Net zoals bij hooggevoelige volwassenen werkt het zenuwstelsel bij een hoogsensitief kind bijzonder goed en intensief. Toch hebben ook zij verschillende specifieke kenmerken. Voor niet hooggevoelige personen komt het kind vaak als een aansteller of een zeurpiet over. Het is dan ook heel belangrijk dat we deze kinderen proberen te begrijpen. Ann-Sophie Depamelaere schreef voor Nieuwetijdskind Magazine dit artikel over hoogsensitieve kinderen. 

Algemene kenmerken van het hoogsensitieve kind

Een zeer opvallend kenmerk voor hoogsensitieve kinderen is dat ze een zeer opmerkelijk oog voor detail hebben, waardoor ze meer opmerken van wat er om hen heen gebeurt. Deze kinderen voelen ook sommige dingen sneller aan, maar dat betekent niet dat het hooggevoelige kind weet wat het beste voor hem is. Ze zijn zich sterk bewust van andermans gevoelens, ook als baby. Daarnaast zijn deze kinderen bijzonder zorgzaam. Hoogsensitieve kinderen zijn ook erg gevoelig voor de emotie schaamte. Ze zijn ongewoon empathisch en worden dieper geraakt wanneer anderen lijden. Hooggevoelige kinderen denken ook meer na over wat ze zien en horen. Dit kan ervoor zorgen dat ze een hele tijd zitten te piekeren over waarom een kind een ander kind pest of over andere, grotere sociale dilemma’s. Deze kinderen kunnen ook lijden aan faalangst doordat ze teveel prikkels ervaren. Hooggevoelige kinderen hebben vaak een sterke fantasie en ze zijn zeer gewetensvol voor hun leeftijd. Ze beginnen te praten en te lopen op het normale tijdstip, maar het zindelijk worden of het opgeven van bepaalde gewoontes zoals duimzuigen of een knuffelbeer overal mee naartoe nemen gebeurt vaak iets later. In praktijk zien we vaak dat hoogsensitieve kinderen zeer dikwijls in beelden denken en niet in woorden zoals de meeste kinderen. Hoogsensitieve kinderen lijken dus beelddenkers te zijn. Toch is dit nog niet wetenschappelijk bewezen .

Ondanks de algemene kenmerken kunnen hooggevoelige kinderen ook onderling sterk verschillen. Het ene kind voelt vooral stemmingen en emoties van anderen aan, terwijl het andere kind zich erg bewust is van het onrecht in de wereld. Nog andere hooggevoelige kinderen zijn zich meer bewust van veranderingen in het weer. Juist doordat ze zoveel opmerken klagen ze vaker over dingen die anderen helemaal niet opmerken. Bijvoorbeeld: de kamer ruikt raar, het is te warm, …

Omdat hooggevoelige kinderen zich eerder overweldigd voelen door dingen die andere kinderen niet eens opmerken kijken ze liever de kat uit de boom. Problematische situaties voor een hooggevoelig kind zijn vaak logeerpartijtjes en schoolkampen. Hierdoor willen deze kinderen niet in een ander huis slapen.

Hoewel er geen verschil is tussen hooggevoeligheid bij jongens en meisjes wordt hooggevoeligheid bij meisjes meer gewaardeerd dan bij jongens. Sensitieve jongens hebben helaas vaak het idee dat ze hun sensitiviteit moeten verbergen.

Hooggevoelige kinderen prefereren één op één contact. Daarom hebben deze kinderen vaak een hartsvriendje of vriendinnetje waarmee ze een goede band hebben. Hooggevoelige kinderen kunnen echter sociaal zijn doordat ze zo sterk betrokken zijn bij de wereld door hun grote opmerkzaamheid. Hoogsensitieve kinderen denken dieper en uitgebreider na over wat ze beleven en leren. Dit kan een probleem worden wanneer deze kinderen een negatieve ervaring meemaken zoals bijvoorbeeld pesten. Hun grote sociale bewustzijn maakt dat ze sneller angstig reageren en vlugger gekwetst worden wanneer zijzelf of andere kinderen gepest worden. Dit interfereert met hun sterk rechtvaardigheidsgevoel. Daarnaast hebben ze vaker een laag zelfbeeld en dit zie je ook zeer vaak bij kinderen die gepest worden.

Het hoogsensitieve kind heeft de volgende kenmerken:

Lichamelijk

• met hun reuk en smaak onderscheiden ze kleine verschillen.
• ze registreren zachte geluiden bijvoorbeeld gefluister tijdens het zelfstandig werken.
• ze kunnen schrikken van plotselinge, harde geluiden of andere indringende prikkels.
• ze zijn gevoeliger voor pijn waardoor ze vaker klagen.
• andere signalen van hun lichaam, zoals jeuk, honger en emoties worden eveneens sterk waargenomen.
• licht kan als te fel en indringend worden ervaren.
• ze nemen vaker details waar en ze merken elke verandering in het klaslokaal op.

Sociaal-emotioneel

• ze voelen zich verantwoordelijk en zijn geneigd om veel op zichzelf te betrekken.
• ze beleven de dingen intensief en reageren emotioneel.
• ze kunnen (ogenschijnlijk) onverwachts overprikkeld raken.
• bij overprikkeling kunnen ze zich terugtrekken in hun eigen wereld.
• bij overprikkeling kunnen ze reageren met heftige woede en/of agressief gedrag.
• ze hebben behoefte aan een kalme omgeving en een (rustige) eigen plek in de klas.
• ze zijn perfectionistisch.
• ze reageren beter op een kalme terechtwijzing dan op straf.
• ze zijn behoedzaam in nieuwe situaties/omgevingen en kijken eerst de kat uit de boom.
• ze houden niet van veranderingen, onverwachte activiteiten en uitstapjes.
• ze kiezen vaker voor een rustige activiteit.
• ze zijn sneller moe en uitgeput van alle indrukken.
• ze presteren beter als ze niet onder druk staan.
• ze zijn empathisch en kunnen intens meeleven met andere kinderen.
• ze hebben oog voor de behoeften van anderen.

Cognitief

• ze denken associatief.
• ze hebben een grote verbeeldingskracht.
• ze hebben moeite om zich te concentreren, zeker bij overprikkeling.
• ze zijn geneigd om meer en dieper na te denken.
• ze denken lang na voor ze met een antwoord komen.
• ze stellen veel en diepzinnige vragen.

Spiritueel:

• ze zijn intuïtief.
• ze stellen diepzinnige en beschouwende vragen.
• ze lijken je gedachten te kunnen lezen.
•  ze voelen zich verbonden met andere mensen, dieren en de natuur

Meer artikelen over opvoeden lezen? Ga dan naar de site van Nieuwetijdskind!