WENDY-expert Ruud de Goeij, relatiecoach en schrijver van De Relatieballon, geeft elke maand in de serie Liefdeslessen advies over een relatieprobleem. Dit keer verdiept hij zich in de emotie eenzaamheid en legt hij uit waarom mensen zich, ondanks dat ze een relatie hebben, toch eenzaam voelen en wat je hieraan kunt doen..
'Het is erg pijnlijk voor mensen in een relatie om geen emotionele verbinding met elkaar te hebben en elke keer als ze hun partner zien zich afgewezen en verlaten te voelen of eenzaamheid te ervaren. We registreren deze pijn in het zelfde deel van onze hersenen als waar we fysieke pijn registreren.' Sue Johnson
33% van de stellen ervaart eenzaamheid in de relatie
Een aantal jaar geleden zijn door het RIVM de resultaten van een groot onderzoek onder 370.000 Nederlanders gepubliceerd. Een van de opmerkelijke bevindingen was dat 33% van de gehuwden of samenwonenden zich eenzaam voelt. Dat is dus een aanzienlijk deel van de relaties. Mocht jij je dus eenzaam voelen, dan is het allereerst goed om te weten dat je niet de enige bent. De omvang is echter opmerkelijk en het maakt duidelijk dat we een achterstand hebben op relatiegebied en zoekende zijn over hoe je er voor zorgt dat het weer goed komt. Want er is iets fundamenteels mis met een relatie als je je daarin eenzaam voelt. In deze blog leg ik uit waarom eenzaamheid pijnlijk is, waarom het belangrijk is om er iets aan te doen en wat je er aan kunt doen.
Waarom is eenzaamheid zo pijnlijk?
De bekende relatietherapeut Sue Johnson (Houd me vast) heeft haar werk gebaseerd op de hechtingstheorie van John Bowlby. Deze Britse psychiater ontdekte rond WO II dat een veilige emotionele hechting en betekenisvolle band met een ouder of verzorger buitengewoon belangrijk is voor het emotionele welzijn van een kind. Uit later onderzoek blijkt dat dit net zo goed voor volwassenen geldt. Juist in een relatie willen we met onze partner die betekenisvolle en veilige emotionele band ervaren. Het geeft een innerlijke rust en vertrouwen waardoor we veel beter met de uitdagingen van het leven om kunnen gaan.
Is die er niet dan voelt dat als onrust, afstand, een leegte, of een inwendige pijn die sommigen ertoe brengt door ruzies te proberen het contact te herstellen, of te vluchten door zich emotioneel af te sluiten en de pijn te onderdrukken. Beide situaties leiden tot een verdere verslechtering. Zonder dat we het doorhebben zijn we de relatie aan het verstikken. Het voelt dan alsof er niets meer is.
Gelukkig is dat niet waar.
Neem geen genoegen met eenzaamheid
Eenzaamheid grijpt dus op een fundamentele manier in op ons welzijn. Er niets aan doen is geen optie. De prijs die je (samen) betaalt is te hoog. Misschien leven jullie al een tijdje als huisgenoten in plaats van als geliefden, of voelt de relatie volkomen uit balans doordat totaal geen rekening wordt gehouden met de behoeftes van beide partners.
Besluit om een leven in verbinding te willen leiden. Je hebt er recht op en het is een voorwaarde voor een gezonde relatie. Als je de relatie waarin je nu zit nieuw leven wilt inblazen zul je aan het werk moeten. Tegelijkertijd is het belangrijk om je te realiseren dat als je partner hier niet aan wil meewerken, het tijd wordt dat je je afvraagt hoe lang je nog getuige wilt zijn van een inhoudsloze verstandhouding.
Verbinding volgt door samen te bouwen aan 'weer gezien te worden'
Elkaar zien als mens en als partner met de behoeftes die daarbij horen zorgt voor connectie en samenwerking (Robert Sternberg). Het kan vele vormen hebben, maar het start met de basisbehoefte aan 'vertrouwen en respect'. Als die onvoldoende worden ingevuld is er een blokkade naar connectie en verdere diepgang.
Misschien mis je bepaalde zaken om je veilig te voelen, of is er te weinig stabiliteit in jullie relatie, of ontbeer je bepaalde hulp die belangrijk voor je is. Misschien voel je je niet gehoord, is er weinig dagelijkse aandacht of is er geen gelijkwaardigheid als partner op allerlei gebieden. Ik kan nog wel even doorgaan, maar jij zult voor jezelf moeten bepalen wat jij nodig hebt en wat jouw wensen zijn om je meer gezien te voelen. Verbinding ontstaat pas als je dat vervolgens bespreekbaar maakt, daarover afspraken maakt en het ook in daden weet om te zetten waardoor je het bewijst aan elkaar. Pas dan bouw je aan de weg terug. Alleen kun je deze reis terug niet maken.
Bij een lichte vorm kan een goed gesprek wonderen doen
Misschien hebben jullie al even geen goed gesprek gehad over wat je mist in de relatie. Misschien ben je zelfs een beetje schuldig aan de eenzaamheid, omdat je je eigen stem niet duidelijk hebt laten horen en je partner zonder tegenbericht met andere zaken bezig is geweest - zij het misschien met oogkleppen. Stap over de drempel die je wellicht voelt om zo'n gesprek met elkaar te hebben. Het is de eerste stap op weg naar verbetering.
Denk in oplossingen en geef heel concreet aan wat jij nodig hebt en vergeet niet er bij te vertellen wat het voor jou mogelijk maakt als dit beter ingevuld zou worden. Wees niet verbaasd als blijkt dat je partner ook het nodige mist in de relatie. Dan is er voor allebei werk aan de winkel.
Bij een stevige vorm is het belangrijk hulp te zoeken
Is het goed bespreekbaar, dan is het aannemelijk dat jullie je levens inmiddels stevig naast elkaar hebben opgebouwd - gevuld met allerlei gewoontes die het vinden van gezamenlijkheid zal bemoeilijken. Als je dat constateert, is het van belang dat je hulp zoekt om die gezamenlijkheid weer terug te vinden in een vorm die voor jullie beiden werkt. Als het niet of moeilijk bespreekbaar is, maar je partner wil nog wel investeren - roep dan sowieso de hulp in van een coach.
De volgende keer
In mijn volgende blog leg ik uit hoe alle problemen in relaties terug te voeren zijn naar het niet of te weinig invullen van de zeven relatiebehoeftes die voor iedereen gelden. Daar kun je dus je voordeel mee doen. Door oog te hebben voor elkaars relatiebehoeftes en daar bewust invulling aan te geven, breng je jullie Relatieballon tot nieuwe hoogtes!
Lees hier meer over derelatieballon.nl
Hier lees je meer artikelen van Ruud.