Hoe kun je een burn-out voorkomen? Steeds meer mensen stellen zichzelf deze vraag. Inmiddels ervaart 52% van de werkende mensen in Nederland burn-outklachten. Wat door de komst van Covid 19 alleen maar meer is toegenomen. Brein- en WENDY-expert Charlotte Labee legde vorige week uit waar een burn-out vandaan komt, deze week geeft ze tips ter preventie.
Ik geloof dan ook dat wanneer we preventief niet met ons brein aan de slag gaan de klachten kunnen verminderen en we deze getallen helemaal niet hoeven te volgen. De klachten van een burn-out variëren van een chronisch leeg en vermoeid gevoel tot complete uitputting en depressieve gevoelens, geheugen problemen, kort lontje, fysieke klachten, darmklachten en zenuwpijnen.
Met verschillende maatregelen proberen werkgevers de oorzaken van burn-out te bestrijden, maar tot nu toe zonder al teveel succes. Recent last ik een artikel over mindfulness dat dit vaak wordt ingezet maar niet tot een constructieve verandering zorgt. Dat kan heel goed kloppen, want dit is eerder symptoombestrijding dan echt de oorzaak aan te pakken. De oorzaak start in een brein wat in disbalans is en ons al tijden signalen geeft welke we negeren. Dat resulteert uiteindelijk in een burn-out. Overspannenheid is nog altijd een opkomend fenomeen en dat heeft onder andere te maken met de manier waarop we in onze maatschappij naar burn-outs kijken. Het krijgen van een burn-out wordt vaak toegeschreven aan persoonlijkheidskenmerken zoals perfectionisme, faalangst en stressgevoeligheid. Dit terwijl we de belangrijkste factor buiten beschouwing laten: de hersenen.
Burn-out voorkomen: alles begint in de hersenen
De hersenen bepalen namelijk alles wat jij voelt, denkt en ervaart. Dat zit hem enerzijds in de lichamelijke kant, zoals de aanmaak van neurotransmitters en de manier waarop de hersengebieden met elkaar samenwerken, hoe ons onderbewuste samenwerkt met het bewuste intelligente breinsysteem. Wanneer hier een disbalans is, dan kan dat al een voorbode zijn op een burn-out. Maar ook de programmatie van de hersenen – de informatie en aangeleerde overtuigingen die van jongs af aan in je brein zijn opgeslagen – vormen voor een groot deel jouw mindset en de lens waardoor je de wereld beschouwt, ook wel ons paradigma genoemd. De combinatie van deze en andere factoren zorgt ervoor dat je hersenen prikkels op een bepaalde manier verwerken en hierdoor meer of minder gevoelig zijn voor een burn-out.
Hieronder geef ik daarom 5 tips om je hersenen veerkrachtiger te maken en zo een burn-out te voorkomen:
Voorkom een burn-out met gezonde voeding
Een brein dat niet de juiste voedingsstoffen krijgt om optimaal te functioneren, is minder bestendig tegen stressvolle situaties. stress en vermoeidheid gaan vaak hand in hand, net als stress en een slechte spijsvertering. Het brein heeft daarom voeding nodig die energie geeft in plaats van kost. Wat we zien bij mensen die stress hebben (momenteel enorm veel mensen) zien we dat de magnesium voorraad enorm laag is. Magnesium is een belangrijk mineraal voor ons brein om goed te kunnen functioneren. Kijk eens of je door je voeding voldoende magnesium binnenkrijgt, grote kans van niet. Dan is suppleren een goede optie, helaas is het wel zo dat er veel magnesiumsoorten van anorganische producten komen, waardoor we meer kwaad dan goed doen. Zorg dus voor een hoogwaardig product om je cellen echt van de juise stoffen te kunnen voorzien. Ook de juiste voeding, denk hierbij aan natuurlijke, gevarieerde en onbewerkte Brain Foods, in plaats van fabrieksmatig bewerkte en verpakte voedingsmiddelen doen een hoop voor je hersenen en haar balans. Brain Food zorgt niet alleen voor meer energie, maar ondersteunt ook de aanmaak van neurotransmitters en geluksstofjes zoals serotonine.
Tip: Eieren zijn een fantastische bron van tryptofaan, de voorloper van serotonine. De hoogste concentratie tryptofaan zit in de dooier, dus eet deze altijd op.
In mijn boek Brain Foods lees je meer over voeding voor ons brein, welke je kunt inzetten bij stress, geheugenverlies, meer focus of meer geluksmomenten.
Voorkom een burn-out met de juiste beweging
Ons brein is geëvolueerd om te bewegen. De hele dag op je kantoorstoel en bank zitten is niet alleen slecht voor je lichamelijke conditie en buikje, maar ook voor je mentale gemoedstoestand. Onderzoeken laten zien dat regelmatig bewegen helpt om een burn-out te voorkomen. Wel is het belangrijk dat je op de juiste manier beweegt. Het op hoog niveau beoefenen van extreme duursporten belast je brein bijvoorbeeld met extra stress, terwijl een yogasessie of rustig wandelen en daardoor je hersenen ontspant. Bouw meer beweging dan ook geleidelijk op voor het beste effect.
Tip: Wandel je in de groene natuur, dan activeer je het parasympathisch zenuwstelsel nog beter. Je zult je dan automatisch meer ontspannen, waardoor je nieuwe neurale netwerken aanlegt en stress makkelijker kunt loslaten waardoor je brein weer kan herstellen.
Voorkom een burn-out met voldoende slaap
Net als stress en vermoeidheid, zijn ook stress en slecht slapen een vicieuze cirkel. Als je beter slaapt, ben je dan ook een stuk minder gevoelig voor stress. De meest effectieve manier om je slaap te verbeteren, is door te goed te leren hoe je ontspannen in slaap kunt vallen. Dat kan bijvoorbeeld met ontspanningsoefeningen, het elimineren van alcohol en felle schermen in de avond of door tot rust te komen met ontspannende yogaoefeningen. Het is de moeite waard om dit een tijdlang te proberen, want genoeg slaap is echt cruciaal als je een burn-out wilt voorkomen!
Tip: Met Yoga Nidra is er een speciale vorm van yoga die bedoeld is om je slaapkwaliteit te verbeteren. Op het platform Yourbrainbalance.com kun je hierover vele artikelen en filmpjes over vinden.
Voorkom een burn-out met meer ontspanning
Niet alleen voor het slapen gaan, maar ook gedurende de dag is het het goed en belangrijk om geregeld te ontspannen. Dat gaat natuurlijk lastig als je in je werkpauze continu sociale media checkt en ’s avonds op de bank je brein prikkelt met entertainment zoals Netflix-series. Een voorbeeld van een veel meer ontspanner activiteit is meditatie. Uit onderzoek komt duidelijk naar voren dat mediteren het brein ontspant door de frequentie van je hersengolven te veranderen. Hiermee activeer je het parasympathisch zenuwstelsel en verklein je de kans op een burn-out.
Tip: Naast meditatie zijn er nog vele andere manieren om te ontspannen. Denk aan quality time met je naasten, luisteren naar binaural beats of simpelweg even helemaal niets doen! Zelfs je af en toe vervelen, is helemaal niet erg en bevordert het herstel en creatief vermogen van je brein.
Voorkom een burn-out met een betere mindset
De data die is opgeslagen in je neurale netwerken, bepaalt hoe jij de wereld en jouw functioneren daarin beoordeelt. Is dit paradigma overwegend negatief in plaats van positief, dan is de kans op een burn-out een stuk groter. De wereld drukt dan een stuk zwaarder op je schouders.
Worstel jij met negatieve overtuigingen over je eigen vermogen om met stressvolle of onbekende situaties om te gaan? Dan heb je wellicht een fixed mindset in plaats van een growth mindset. Gelukkig kun je dit altijd veranderen met wat meer kennis over je eigen brein.
Over Charlotte
Charlotte Labee is Brain Balance expert, trainer en spreker over de werking van ons menselijk brein. Zij schreef 2 boeken; Bestseller Brain Balance en Brain Food. Ook is zij oprichter van het eerste hersen inspiratie en kennisplatform ter wereld: Yourbrainbalance.com. Brain Balance staat centraal voor de holistische kijk op de werking van ons brein. Daar hebben veel verschillende factoren invloed op, denk aan de volgende peilers; de ontwikkeling van het kinderbrein, slaap, Brain Food, beweging, ontspanning, stress, breinkennis. Al deze peilers bij elkaar vormen Brain Balance. Na verschillende tegenslagen in het leven is zij zich gaan verdiepen in de neurowetenschappen en orthomoleculaire geneeskunde, wat zij bereikbaar maakt met Brain Balance voor iedereen die geïnteresseerd is in de werking van zijn of haar eigen brein.
Wil je meer weten over de werking van ons brein? Hier lees je nog meer artikelen van onze breinexpert Charlotte Labee.
