In de serie Zonder jou vertellen mensen over het verlies van een dierbare of familielid. Hoe voelt diepe rouw? Wat geeft hen troost? Vanavond delen we een Zonder jullie, want Kitty Klaassen (49) verloor allebei haar broers. Haar oudste broer Egbert verongelukte op zijn 21-ste, haar broertje Tom raakte verslaafd aan alcohol en overleed twee jaar geleden.
‘Na het overlijden van mijn oudste broer gingen mijn ouders soms naar een gespreksgroep voor mensen die ook een kind waren verloren. Daar zat ook een stel tussen dat twee kinderen was verloren en ik weet nog dat we toen dachten: dat is pas echt een totaal drama. En dan gebeurt het in je eigen leven. Mijn ouders hebben dit zo niet verdiend. Altijd zijn ze liefdevol voor ons geweest, we waren een heel hecht gezin en mijn ouders gaven ons alle kansen en liefde. Het kwaad treft goede mensen lijkt het soms wel, zij hadden een zoveel mooier leven moeten hebben. Het blijft ontzettend raar om nu enig kind te zijn, terwijl ik uit een gezin kom van drie. Ik heb geen broers meer om herinneringen mee te delen, je jeugd deel je alleen met een broer of zus.’
Succesvol
‘Mijn broers Egbert en Tom waren allebei slimme en mooie jongens. Egbert studeerde natuur- en sterrenkunde en woonde net een half jaar op zichzelf in Amsterdam, in een mooi huis aan het Vondelpark. Hij leefde het leven in volle glorie. Superslim was hij, hij deed er ook nog een studie Latijn bij. Die avond had hij een lezing bijgewoond en op weg naar huis is hij tegen een tram gelopen. Misschien was hij nog in gedachten verzonken na die lezing, we zullen het nooit weten, maar hij heeft het ongeluk niet overleefd. Hij heeft zijn naam nog geroepen, maar omdat hij verder niets bij zich had, stond de politie pas een dag later bij mijn ouders op de stoep. Egbert lag nog op de IC, maar was toen al helemaal weg. Ook Tom was heel slim; als ICT-er reisde hij de hele wereld over. Het was een aantrekkelijke jongen, zelfs toen hij al volledig was afgegleden lukte het hem om er altijd goed uit te zien. Wit overhemd aan, mooie jas, gepoetste schoenen, een goed gebit. Je zag geen zwaar verslaafde jongen. Ik moest ook altijd zijn haar knippen. Door dat mooie plaatje had de hulpverlening niet door hoe ziek hij was, waardoor ze het verkeerd ingeschatten. Mijn oudste broer overleed heel plotseling, maar mijn jongste broertje raakte ik stukje voor stukje kwijt. Tom was als kind al een wat somber jongetje en waarschijnlijk is het overlijden van mijn oudste broer heel heftig voor hem geweest. Ik was toen bijna negentien en kon de sfeer thuis ontvluchten, maar hij was veertien en heeft het grote verdriet van mijn ouders het meest van dichtbij meegemaakt. Praten over het verlies van Egbert kon hij niet, terwijl mijn moeder en ik juist heel extravert zijn. Tom sloot zich op in zichzelf. Het leven lachte hem toe en de wereld lag aan zijn voeten, maar Tom raakte steeds depressiever en de drank kreeg hem steeds meer in zijn greep.’
Egbert en Kitty
Ziekte
‘Na het verlies van Egbert hadden Tom en ik elkaar nog. Ik was zo gek op hem, het was zo’n talentvolle, charismatische jongen. Ik was de enige die hij op een gegeven moment nog echt toeliet in zijn leven. Alles heb ik er, samen met mijn ouders, aan gedaan om te voorkomen dat het echt mis met hem ging. Hij was al langer verslaafd, maar de laatste vijf jaar was zijn verslaving echt destructief, en het was een olievlek van dramatiek. Tom raakte zijn baan kwijt, begon meer en meer te drinken. Ik probeerde hem te redden: betaalde zijn rekeningen, maakte zijn huis schoon. Soms haalde ik zelfs drank voor hem, om te voorkomen dat hij in een insult kwam. En telkens probeerde ik weer hulp voor hem te krijgen. Zeker dertig keer is hij opgenomen geweest, in alle klinieken die er in Nederland te vinden zijn. Detoxklinieken, bij de Jellinek, Rodersana, Dijk en Duin, maar ook bij privé-klinieken als Solutions en hij is zelfs naar een kliniek in Zuid-Afrika geweest. Ik stond altijd aan, klaar om te helpen, met als mijn ouders. Ik werk zelf als juf op een basisschool. Ik moest een juf zijn die stralend voor de klas stond, maar ik kon niet meer. De behandelingen hielpen niet. Vaak liep Tom weg uit pure machteloosheid omdat de behandelingen algemeen waren en niet gericht op zijn problematiek. In een verslavingskliniek ligt de focus op alcohol, maar de reden waarom hij zoveel dronk: zijn depressies en het traumatische verlies van zijn grote broer, werd niet aangepakt. Het paard waar op werd gewed was een kansloze missie. Ik wilde heel graag dat Tom gedwongen werd opgenomen met een Rechterlijke Machtiging, maar die is er nooit gekomen, ook niet nadat hij zelf een RM had aangevraagd voor zijn eigen veiligheid. Hij moest vrijwillig kiezen voor behandeling werd er gezegd, maar in mijn ogen was hij al zo ziek dat hij daar niet meer voor kon kiezen. Ik weet niet of hij het had gered als er wel een Rechtelijke Machtiging was gekomen, maar door het tekortschieten van de hulpverlening kan ik er geen vrede mee hebben hoe Tom is gestorven. Op een gegeven moment liep hij ontkleed over straat, het was zo mensonterend. Op 31 oktober 2019 is hij levenloos aangetroffen in zijn huis door een huisgenote. Zeventien dagen ervoor was hij ontslagen bij de klinische behandeling in de Jellinek. Hij zou dagbehandelingen volgen, maar daar is hij nooit op komen dagen en hij was nog niet thuis of hij begon weer met drinken. De hulpverlening heeft niet praktiserend naar hem omgekeken terwijl ik aangaf hoe levensbedreigend de situatie was, er is slechts overleg geweest. De dag nadat Tom was overleden kreeg ik een appje van de Jellinek: ze zouden die dag bij Tom gaan kijken. Ze wisten nog niet eens dat hij was overleden. Dat vind ik zo slecht. Als je in Nederland kanker hebt of een hersenbloeding krijgt, ontvang je alle hulp, maar een verslaafde wordt aan zijn lot overgelaten. Terwijl verslaving echt een ziekte is. Waar Tom precies aan is overleden weten we niet. Misschien heeft hij een insult gehad of een hartstilstand, maar de manier waarop hij is gestorven vind ik mensonterend. Alleen en verwaarloosd.’
Toen de politie het me vertelde heb ik zo geschreeuwd dat mijn man dacht dat ik waanzinnig was geworden. Zo’n grote pijn. Toch lukte het me nog om pragmatisch te blijven en te zeggen dat ik het mijn ouders wilde vertellen. De politie heeft me naar hen toegetreden; ik wilde niet dat ze voor de tweede keer in hun leven van de politie het bericht zouden krijgen dat hun zoon was gestorven. Het is zwaar voor hen: ik denk niet dat je hier als ouders ooit overheen komt. Mijn ouders zijn in een uitzending van Ik mis je van de EO geweest. Ze zijn heel gelovig en dat geeft hen steun. Op de grafsteen hebben we een mooie tekst geplaatst: twee broers weer samen. Mijn ouders geloven in de hemel en daar zijn mijn broers nu.’
Boek
‘Ik ben bezig met een boek over het verlies van Tom: Facta non verba; geen woorden maar daden. Ik wil de hulpverlening niet neersabelen, maar ik hoop wel iets op gang te brengen. Ik heb de hulpverlening leren kennen als een venijnig instituut dat van zich afbijt. Ze verschuilen zich achter protocollen, terwijl ik vind dat het veel meer om de mens zou moeten draaien. Ik werk zelf in het onderwijs en daar is alles gedifferentieerd, waarom kan dat in de zorg niet? Psychiaters moeten van hun troon afkomen. Vaak ging ik met lood in mijn schoenen naar zo’n kliniek; ik vond het er zo onpersoonlijk. Dan nam ik mijn knipschaar mee en ging ik iedereen knippen om er nog maar iets leuks van te maken. Met mijn boek hoop ik dat de dood van Tom niet voor niets is geweest en dat ik er misschien nog anderen mee kan helpen. De rol van naasten zou veel groter mogen zijn, zij kunnen de hulpverlening helpen om een totaalplaatje van hun cliënten te krijgen. Met mijn boek hoop ik naasten mondiger te maken en dat ze zich niet laten weg zetten als zeurende, klagende, kritische individuen die alleen maar lastig zijn want zo heb ik dat continue ervaren.’
Kitty en Tom
Lees ook deze afleveringen van de serie Zonder jou:
Ook een verhaal vertellen in de serie Zonder jou? Stuur dan een mail naar rosakoelemeijer@wendymultimedia.nl
