Financiële well-being: misschien niet het eerste waar je aan denkt als je werkt aan een betere versie van jezelf, maar het is cruciaal. Marianne Bruijn, financieel expert, auteur van The Female Fix en Managing Director van stichting Code-V, legt uit hoe je grip krijgt op je financiën. Je financiën op orde hebben geeft je zelfvertrouwen, mentale rust en de vrijheid om keuzes te maken die bij jouw authentieke waarden passen. Je hebt regie over je leven en bent in staat om je dromen te realiseren. Omgekeerd laat onderzoek zien dat financiële stress niet alleen mentaal zwaar is, maar zelfs je IQ kan verlagen met wel 13 punten. Dit kun je vergelijken met het effect van een nacht niet slapen.
Tijdens ‘The Female Fix’ inspiraties die ik geef, beschrijf ik de 7 stappen die je kunt zetten om financieel sterker te worden. En dan gaat het niet alleen over geld, maar vooral over het gevoel van zelfvertrouwen en onafhankelijkheid dat geld je geeft.
En door zelf financieel sterker te worden, creëren we niet alleen een betere toekomst voor onszelf, maar dragen we ook bij aan een gelijkwaardigere en betere wereld. Dat leg ik aan het einde van deze column uit.
Laten we eerst de 7 stappen naar financiële well-being samen doorlopen.
De stappen 4 en 7 zijn bij mij favoriet.
Stap 1: Verhoog je financiële kennis
Alles begint met financieel inzicht, want met inzicht kun je besparen en bewustere keuzes maken. Het klinkt logisch, maar wist je dat 25% van de mensen geen inzicht heeft in hun inkomsten en uitgaven?
Zorg ervoor dat je precies weet hoeveel geld er binnenkomt en hoeveel eruit gaat, en wat je uitgeeft in verschillende categorieën. Tegenwoordig kun je met je bankieren app eenvoudig inzien wat je maandelijks aan bijvoorbeeld je boodschappen en abonnementen uitgeeft.
Maak er een challenge van om in een categorie te besparen! Probeer onder het bedrag te blijven dat je in eerdere maanden aan je boodschappen hebt uitgegeven. Het is niet alleen leuk om te doen, maar het geeft je ook een heel goed gevoel wanneer het je lukt. Je zult zien dat je écht minder kunt uitgeven.
Kijk daarnaast kritisch naar je abonnementen. Wist je dat een persoon gemiddeld 12 betaalde abonnementen en lidmaatschappen heeft? En de GenZ generatie gemiddeld zelfs 17 abonnementen! Denk aan je internet, Spotify, Netflix, fitnessapp, sportabonnement, maaltijd bezorgservice en maandelijkse magazine. Vaak zitten er ook nog slapende abonnementen tussen. Dit zijn abonnementen waarvan je niet meer weet dat je ze hebt. Door scherp op je abonnementen te zijn kun je vaak veel besparen.
Een handige methode om je uitgaven te structureren, is de 50/30/20-regel:
- 50% van je inkomen gaat naar vaste lasten (huur, boodschappen, verzekeringen). Als je alleen woont, dan zouden de vaste kosten maximaal 60% mogen zijn
- 30% gaat naar leuke dingen (hobby’s, etentjes, vakanties).
- 20% voor sparen en investeren (buffer, pensioen, beleggingen).
Stap 2: Werk aan je money mindset
Onze mindset over geld wordt gevormd door opvoeding, cultuur en persoonlijke ervaringen. Onze overtuigingen zijn diepgeworteld en vaak onbewust. Ook ik had mijn eigen beperkende gedachten; Praten over je salaris dat doe je niet en doe maar normaal dan doe je al gek genoeg. Lange tijd dacht ik dat investeren iets was voor mannen. En opschalen met mijn bedrijf vond ik ook lastig. Maar als ik écht impact wil maken en gelijkwaardigheid wil versnellen, moet ik groots durven denken en meer omzet genereren.
Het heeft mij erg geholpen om geld als middel te zien voor de impact die ik wil maken en mijn missie groter te maken dan mijzelf.
Verander je perspectief van schaarste naar overvloed. Manifesteren en visualiseren helpt daarbij zeker, maar koppel er ook een actieplan aan.
Weet wat je waard bent en praat over geld – met vriendinnen, collega’s en mentoren. Oefen je salarisonderhandelingen, zodat je vol zelfvertrouwen kunt beargumenteren wat je waard bent. En omdat wij vrouwen nog altijd minder verdienen dan mannen, nooit als eerste een bedrag noemen bij een salarisonderhandeling. Je laatstverdiende loon melden is ook geen wettelijk verplicht criterium. Laat je (nieuwe) werkgever met een voorstel komen op basis van wat mannen in gelijkwaardige functies verdienen.
Vind je het moeilijk om jezelf op waarde te schatten? Kies een mentor die een paar stappen verder is dan jij en weet welke kansen er voor je liggen.
Een belangrijk inzicht: er is een limiet aan hoeveel je kunt besparen, maar geen limiet aan hoeveel je kunt verdienen. Leer jezelf aan om te denken in mogelijkheden en zoek manieren om je inkomen te vergroten. Daarmee kom je financieel en mentaal sterker te staan.
Stap 3: Los je hoge renteschulden af
Schulden zijn een van de grootste blokkades van je financiele well-being. Dit geldt vooral voor schulden met hoge rentes, zoals creditcardschulden. Als je rood staat op je creditcard, betaal je bij soms wel 14% rente over het negatieve saldo. De rente op een negatieve balans van €50.00 loopt al snel op tot €60 per maand.
Vermijd “Koop Nu, Betaal Later (BNPL-) diensten zoals Klarna en Afterpay, want ze kunnen zeer misleidend zijn. Uitgestelde betalingen met hoge fees en rentes maken aankopen uiteindelijk veel duurder. We zien door de digitale consumptie en de BNPL-diensten de schulden onder jongeren toenemen. Deze diensten bieden directe voldoening met uitgestelde betalingen, wat overbesteding en schulden tot gevolg heeft.
Prioriteer het aflossen van schulden met hoge rentes. Dit geeft niet alleen financiële ruimte, maar ook rust.
Stap 4: Maak een ‘Wat Kost Mijn Leven Plan’
Gek eigenlijk, als ondernemer maken we een businessplan, als marketeer een marketingplan, maar een ‘Wat kost mijn leven plan’ leren we niet te maken……
Een “Wat Kost Mijn Leven Plan” helpt je te begrijpen wat je huidige en toekomstige leven kost. Het geeft je grip op je dromen én de realiteit. Begin met het opschrijven van al je wensen: wil je reizen, een gezin starten, of je eigen onderneming beginnen? Denk ook na over hoe je wilt leven: veel flexibiliteit of juist structuur? En waar zie je jezelf later? Wil je bijvoorbeeld tijdens je pensioen in je koophuis blijven wonen, of verkoop je alles en ga je liever rondreizen met een camper?
Denk vooruit met "what if's"
Het leven loopt niet altijd zoals gepland. Wat als je ziek wordt, je baan verliest, of voor je ouders moet zorgen? Of stel dat je relatie eindigt – wist je dat 40% van de huwelijken en 50% van de samenwonende relaties uit elkaar gaat? Vaak zijn vrouwen en kinderen hier financieel de dupe van. Vrouwen gaan er bij een scheiding tienduizenden euro’s in koopkracht op achteruit, terwijl mannen er licht op vooruit gaan. Repareer daarom het dak wanneer de zon schijnt. Bespreek met je partner de life events samenwonen, trouwen, kinderen, zorg/werk verdeling, pensioen, maar ook direct life event uit elkaar gaan. Neem hierin gelijkwaardigheid als uitgangspunt en bespreek hoe jullie het financieel organiseren. Leg deze afspraken juridisch vast en evalueer regelmatig de afspraken die je hebt gemaakt. Stel jij gaat tijdelijk minder werken vanwege de kinderen of mantelzorgen, zorg dan dat je partner voor jou extra pensioen opbouwt.
Vraag jezelf af:
Wat zijn mijn dromen en doelen?
Neem daarin mogelijke tegenslagen mee.
Koppel overal bedragen aan
Deel deze bedragen door de jaren en maanden die je nog hebt.
Dan weet je wat je maandelijks opzij moet zetten om je dromen te realiseren.
Door bedragen aan je doelen te koppelen en deze op te splitsen in kleinere delen, wordt sparen of beleggen overzichtelijk en haalbaar. Zo kun je bijvoorbeeld berekenen hoeveel je maandelijks opzij moet zetten voor die droomreis of je aanvullende pensioen. Bespreek je plan met je partner, vriendinnen of familie, zodat je samen doelen kunt realiseren. En leg alle financiële afspraken die je met je partner maakt vast bij de notaris.
Waarom een Money Life Plan werkt
Door een Money Life Plan maak je je dromen en doelen concreet. Door te weten waarvoor je geld opzij zet – of dat nu een huis, een bruiloft, de studie van je kinderen of een droomreis is – ben je gemotiveerder om het vol te houden. Bovendien kun je nu al anticiperen op obstakels en weet je hoeveel je moet verdienen om je doelen te realiseren. Ook kun je betere keuzes maken over meer of minder uren werken.
Tot slot: een Money Life Plan is niet alleen praktisch, het geeft je ook rust en zelfvertrouwen. En een bevestiging dat je je financiële zaakjes goed geregeld hebt. Het maakt grote dromen haalbaar en voorkomt dat je wordt overvallen door onverwachte financiële uitdagingen.
Stap 5: Een carrière waarin je je blijft ontwikkelen
Een fijne carrière draait naast een mooi inkomen, vooral ook om werk dat aansluit bij je waarden en drijfveren. Dan krijg je energie van je werk en hou je het veel langer vol. En tegenwoordig moeten we al tot ons 68elevensjaar doorwerken. We zien dat veel vrouwen na hun studie direct met parttime werken starten. Ze geven aan dat ze ook tijd willen besteden aan zingeving. Maar dat kan tegenwoordig ook in de tijd van je werkgever. Steeds meer bedrijven vinden het belangrijk om maatschappelijk ook hun bijdragen te leveren. Dus vraag naar de maatschappelijke projecten waar je werkgever zich voor inzet. Dan kun je daaraan meewerken en word je er nog voor betaald ook.
Een carrière waarin je groeit, jezelf kunt blijven ontwikkelen en waarin je voldoening vindt, draagt enorm bij aan je financiële en persoonlijke well-being.
Denk na waar je jezelf over vijf jaar ziet, wat je belangrijk vindt in je werk en aan welke missie jij een bijdrage wilt leveren. Investeer in je persoonlijke ontwikkeling, volg trainingen en ga voor die promotie en loonsverhoging. Je bent meer waard dan je denkt en je kunt altijd nog terug.
Stap 6: Creëer een financiële korte termijn buffer
Een financiële buffer is essentieel voor onverwachte life events of financiële tegenvallers. Stel je krijgt een nieuwe manager, waardoor je geen plezier meer in je werk hebt. En je wilde toch altijd al je eigen onderneming starten. Dan heb je een uitweg, omdat je een korte termijn buffer hebt opgebouwd. Natuurlijk kan de afwasmachine ook onverwachts kapotgaan. Je zult zien, dan gaat direct daarna ook de wasmachine of droger stuk. Althans dat was bij mij het geval. Het advies is om drie tot zes maandsalarissen op een spaarrekening te hebben staan, waar je direct bij kunt als dat nodig is. Wil je je exacte korte termijn buffer in kaart brengen, dan kun je de ‘Bufferberekenaar’ bij Nibud invullen.
Automatiseer je spaargeld door elke maand een vast bedrag naar een aparte rekening over te maken. Stel het zo in dat het automatisch overmaken direct gebeurt nadat je salaris is gestort. Hierdoor bouw je ongemerkt een buffer op, zonder dat je het gevoel hebt dat je iets mist.
Tip: kies voor een spaarrekening met hogere spaarrente. Zo heeft bank Trade Republic een spaarrente van meer dan 3%.
Stap 7: Zorg voor later: investeren en pensioen
Beleggen in een breed gespreid fonds is een van de meest effectieve manieren om je geld voor jou te laten werken. Door te investeren profiteer je van het rente-op-rente-effect, waarbij je rendement op rendement krijgt. Hoe eerder je begint, hoe groter het effect.
Vrouwen investeren minder vaak dan mannen, terwijl ze gemiddeld hogere rendementen behalen. Dit komt doordat vrouwen minder risico nemen en beleggen in een gespreid fonds met veel verschillende aandelen en obligaties voor de lange termijn. Je kunt al met kleine bedragen beleggen, bijvoorbeeld met €50 per maand. Ook dit kun je automatisch instellen. Kies voor een ETF of mandje die past bij jouw doelen en waarden. Zo kun je ook voor thema’s als duurzaamheid of gelijkwaardigheid kiezen. Zelf heb ik goede ervaringen met Peaks, Brand New Day, Trade Republic en Rabobank. Ook kun je in een edelmetaal beleggen, zoals goud. Goud is schaars en niet inflatiegevoelig. Gold Republic vind ik een hele fijne gebruiksvriendelijke app waarmee je goud kunt kopen.
Vergeet ook je pensioen niet. Stelregel is dat je 70% van je besteedbare inkomen nodig hebt als je met pensioen gaat. Op www.mijnpensioenoverzicht.nl kun je zien hoe je ervoor staat qua pensioen.
Wist je dat vrouwen gemiddeld drie tot zes jaar langer leven dan mannen, maar gemiddeld 40% minder pensioen opbouwen? Zorg ervoor dat je voorbereid bent op deze extra jaren.
En als je een partner hebt, bespreek dan ook samen de nalatenschap.
Financiële onafhankelijkheid: een kans voor alle vrouwen
Door financieel sterker te worden, creëren we niet alleen een betere toekomst voor onszelf, maar dragen we ook bij aan een gelijkwaardigere en betere wereld. Onderzoek toont aan dat vrouwen anders met geld omgaan dan mannen. Waar mannen vaker focussen op financieel gewin, zien vrouwen geld vaker als een middel om positieve impact te maken.
Meer geld in handen van vrouwen kan een enorme verandering teweegbrengen. Volgens een rapport van McKinsey zou het vergroten van economische gelijkheid tussen mannen en vrouwen wereldwijd meer dan 12 biljoen dollar aan economische waarde kunnen toevoegen. Daarnaast blijkt uit studies dat vrouwelijke leiders in bedrijven zorgen voor betere prestaties en een meer inclusieve cultuur.
Maar de kloof is nog groot. Minder dan 1% van het durfkapitaal gaat naar vrouwelijke ondernemers. Ook verdienen vrouwen gemiddeld 12% minder dan mannen, bouwen ze 40% minder pensioen op en hebben ze 30% minder toegang tot financiering. Het is dus essentieel dat vrouwen financieel sterker worden – niet alleen voor hun eigen toekomst, maar ook om de wereld te veranderen.
De overheid en het bedrijfsleven hebben hierin een belangrijke verantwoordelijkheid, maar jij hebt de kracht om zelf financieel sterker te worden. Door de 7 stappen te volgen—of je nu begint met het opbouwen van je buffer, je eerste stap zet in beleggen, openlijk praat over geld, of dat salarisgesprek aangaat—kun je jouw financiële toekomst vormgeven.
Jij kunt het verschil maken. Elke stap brengt je dichter bij meer zekerheid, vrijheid en rust. Door nu actie te ondernemen, investeer je niet alleen in je financiën, maar ook in je eigen financiële well-being. Je creëert het leven dat écht bij jou past.
Je eerste stap begint vandaag.
