Joanne Notohadinegoro was twee maanden zwanger toen haar grote liefde Steven overleed aan een hersenbloeding. Na vele jaren van verdriet, kwamen langzaam de kracht en de levensvreugde terug. Zoon Jay en muziek speelden daarbij de hoofdrol.

Een geschenk uit de hemel. Niets minder dan dat. Joanne was twintig jaar geleden in alle staten. Zwanger! Zij. Terwijl ze altijd had gedacht dat ze nooit moeder kon worden. Haar grote liefde Steven en zij konden het amper geloven. ‘Twee maanden leefde ik op een roze wolk.’ Toen kreeg hij plots een hersenbloeding en overleed. ‘Aanvankelijk redde de zwangerschap me, ik voelde een soort van euforie dat Steven het mooist denkbare cadeau, een bewijs van liefde, had achtergelaten. Maar toen Jay geboren was, kreeg ik de klap.’

Groot verdriet

Die klap zou jarenlang doordreunen. ‘Voortdurend moest ik huilen om de gedachte: hoe was het geweest als we het met ons drietjes hadden kunnen doen? Of: waarom heeft Jay zijn oma, mijn moeder, nooit mogen leren kennen? Zij was een echte oma, zo’n mooie, lieve en sterke vrouw. Maar ook haar ben ik veel te vroeg kwijtgeraakt. Ik was amper 21 jaar oud en de benjamin van het gezin. Was ik voor het ongeluk geboren? Ik heb het weleens gedacht.’

Het duurde wel meer dan tien jaar, de ellende. Dan zat ze in een hoekje in de keuken en had ze het licht uitgedaan, zodat haar zoon maar niet zou zien hoe verdrietig zijn mama was. Maar Jay was naast een enorm vrolijk kind ook een gevoelige jongen, hij merkte het heus. Noemde Joanne ‘mijn mama én papa in één’, en monterde haar op met zijn levenslust.

Kracht

Meer dan tien jaar na de geboorte van Jay en het verlies van Steven werd Joanne als door de bliksem getroffen. Vriendinnen wilden haar meenemen naar een kerk waar ze wekelijks kwamen. ‘Kom Jo, het is fijn om daar samen naar gospel te luisteren en ze hebben er heerlijke koekjes.’ ‘In die zondagdienst hoorde ik een prachtig nummer dat werd gezongen door een koor.’

Zonder het te beseffen werd ze overweldigd. ‘Dat koor klonk zo fantastisch. Ik werd er helemaal door geraakt. De tekst kwam diep binnen. Ze zongen dat je nooit alleen bent, er altijd iemand is die van je houdt. De tranen stroomden eindeloos over mijn wangen. En het hield niet op. Alsof vanbinnen alles schoonspoelde. Die dag vond ik mijn kracht terug en gooide in één klap alle ellende overboord.’

Ommekeer

De ommekeer was zichtbaar. Na jarenlang het geloof, de kracht en het zelfvertrouwen verloren te zijn geweest, kreeg Joanne alle kracht weer terug. ‘Mam, ik ben zo trots op u, u lijkt wel achttien jaar,’ zegt Jay nu weleens. ‘Dat komt doordat hij het verdrietige niet meer bij mij ziet. God is in mijn leven teruggekomen. Na de dood van Steven en mijn moeder was ik boos op God; hoe kun je zulke mooie mensen zo vroeg laten gaan? Maar ik had zelf nooit toegelaten dat er ook een zonnige, andere kant was.’

Een kwestie van focus. Altijd voelde ze zich hoogst onzeker: schoot ze niet tekort? ‘Maar Jay zei: “Mama, u heeft me alles gegeven wat ik wilde.” En ik dacht: alles? Ik had hem zo graag potjes voetbal met zijn vader gegund. Ik legde altijd de nadruk op wat er niet was. Zonde van mijn jaren, maar ik ben zo dankbaar dat de ommekeer gekomen is. Nu noemen ze mij zelfs ‘de vrolijke noot’. Ik heb nu veel meer de focus op wat er wel is: lieve vrienden, mooie familie, een leuke baan en een blije zoon. Als ik onderweg ben naar mijn werk, ben ik vooral dankbaar dat de zon schijnt, dat ik veilig op mijn werk kom, om het eten dat ik dagelijks tot mij kan nemen en de natuur. Hoe mooi is het leven als je om je heen kijkt! Ik heb als motto: een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd.’

Gedeelde passie

Muziek speelt een grote rol in haar leven. Een passie die ze deelt met Jay. Muziek is een emotie. Vroeger al zong ze eindeloos voor hem. ‘De tekst van Donald Jones: ik zou je zo graag in een doosje willen doen en dan bewaren, heel goed bewaren.’ En nu liggen ze soms op de grond van het lachen als Jay zijn moeder nadoet wanneer Joanne de pasjes van haar lessen extreme hiphop etaleert. ‘Muziek is iets wat ook Steven en mij zo verbond. We legden bij slecht weer matrassen in de kamer en gingen erop dansen en films kijken. En twee dagen voordat Steven overleed had hij me nog een tekst van Gordon en Replay gegeven in zijn eigen handschrift, voor Tjoe Tjoe – zoals hij me noemde. Een ander nummer dat echt van hem was: The Most Beautiful Girl in the World van Prince, dat draaide hij altijd voor zijn prachtige dochter die hij had gekregen in een eerder huwelijk. Tijdens zijn uitvaart werd dat nummer als eerste gespeeld. Muziek laat je herinneren. Jay heeft alle nummers die we ooit draaiden nog in zijn hoofd en bij ieder liedje hoort een verhaal. Daar werd ik weer bewust van toen we dankzij DELA De Zeven van je Leven mochten kiezen, de zeven nummers van ons leven… Zo veel mooie momenten kwamen weer boven.’

Dansend door het leven

Jay, net negentien geworden, danst overigens letterlijk door het leven. Hij zit op de dansacademie in Arnhem. ‘En hij heeft al heel leuke tv-opdrachten mogen ervaren.’ Jay is dol op zijn moeder en andersom uiteraard ook, ‘twee handen op een buik’, weet Joanne. Vaak –altijd op een zondag – wordt er een doos vol herinneringen bekeken samen. ‘In de doos zitten allemaal spullen van Steven en van zijn oma, spullen met een verhaal. Dan pakt Jay even de gouden ketting van zijn vader en doet ’m om. Ik vertel hem dan de anekdotes die bij de spullen horen. Laatst vond ik een usb-stick terug met allemaal oude beelden uit de eerste vier jaar van Jays leven, maar ook een stick van mij met Steven. Dan vertel ik alles aan Jay; het doorgeven van herinneringen is zo fijn en heel belangrijk. In zijn slaapkamer wordt de volume op tien gezet en dan hoor ik welke nummers hij afspeelt; er zitten er altijd een paar bij die echt van Steven en mij waren.’

Hij lijkt op hem

‘In de kamer staat een collage van foto’s, van mij en Steven samen en babyfoto’s van Jay waardoor het lijkt alsof het gezin gewoon uit drie bestaat.’ Die gezichten van Steven en Jay, daar kan Joanne lang naar kijken. Nu Jay ouder wordt, ziet Joanne steeds meer van zijn vader in hem terug. Dat koppige, het strikte, de zelfspot, het gevatte. En bovenal het lieve. ‘Jay is een lange jongen, maar soms legt ie nog even zijn hoofd op mijn schoot of krijg ik een dikke kus op mijn wang en een knuffel. Andere mensen zeggen ook: “Wat lijkt ie toch op zijn vader.” En dat vind ik nu heel leuk om te horen.’

Alles wat vroeger zo’n pijn deed, lijkt nu veel mooier en zachter. Ze is verliefd, na een reünie kwam ze haar goeie vriend Mark weer tegen. Mark kent ze al 34 jaar, vanaf de middelbare school, ze hebben altijd contact gehouden. De vonk sloeg over en pardoes gingen ze met elkaar daten. Dat bracht de liefde in haar leven terug. Niet onbelangrijk: ook Jay is helemaal weg van Mark. ‘Dit is de eerste man waarvan hij zegt: “Die mag blijven, mammie!”’

Joanne en haar geliefden vieren nu samen het leven. ‘Een prachtige verandering. Te lang heeft mijn zoon zijn moeder moeten troosten. Te lang keek ik naar anderen met gedachten als: die heeft wel een man, die is wel getrouwd, haar zoon gaat wel naar een oma. Ik had altijd het gevoel dat Jay zo veel miste, dat ik te veel miste. Ik heb te lang in die slachtofferrol geleefd.’

Geniet van alles wat er wél is

Veel is een mindset: ‘Ik heb geleerd dat het ook een gift is als je iemand verliest. Het verlies kan heel veel pijn doen, maar het is een zegen dat jij degene mocht zijn die het laatste deel van iemands leven mocht delen. En vraag je dan af: hoe zou hij willen dat je verder leeft? Steven had gewild dat ik vrolijk was. Dat heb ik te weinig beseft. Daarom zeg ik tegen iedereen die hiermee te maken krijgt en diep zit: geef nooit op. Geniet van alles wat er wél is. Het leven is mooi. Gebruik de liedjes die herinneringen brengen niet alleen om te huilen, maar dans erop in dankbaarheid, met een glimlach. Ga in je hoofd naar de mooie herinneringen samen en zie hoe alles voortleeft in je kind. Maak er wat moois van, het leven kan verschrikkelijk fijn zijn. Jay ziet nu een moeder die volop kan lachen om zijn grapjes. De neerslachtige mama die zich voortdurend afvroeg of ze het goed deed, telde haar zegeningen niet. En juist daarin ben ik heel goed geworden.’

Deel mooie herinneringen met muziek

Muziek maakt van mooie momenten levendige herinneringen. Welke zeven liedjes vertellen het verhaal van jouw leven? Bewaar en deel net als Joanne jouw liedjes op dezevenvanjeleven.nl.

Wendy Herfstspecial ‘Leven in Liefde’

Deze en nog veel meer bijzondere verhalen zijn terug te vinden in onze nieuwste herfstspecial in teken van liefde. Dit verhaal kwam tot stand in samenwerking met coöperatie DELA.