Zelfvertrouwen. Sommige mensen lijken er mee geboren te zijn en van over te stromen. Je ziet soms een voetballer in een stadion, een spreker op een podium of een account manager in een vergadering en je denkt bij jezelf: hoe kan het toch dat zij of hij zo zeker van zichzelf is? Hoe kan het toch dat hij zoveel zelfvertrouwen uitstraalt? Of dat het bij haar allemaal vanzelf lijkt te gaan? Hoe doen ze dat?

Soms lijkt er niet eens een relatie te bestaan tussen de prestaties van iemand en de mate waarop hij zelfvertrouwen uitstraalt. Het zijn helemaal niet de beste rappers die het meest zelfverzekerd overkomen. Het zijn ook niet altijd de beste verkopers die zoveel zelfvertrouwen uitstralen. Maar hoe komen ze dan aan al dat vertrouwen?

Over zelfvertrouwen bestaan een hoop misverstanden

Het belangrijkste misverstand is misschien wel dat je het niet kunt leren: je wordt ermee geboren of niet. Gelukkig is dat niet waar. Natuurlijk is het zo dat de eerste maanden van je leven een grote impact hebben op je basisgevoel van veiligheid. Ook is het zo dat sommige van die invloeden al voor de geboorte in je systeem zijn vastgelegd. Je bent nu eenmaal een wandelende zak hormonen en chemische verbindingen. Dus klopt het dat sommige mensen hiermee een gelukkige ‘voorsprong’ hebben? Absoluut! Maar dat wil niet zeggen dat je het niet kunt leren. Daarvoor hebben we simpelweg te vaak gezien dat het wél kan.

Zelfvertrouwen kun je leren

We organiseren inmiddels een flink aantal jaren het 365 Dagen Succesvol Jaarprogramma en bijna standaard zien we dat mensen daar met veel meer zelfvertrouwen uit vertrekken dan dat ze er een jaar eerder instapten. Stil en onzichtbaar bij de start, zichzelf verstoppend omdat ze zichzelf niet de moeite waard vinden. En dan, na hun transformatie, gaan ze krachtig en stralend weer naar buiten, vol levensenergie, vertrouwen en kracht. Niet arrogant of zichzelf overschreeuwend, maar juist heel puur en zuiver. Alsof er een dekentje van af is.

Hoe komt dat? Wat hebben ze gedaan? Wat hebben ze geleerd zodat ze veel meer zelfvertrouwen hebben? Hoe krijg jij nu meer zelfvertrouwen?

Vijf tips om zelfvertrouwen te vergroten op een rij

Tip 1: Ken je eigen kernwaarden

Ieder mens beschikt over een serie kernwaarden. Kernwaarden kun je zien als persoonlijke principes over wat je belangrijk vindt en wat niet. Als jouw kernwaarde bijvoorbeeld ‘avontuur’ is, dan hou je van dingen waarvan je niet weet hoe ze aflopen. Je kiest eerder voor spannende routes. Misschien maak je verre reizen. Of werk je als ondernemer.

Je organiseert je leven, als je het goed doet, rondom je eigen waarden. Op het moment dat je leven niet voldoet aan je eigen waarden, of je kent je eigen waarden niet, dan kan dat heel wankel voelen. Want waar baseer je je keuzes dan op? Waar kun je op vertrouwen? Dan ga je vaak veel te veel luisteren naar wat anderen ervan vinden.

En hoe goed bedoeld andermans adviezen ook zijn: het zijn niet per se jouw waarden die je hoort, dus is het ook niet per se goed advies. Op het moment dat je je eigen kernwaarden kent en daar je keuzes op baseert, ervaar je veel meer zelfvertrouwen.

Tip 2: Besluit niet zelf te hoeven veranderen, maar je context

Einstein zei ooit: “Als je een vis afrekent op zijn vermogen om een boom in te klimmen, zal de vis zijn hele leven denken dat hij stom is,” en toch is dat precies wat we vaak met onszelf doen. We zetten onszelf in een situatie (bijvoorbeeld een baan, of een relatie, of een vereniging) waarvan we denken dat het zo hoort, of dat het van ons wordt verwacht. Zelfs als we ons daar helemaal niet thuis voelen.

Het eerste wat we dan denken is dit: “Het ligt aan mij!”. Terwijl dat zelden waar is. Probeer deze gedachte eens: ‘ik ben helemaal perfect zoals ik ben, maar ik heb mezelf in een omgeving laten rollen waar ik niet tot mijn recht kom.’ Zou dat kunnen? Stel dat je een omgeving hebt met heel andere waarden en een hele andere verwachting van het leven dan jij, word je daar dan gelukkig?

Natuurlijk niet. En ligt dat dan aan jou? Natuurlijk niet. Omring jezelf met mensen waar je energie van krijgt en je zult merken dat je veel meer zelfvertrouwen opbouwt. Als een vis in het water, zou Einstein zeggen.

Tip 3: Kies een grotere missie buiten jezelf

Wat wij geloven is dat het helpt om niet te veel met jezelf bezig te zijn. Wij geloven dat het zin heeft om niet op zoek te gaan naar geluk, maar naar betekenis: hoe kun je het verschil maken voor iemand anders? Daar word je zelf vaak veel gelukkiger van. In ons geval doen we dat door een grote missie te kiezen: Nederland het gelukkigste land van de wereld maken. Daardoor hebben we al onze creativiteit en energie in te zetten om dat voor elkaar te krijgen.

En wie worden daar als eerste gelukkig van? Precies: wijzelf. Dus kiezen voor een grote missie betekent automatisch dat je ‘je grotere zelf’ aanboort. Dat stuk waarvan je weet dat het tot veel in staat is. Het bezorgt ontzettend veel zelfvertrouwen als je ziet dat je een verschil kunt maken in het leven van een ander.

Tip 4: Vertel jezelf een verhaal waar je wat aan hebt

Mensen zijn verhalenvertellers. Ook aan onszelf vertellen we de hele dag verhalen. Jammer genoeg zijn dat niet altijd positieve verhalen en al helemaal geen verhalen waar we zelfvertrouwen van krijgen. We zeggen dingen als “Ik ben ook zo’n kluns!” of “Ik ben nu eenmaal een twijfelkont” tegen onszelf. Of we stellen onszelf vragen als “Waarom overkomt mij dit altijd?” en “Kan ik dan helemaal niks?”.

Vind je het gek dat we dat zijn gaan geloven? Wat nou als je jezelf een heel ander verhaal vertelt? Stel dat je elke dag tegen jezelf zou zeggen “Ik hou van mezelf en ik accepteer mezelf als mooi mens. En ik hou van mezelf en ik accepteer mezelf ook als dat even niet zo voelt.” En zie wat er gebeurt. Houd eens in een boekje bij wat er allemaal goed gaat op een dag, waar je trots op bent, wat je mooi hebt gevonden aan jezelf. Op een dag ga je het geloven.

Tip 5: Doe het gewoon

De beste tip bewaren we tot het eind. Dit is ook stiekem het geheim van ons Jaarprogramma en waarom het voor zoveel mensen zulke geweldige resultaten oplevert. Als je maar met één advies over zelfvertrouwen aan de slag gaat, maak het dan deze: doe het gewoon. Wacht niet tot je voldoende zelfvertrouwen hebt voordat je gaat beginnen, want misschien begin je dan nooit. Het doet er simpelweg niet toe of je denkt dat je het kunt. Doe het eerst en zie dan verder.

De beste manier om zelfvertrouwen te krijgen is door te genieten van wat er nu is en te werken aan de resultaten die je graag wilt. Als je zelfvertrouwen voorwaardelijk gaat maken (“Pas als ik in mezelf geloof, ga ik voor mezelf beginnen” of “Als ik genoeg zelfvertrouwen heb, vraag ik haar mee uit”) dan zal het nooit gaan gebeuren en blijf je in je eigen ogen elke dag falen. Verklaar zelfvertrouwen per direct irrelevant: het doet er niet toe of ik zelfvertrouwen heb, ik doe het lekker toch. Echte moed is de bereidheid om bang te zijn – en het dan tóch te doen.

De trots die je dan voelt, leidt tot een veel dieper zelfvertrouwen dan je ooit op een andere manier krijgt. Succes!

David de Kock en Arjan Vergeer zijn de oprichters van 365 Dagen Succesvol. Het is hun grote missie dat Nederland het gelukkigste land van de wereld is. Om dat te bereiken, schrijven ze boeken en artikelen en organiseren ze programma’s, live en online, allemaal gebaseerd op de unieke 365 methodiek. Ook het artikel hierboven, komt voort uit die methodiek. Wil je meer weten over 365 Dagen Succesvol? Ga naar 365dagensuccesvol.nl