In de serie Zonder jou vertellen mensen over het verlies van een geliefde of familielid. Hoe voelt diepe rouw? Wat geeft hen troost? In maart 2018 verloor Linda Hauwert (36) haar dierbare zus Martine aan borstkanker. Een jaar voor haar dood dachten ze nog dat de kanker weg was, maar in augustus 2017 bleek ze uitzaaiingen te hebben. Linda: ‘Mijn zus heeft nooit een verjaardag van haar eigen dochter kunnen vieren zonder ziek te zijn.’

Geen verliezer

‘Als ik het met anderen over de ziekte kanker had, dan zei men weleens dat mijn zus Martine de strijd heeft verloren. Zo zie ik het absoluut niet, want Martine heeft in mijn ogen de strijd niet verloren. Het kwartje viel helaas niet de goede kant op. Hoe hard je ook vecht, het lot moet wel aan jouw kant staan. Ik zie haar niet als verliezer.’

‘Martine was de oudste thuis en ik de jongste. Daar zit onze zus Suzan nog tussen, maar Martine en ik leken het meeste op elkaar. Doordat we een leeftijdsverschil hebben van vier jaar, waren we niet altijd even close. Bijvoorbeeld toen Martine al studeerde en ik nog op de middelbare school zat, toen waren we met hele andere dingen bezig. Naarmate we ouder werden groeiden we steeds meer naar elkaar toe. We kregen allebei een fulltimebaan en woonden beiden in Duiven. We kregen steeds meer contact en zaten precies op een lijn. Ook speelden we regelmatig in hetzelfde handbalteam. We waren heel competitief en konden niet tegen ons verlies. Nadat we een wedstrijd hadden gespeeld, gingen we hem analyseren. Wat ging er goed of fout? Daarin waren we precies hetzelfde.’

Uitzaaiingen van de borstkanker

‘Zes jaar geleden kreeg Martine borstkanker. Ze had net een dochtertje van een half jaar toen ze de diagnose te horen kreeg. In het begin was ik naïef. Ik kende veel vrouwen met borstkanker en ik was ervan overtuigd dat zij het zou redden. In mijn ogen was er nog niks aan de hand. In september 2016 werd Floor, Martine’s dochter, een jaar oud. Martine was toen al ziek door de behandelingen die ze kreeg. In maart 2017 ging het nog de goede kant op. Ze leek beter te worden, totdat ze een half jaar later buiten een heg stond te snoeien. Het was hartje zomer en ze voelde een bobbel onder haar oksel. Het slechte nieuws was duidelijk, de kanker was uitgezaaid. De tweede verjaardag van Floor brak aan en Martine wist al dat ze het niet ging overleven. Daarna ging het heel snel en in maart 2018 overleed ze. Martine heeft nooit haar dochters verjaardag kunnen vieren zonder ziek te zijn. Dat blijf ik een verschrikkelijk gedachte vinden.’

Brief

‘Mijn zus heeft nog een aantal dingen zelf kunnen regelen voor haar begrafenis. Zo wilde ze zwarte klassieke auto’s, want het zou een verdrietige gebeurtenis worden. We hebben afscheid van haar genomen in een kerk. Er was livemuziek en we lieten veel foto’s zien en haar dierbaren hebben nog gesproken. Toen we bij mijn zus thuiskwamen, lag er een brief op de deurmat. In die brief beschreven haar collega’s uitgebreid wat Martine voor hEn betekende en hoe ze haar hebben mee gemaakt op het werk. Deze brief is voor Floor bewaard om later terug te lezen. Dan weet ze hoe haar moeder was als werknemer en kan ze haar beter leren kennen.’

Dit was Martine

‘Ik ben graag op mezelf, maar Martine was een echt gezelschapsmens. Ze had overal vriendenclubjes. Zo had ze nog vriendinnen van de middelbare school, had ze met vrienden een kookclub en hield ze contact met oud-collega’s. Ze ging vaak uit eten of deed leuke dingen. Mensen vonden haar gezellig. Martine was ook een regellaar, ze kon veel op zich nemen; als er iets gepland moest worden dan deed zij dat. Daarnaast was ze heel behulpzaam. Als ik ergens mee zat, kon ik altijd bij haar terecht. Dat waardeerde ik ontzettend aan haar. Ze hielp me door moeilijke periodes heen. Ze was mijn oudste zus en vertelde me dat alles goed zou komen. Ook toen ze ziek was vroeg ze aan anderen hoe het met hen ging, in plaats van dat ze over zichzelf begon. Dat maakte Martine bijzonder.

Vanaf links naar recht: Martine, Linda en Suzan

Dierbare herinnering

 ‘Tien jaar geleden besloten mijn middelste zus en ik om op vakantie naar Curaçao te gaan. Toen mijn zus dit hoorde, boekte ze meteen een vlucht. We gingen dus plotseling met z’n drieën op vakantie. Dit was fantastisch. Martine liep ooit stage op Curaçao en kon daardoor ons de mooiste plekken laten zien. Het was een vakantie om nooit meer te vergeten.’

De kracht om door te gaan

‘Ik was vier maanden zwanger toen Martine aan borstkanker overleed. Ik vind het heel jammer dat ik het moederschap niet met haar kan bespreken. De geboorte van mijn dochter Maud was dubbel. Aan de ene kant was ik dolblij met mijn dochter, maar aan de andere kant was ik verdrietig dat mijn zus er niet bij kon zijn. Maud betekent sterk in de strijd en die naam heeft Martine uitgekozen. Dat ze dat nog heeft kunnen doen, vind ik fijn.’

‘Het leven ging door. Ik had een dochtertje, een gezin en ik werkte. De kracht om door te gaan haal ik uit mijn eigen dochter en mijn nichtje Floor. Hoewel Floor en mijn zwager niet meer in dezelfde stad als ik wonen, houden we goed contact. Dat vind ik belangrijk, want Martine leeft in Floor voort. Ik wil de meiden de mooie dingen van het leven laten zien, dat had Martine ook gedaan. Floor en Maud kunnen het goed met elkaar vinden en lijken in sommige dingen op elkaar. Hoe meer tijd er verstrijkt, hoe minder mensen het over Martine hebben. Dat begrijp ik, maar ik vind het ook jammer. In het begin kon ik teren op de recentste herinneringen met Martine, maar nu beginnen die te vervagen, dat vind ik lastig. Hoewel ik veel werk en met dingen bezig ben, denk ik elke dag aan Martine en ga ik elke week naar haar graf. Toch ben ik niet het type om na haar overlijden een maand thuis te zitten; ik heb de dagelijkse bezigheden snel weer opgepakt, hoe moeilijk dat ook is.’

Lees ook: 

Zonder jou. Kitty verloor allebei haar broers: ‘Ik ben nu enig kind’

Neem een abonnement op de Wendy-specials