Visie: liefde mag schuren

Liefde is niet zoals we het vaak voor ons zien als we bij het altaar staan, benadrukt de Vlaamse relatietherapeut Esther Perel (1958) regelmatig. Niet het ‘jij bent mijn alles’ en ‘ik zal altijd alles voor je doen’, maar grilliger, zoals de maan die ineens opkomt en weer compleet vervaagt, om vervolgens toch weer te verschijnen. Het bestaat bovendien naast irritatie over iemands slechte gewoontes, of naast verveling omdat een relatie al zo lang duurt en we ons afvragen of dit alles is. Toch vinden we het moeilijk om dat dubbele gevoel en dat grillige toe te staan: liever geloven we in onvoorwaardelijkheid, in De Ware, ‘tot de dood ons scheidt’. ‘Maar dat is geen belofte, dat is een plan,’ aldus Esther Perel in een blog op haar website. ‘En wat doe je als de plannen veranderen? Wat als jullie niet voldoen aan elkaars behoeftes? Wat gebeurt er als er fouten gemaakt worden?’ (…) ‘Dan weten we ineens weer dat liefde pijn kan doen, en flink ook.’ Voor velen van ons is dat reden om ons boeltje te pakken, weg te gaan van de liefde. Of we praten recht wat krom is, omdat we denken dat dit bij die onvoorwaardelijke liefde hoort – terwijl je hiermee jezelf tekortdoet. ‘Misschien is het gezond om jezelf toe te staan om je geliefde soms even heel, heel erg niet leuk te vinden,’ aldus Esther Perel. ‘Om liefde toe te laten, is het wellicht zelfs noodzakelijk om het niet te zien als iets waar geen foutjes in mogen sluipen. Het mag gerust een beetje rammelen, schuren. Als je dat kunt accepteren, heb je misschien wel de grootste vorm van liefde te pakken.’

Zo pak je dat aan

Liefde is een werkwoord, vindt Esther Perel. Om liefde en intimiteit toe te laten, zijn er nog zeven werkwoorden nodig. Oefen deze werkwoorden, juist met degenen bij wie je dat moeilijk vindt. Ook hier geldt: niet alles voelt prettig, soms voelt een werkwoord zelfs ongemakkelijk als je er niet bekend mee bent. Maar zo leer je wel steeds beter hoe je nú lief wilt hebben – maar ook hoe het je geleerd is.

Vraag
Vaak weet je precies waar je van houdt en wat je belangrijk vindt, maar durf je er ook om te vragen? Vaak vinden we dit moeilijk, omdat het ons van huis uit niet is geleerd.

Neem
Als je jezelf permitteert om te nemen waar je blij van wordt, dan zul je pas echt erin kunnen opgaan en echt ervan genieten.

Ontvang
Volgens Esther Perel is dit het meest kwetsbare werkwoord. Hiervoor moet je je zelfverzekerd voelen en accepteren dat iemand van je houdt om wie je bent, en dat die ander je oprecht gelukkig wil maken. ‘Als je ontvangt, sta je toe dat de ander je echt ziet.’

Geef
Geven is makkelijker dan ontvangen, omdat je hierbij die kwetsbaarheid niet nodig hebt. Het is fijn om te geven, maar let op: het kan ook een manier zijn om conflicten te vermijden. ‘Als je alles geeft, dan kan niemand iets van je verwachten,’ zegt Esther Perel hierover.

Deel
Delen kan makkelijk zijn als je ermee bent opgevoed. Maar het kan ook onveilig of oneerlijk voelen, als je bent opgegroeid met een meer zuinige mentaliteit.

Weiger
‘Zonder een nee, kan er nooit een ja ontstaan,’ stelt Esther Perel. We hebben vaak geleerd dat nee gevolgen had, maar waar komt die gedachte eigenlijk vandaan? Bedenk voor jezelf welke ervaringen hieraan ten grondslag kunnen liggen.

Speel
Door te spelen, prikkelen we onze creativiteit en ons probleemoplossend vermogen. Wie speelt, voelt zich veilig genoeg om zich vrij te bewegen.

In de herfstspecial ‘Leven in liefde’ worden naast de liefdeslessen van Esther Perel, ook die van psycholoog Sue Johnson en schrijfster Lonneke van Engelen belicht. Verder staat de herfstspecial bomvol met mooie liefdesverhalen!