Slapen is erg belangrijk voor je lichaam. Soms kan het voorkomen dat je hier moeite mee hebt. Een tijdje terug hebben we daarom aan jullie gevraagd wat voor vragen jullie nog hadden op het gebied van slapeloosheid. Slaapdeskundige Aline kruit beantwoordt de vragen voor jullie.

Ik slaap heel veel, is dat erg?

‘Dat hangt ervan af waarom je het doet. Als je aan het herstellen bent van een burn-out is het prima. Doe je het uit vermijding, omdat je de uitdagingen van het dagelijks leven niet aankan, dan is het wellicht minder handig op lange termijn. Sommige mensen hebben meer slaap nodig dan anderen, bijvoorbeeld 10 uur in plaats van 7 of 8. Dat kan dan aanleg zijn. Dit hoeft ook geen probleem te zijn, als het je dagelijks leven niet te zeer beïnvloed.’

Ik slaap slecht door de stress, want ik ben in afwachting van een medisch onderzoek. Hoe kan ik ontspannen?

‘Ik kan me voorstellen dat je daar erg mee bezig bent. Je zou overdag je zorgen op kunnen schrijven, zodat dit niet in je hoofd blijft rondtollen. Bouw af in de avond, leg je beeldschermen weg en zoek niets meer op over je eventuele aandoening. Het kan helpen om overdag ontspannings- of mindfulness oefeningen te doen. Maak je slaapprobleem zelf niet erger. Hou een ritme aan en wordt niet boos of gefrustreerd over het niet slapen, want dan jaag je de slaap juist weg. Waarschijnlijk gaat het slapen vanzelf weer beter als je meer duidelijkheid hebt over je medische situatie. ‘

Ik word vaak zo’n 2-5 keer wakker per nacht door onverklaarbare dromen. Ik ervaar dan soms heel veel pijn in mijn lichaam. Wat kan ik hiertegen doen?

‘De vraag is of er een oorzaak is voor je enge dromen. Heb je een trauma meegemaakt? Dan zou het goed zijn om daar hulp voor te zoeken. Als er geen duidelijke aanleiding of oorzaak is kan het helpen om je zogenaamde slaaphygiëne goed op orde te brengen. Heb je veel stress overdag, bouw dit dan af in de avond. Kijk je veel op beeldschermen vlak voor je gaat slapen of in bed, gebruik je bepaalde middelen of medicatie, heb je regelmatige bedtijden of lig je ‘s ochtends te lang in bed? Dit kunnen ook redenen zijn voor enge dromen. Wanneer je overdag een nasleep ervaart van de enge dromen, er mee bezig blijft of als je erg moe bent, dan kan het helpen om een slaapcoach in te schakelen. Dromen is overigens normaal en noodzakelijk voor de emotionele verwerking. ‘

Hoe kan het dat ik soms de hele nacht wakker lig en dat ik me ook niet moe voel?

‘Blijkbaar ben je erg alert ‘s nachts. Alertheid en slapen zijn twee tegenovergestelde toestanden. Mogelijk heb je veel stress overdag of neem je te weinig rustmomenten. Daardoor is je cortisol ‘s nachts hoog en rem je de melatonine aanmaak. Het kan ook zijn dat je je rust ‘s avonds onvoldoende afbouw of je nog tot laat sport. De nacht is een afspiegeling van de dag, dus kijk eens kritisch naar je invulling van de dag en de avond. Als je overdag slaapt, kan het zijn dat je te weinig slaapdruk opbouwt. Ook dan slaap je ‘s nachts niet of weinig. Soms verwarren mensen wakker liggen met lichte slaap. In de lichte slaap kun je nog denken, horen en ruiken. Dus het lijkt of je wakker bent, maar toch slaap je. Dat noemen we slaapmisperceptie. Misschien speelt dat bij jou.’

Is er iets wat helpt om opvliegers ’s nachts te verminderen?

‘Dat je opvliegers hebt als gevolg van de overgang is moeilijk te voorkomen. Je zou hormonen kunnen gaan slikken of andere middeltjes gebruiken, maar dat wil niet iedereen. Een gezonde leefstijl is belangrijk. Daarnaast is het een kwestie van acceptatie. Wordt niet boos over de nachtelijke zweetaanvallen, want dan wordt het moeilijker om verder te slapen.’

Ik ga ’s nachts vaak uit bed om te plassen en kom daarna nooit meer in slaap. Ik lig dan 1 tot 2 uur wakker. Is hier een oplossing voor?

‘Dat is vervelend. Zelf moet ik vaak plassen ‘s nachts als ik te veel thee heb gedronken. Dus dat beperk ik tot een klein kopje. Als je naar het toilet bent geweest, focus dan meteen op je ademhaling. Dit voorkomt dat je op de gedachtentrein stapt. Ga je in ieder geval niet druk maken, want dan jaag je de slaap weg. Zorg dat je zo kalm mogelijk bent, dan is de slaap welkom.’