplichtig. Persoonlijk wilde ik recht doen aan mijn verplichting, maar ik wilde ook recht doen aan mezelf. Daarvoor heb ik destijds hulp gevraagd bij Jolien Witsmeer (@alimentatievoorprofessionals). Zij heeft mij heel goed geholpen en graag geef ik haar hierbij de gelegenheid om ook jou een eindje op weg te helpen! Laten we om te beginnen eens kijken naar de kosten voor de kinderen en de verdeling hiervan tussen de biologische ouders.

Wist je dat je onderhoudsplichtig bent door te trouwen, een geregistreerd partnerschap of door het gezag over de kinderen van jouw partner te hebben?

Jolien: ‘Niet één situatie is hetzelfde. Misschien heb je zelf ook kinderen? Of heeft alleen jouw partner kinderen, of misschien hebben jullie samen ook nog een kind(eren)? Feit is dat als je uit elkaar gaat en je samen kinderen hebt, je niet  meer als partners met elkaar samen leeft, maar wel als ouders van de kinderen met elkaar verder leeft. Want ouderschap blijft.’

Hoe wil je voor de kinderen gaan zorgen?

‘De eerste stap is nadenken over hoe jullie voor de kinderen willen gaan zorgen en hoe de kosten verdeeld moeten gaan worden. Nog niet zo gemakkelijk. Want ondanks dat jullie het voor de kinderen goed geregeld willen hebben, spelen emoties geregeld op en hebben jullie allebei ineens andere belangen. Daarbij zijn de kosten voor twee gezinnen hoger dan die van één gezamenlijk gezin. Misschien is er dus geld tekort om op hetzelfde financiële niveau te blijven leven zoals jullie gewend waren. Je zult dus allebei compromissen moeten sluiten, want de financiële zorg voor kinderen heeft hoge prioriteit, omdat een kind nu eenmaal afhankelijk is van zijn ouders en niet voor zichzelf kan zorgen. Dus van groot belang om dit goed te regelen. Maar hoe zit het nu precies?’

Hoe zit het met kinderalimentatie?

‘Om te beginnen is er kinderalimentatie. Dit is een bijdrage in geld om de kosten van verzorging en de opvoeding gezamenlijk voor de kinderen te kunnen blijven betalen als ouders uit elkaar gaan. Dit is naar verhouding van ieders inkomen en lasten., waardoor veelal de ouder met het hoogste inkomen een bijdrage naar de andere, hoofdverzorgende, ouder overmaakt. Er wordt een onderscheid gemaakt in twee soorten kosten. Zo heb je de dagelijkse kosten, zoals voor eten, drinken, lichaamsverzorging, woonlasten en uitjes/ vakanties: De zogenoemde “verblijfskosten”. Daarnaast zijn er kosten die niet samenhangen met waar het kind verblijft, zoals die voor kleding en schoenen, contributies en benodigdheden voor sport, muziek en hobby’s, de kapper, abonnementen, cadeautjes voor kinderfeestjes en schoolgeld en -/excursies: De zogenoemde “verblijfsoverstijgende kosten”.’

Hoofdverblijf

‘Uitgangspunt is dat de ouder waar de kinderen hun hoofdverblijf hebben en die over het algemeen ook de kinderalimentatie ontvangt, de verblijfsoverstijgende kosten voldoet en daarnaast ook de eigen dagelijkse kosten wanneer de kinderen bij hem/haar zijn. De ouder die alimentatie betaalt, moet ook de eigen verblijfskosten voldoen als de kinderen daar verblijven. Met deze kosten wordt bij het bepalen van de alimentatie rekening gehouden door zorgkorting toe te passen. Hoe hoog die zorgkorting is, is afhankelijk van de hoogte van de behoefte van de kinderen, hoeveel dagen zij bij die ouder verblijven én hoeveel gezamenlijke draagkracht er is van de ouders om alle kosten te kunnen betalen.

Ook wanneer er een redelijk gelijke zorgverdeling is (vaak “co-ouderschap” genoemd), kan het zo zijn dat er kinderalimentatie moet worden betaald. In dat geval moet de ouder die de alimentatie ontvangt dus ook de verblijfsoverstijgende kosten voldoen, waaronder de kleding voor de kinderen. Bij co-ouderschap kan ook een kinderrekening een optie zijn, waarvan ouders allebei kosten kunnen betalen. Dit werkt alleen lang niet altijd goed. Goede communicatie tussen de ouders is hiervoor echt noodzakelijk.’

Wanneer ben je onderhoudsplichtig?

‘Ben je getrouwd met jouw nieuwe partner, heb je een geregistreerd partnerschap of hebben jullie het gezag over de kinderen van jouw partner? Dan ben je als stiefouder onderhoudsplichtig wanneer de kinderen ‘tot jullie gezin behoren’ en heb je een gelijke onderhoudsplichtig ten opzichte van de ouders van het kind. Je moet dan in beginsel aan allekosten mee betalen. . De kinderen horen in elk geval tot het gezin wanneer zij een groter gedeelte van de tijd bij jullie verblijven, maar dit kan ook zo zijn als het kind op kamers zit of gaat. Als je in de vorm van een vaste bijdrage wilt bijdragen, bijvoorbeeld omdat er een kinderrekening wordt gebruikt zou mijn dringende advies zijn om dit door een deskundige te laten berekenen. Het is namelijk veel te complex om zelf juist te berekenen. Uitgangspunt is dat wordt bijgedragen naar rato van draagkracht (de financiële ruimte) en dit zal onderling altijd anders zijn. In onderling overleg kun je uiteraard wel altijd een eigen verdeling afspreken die voor iedereen goed voelt.’

Wanneer heb je geen onderhoudsplicht?

‘Als je gewoon meebetaalt aan de kosten die per week of maand worden gemaakt, of je geen onderhoudsverplichting hebt maar toch graag meebetaalt kan het prettig zijn om met de ouder van de kinderen een aparte rekening of potje te hebben waaruit de kosten worden voldaan. Er is dan beter zicht op wat er aan de kinderen wordt uitgegeven én je kunt onderling met jouw partner nog een verdeelsleutel hanteren als dat gewenst is. Wil je geen aparte pot, dan kun je ook een gezamenlijke rekening gebruiken waarbij jij en de ouder van de kinderen naar rato geld storten. In deze verdeling kan dan dus ook rekening worden gehouden met een groter deel voor de ouder van de kinderen wanneer jullie visie is dat de ouders een groter deel horen te betalen, of wanneer jij juridisch eigenlijk helemaal geen verplichting hebt maar toch (graag iets) bijdraagt. Als jou dit allemaal niet uitmaakt, er (ruim) voldoende financiële ruimte is én jullie op één lijn liggen wat de uitgaven betreft, kun je alles op een één hoop gooien. Zorg er dan wel voor dat dit goed voelt en goed blijft voelen. Want niets is zo vervelend als discussie over geld. In de situatie dat jij juridisch helemaal geen onderhoudsplicht hebt, hoef je in principe dus niets mee te betalen. Wil je toch een deel mee betalen, kan het ook redelijk zijn om bijvoorbeeld in de verblijfskosten wel bij te dragen, maar de verblijfsoverstijgende kosten of extra kosten en extraatjes voor rekening van jouw partner, de ouder van de kinderen, te laten komen.’

Hoe ben je duidelijk in je samengestelde gezin?

‘Maak duidelijk en inzichtelijk voor iedereen en met elkaar (dus ook met de andere ouder van de kinderen en eventueel diens partner) wie welk aandeel in de kosten van de kinderen draagt. Spreek daarbij met jouw eigen partner, de ouder van de kinderen, af of jullie hierin onderling nog een eigen verdeling willen hanteren en spreek vooral af aan welke kosten je meebetaalt. Bijvoorbeeld de verblijfskosten wel, maar de verblijfsoverstijgende kosten en extra’s niet. Voorkom dat automatisch maar gewoon wordt meegedeeld in alle kosten – zeker als dit niet goed voelt – maar overleg en schrijf met elkaar op wat jullie onder welke kosten verstaan zodat daarover geen misverstanden ontstaan.’

Vragen?

Ik hoop dat Jolien met haar verhaal je een eind op weg heeft kunnen helpen. Mij heeft ze met haar kennis en ervaring goed geholpen en ik heb daardoor, als het om de kosten gaat, goede afspraken kunnen maken met mijn partner. Nu doe ik recht aan de kinderen, ons gezin, maar ook aan mezelf! Veel succes!

Over Irma

Ik, stiefmoeder? In mijn hoofd plopte een schrobbende assepoester op, terwijl haar stiefmoeder haar afsnauwt. Dat gaf me geen goed gevoel dus zocht ik naar een woord dat voor mij de lading beter dekt. Zo vond ik in ons buurland België het woord ‘plusmama’. De ‘Plus’ staat voor mij voor de toegevoegde waarde die ik, naast de biologische ouders, toevoeg aan het leven van de kinderen. En net zoals alle mama’s zo nu en dan eens verwend worden, verdienen plusmama’s die (h)erkenning ook. Daarom vind je op mijn website een kleine selectie aan cadeautjes speciaal voor plusmama’s. Zodat ook zij eens in het zonnetje gezet kunnen worden. Ook vind je hier andere verhalen van meer plusmama’s.